From Wikipedia, the free encyclopedia
Орсин Ниицән орсар ru:Российская Федерация ресми ru:Россия гидиг Европа болын Азия болдыг орн нутуг мемлекеттік.
|
Оросын Холбооны Улусын түүх нь Зүүн Славуудаар анх эхэлжээ. Славууд нь МЭӨ 3-8-р зууны дундуур Европт тодорче эхэлсэн байна. 9-р зуунд зүүн Славчуудын анхны улс болох Киевийн Русь байгуулагджээ. Энэ улс нь Викингүүд болон тэдгээрийн үр удмуудаар удирдуулж байсан бөгөөд 988 онд Византын эзэнт гүрнээс Христын шашныг өвлүүлэн авсан. Энэ явдал нь дараагийн мянган жилийн турш Оросын соёл урлагийг тодорхойлсон Византийн болон Славын соёл урлагийн нэгтгэлийг эхлүүлжээ. Улмаар Киевийн Русь нь задарче газар нутаг нь Оросын маш олон жижиг хэмжээний феодалын улусуудад хуваагджээ. Киевийн Русийн залгамжлагч улсуудаас хамгийн хүчирхэг нь Москва байсан бөгөөд энэ нь Оросын нэгдэл, Алтан Ордын эсрэг тусгаарлах хөдөлгөөнд голлох байр суурийг эзэлж байв. Москва нь аажмаар орчмынхоо Орос улсуудыг нэгтгэсэн бөгөөд Киевийн Русийн соёл урлаг, улс төрийн өвийг захирах болжээ. 18-р зуун гэхэд энэ улс нь байлдан дагуулалт, нийлүүлэлт, судалгаа зэргээр хүрээгээ тэлж, Польшоос Номхон Далай хүртэл үргэлжилсэн Оросын эзэнт гүрэн болсон байв.
Орос нь Оросын эзэнт гүрний цагаас дэлхийн хүчин, нөлөө ихтэй орон болсон бөгөөд хожим нь дэлхийн анхны, хамгийн том социалист орон, "суперхүчин" болох ЗХУ-н хамгийн том, хамгийн чухал хэсэг болжээ. Энэ нь урлаг, шинжлэх ухааны бүхий л салбарт амжилт үзүүлсэн. 1991 онд ЗХУ задарснаар Оросын Холбооны Улс байгуулагдсан бөгөөд энэ нь ЗХУ-н залгамжлагч хэмээн тооцогддог.
ОХУ-ын үндсэн хууль йосоор, төр нь холбооны байгууламжт, хагас ерөнхийлөгчийн бүгд найрамдах засаглалт, ардчилсан деглемт улс юм. Улсын тергүүн нь ерөнхийлөгч, засгийн газрын тергүүн нь ерөнхий сайд. Төр нь төлөөллийн ардчилсан, олон намын тогтолцоотой ба эрх медел нь 3 доорх гурван бүтцед салбарлана.
ОХУ нь 83 холбооны харъяат ангиас (субъект) велаят бүрдэнэ. Эдгээр харъяат ангиуд нь Холбооны Хуралд адилхан тус бүр 2 төлөөллийн эрхтэй. Хэдий тийм ч, өөртөө засаглах эрхээр харилцан адилгүй доорх нэгжүүдэд хамаарна.
Мөн харъяат ангиуд нь ОХУ-ын Ерөнхийлөгчийн томилох элч төлөөлөгчид удирдагдах 8 ОХУ-ын холбооны тойрогт ангилагддаг. Холбооны тойрог нь холбооны хуулийг улс даяар мөрдүүлэхэд анхаардаг.
№ | Ниицәнә махбуд | Туг | Сүлд | Зә (км²) |
Бәәдг әмтн 2002 җилин Хулһн сарин 9 |
Төв | ||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Республики | ||||||||||
01 | Адыги | 7.600 | 447.000 | Майкоп балһсн | ||||||
02 | Алтай | 92.600 | 203.000 | Горно-Алтайск балһсн | ||||||
03 | Башкортостан | 143.600 | 4.103.000 | Уфа балһсн | ||||||
04 | Буряд | 351.300 | 981.000 | Улан Үд балһсн | ||||||
05 | Дагестан | 50.300 | 2.584.000 | Махачкала балһсн | ||||||
06 | Ингушети | 4.000 | 469.000 | Магас балһсн | ||||||
07 | Кабардин Балкар | 12.500 | 901.000 | Нальчик балһсн | ||||||
08 | Хальмгуд | 76.100 | 278.733 | Элст | ||||||
09 | Карачай-Черкесск | 14.100 | 440.000 | Черкесск балһсн | ||||||
10 | Карелия | 172.400 | 717.000 | Петрозаводск балһсн | ||||||
11 | Коми | 415.900 | 1.019.000 | Сыктывкар балһсн | ||||||
12 | Мариц Эл | 23.200 | 728.000 | Йошкар-Ола балһсн | ||||||
13 | Мордови | 26.200 | 889.000 | Саранск балһсн | ||||||
14 | Якут | 3.103.000 | 948.000 | Якутск балһсн | ||||||
15 | Осети | 8.000 | 710.000 | Владикавказ балһсн | ||||||
16 | Татарстан | 68.000 | 3.780.000 | Казань балһсн | ||||||
17 | Тува | 170.500 | 306.000 | Кызыл балһсн | ||||||
18 | Удмурд | 42.100 | 1.571.000 | Ижевск балһсн | ||||||
19 | Хакас | 61.900 | 546.000 | Абакан балһсн | ||||||
20 | Чеченмуд | 15.300 | 1.100.000 | Грозный балһсн | ||||||
21 | Чуваш | 18.300 | 1.314.000 | Чебоксары балһсн | ||||||
Края | ||||||||||
22 | Алтай | 169.100 | 2.607.000 | Барнаул балһсн | ||||||
23 | Байкал Теңгсин | 431.500 | 1.156.000 | Чита балһсн | ||||||
24 | Камчат | 472.300 | 359.000 | Петропавловск-Камчатский балһсн | ||||||
25 | Краснодар | 76.000 | 5.124.000 | Краснодар балһсн | ||||||
26 | Красноярск | 2.339.700 | 2.966.000 | Красноярск балһсн | ||||||
27 | Пермь | 160.600 | 2.824.000 | Пермь балһсн | ||||||
28 | Приморье | 165.900 | 2.068.000 | Владивосток балһсн | ||||||
29 | Ставрополь | 66.500 | 2.731.000 | Ставрополь балһсн | ||||||
30 | Хабаровск | 788.600 | 1.435.000 | Хабаровск балһсн | ||||||
Области | ||||||||||
31 | Амур | 363.700 | 903.000 | Благовещенск балһсн | ||||||
32 | Архангельск [1] | 587.400 | 1.336.000 | Архангельск балһсн | ||||||
33 | Астрахань | 44.100 | 1.007.000 | Астрахань балһсн | ||||||
34 | Белгород | 27.100 | 1.512.000 | Белгород балһсн | ||||||
35 | Брянск | 34.900 | 1.379.000 | Брянск балһсн | ||||||
36 | Владимир | 29.000 | 1.525.000 | Владимир балһсн | ||||||
37 | Волгоград | 113.900 | 2.703.000 | Волгоград балһсн | ||||||
38 | Вологда | 145.700 | 1.270.000 | Вологда балһсн | ||||||
39 | Воронеж | 52.400 | 2.379.000 | Воронеж балһсн | ||||||
40 | Иваново | 21.800 | 1.149.000 | Иваново балһсн | ||||||
41 | Иркутск | 767.900 | 2.582.000 | Иркутск балһсн | ||||||
42 | Калининград | 15.100 | 943.000 | Калининград балһсн | ||||||
43 | Калуга | 29.900 | 1.041.000 | Калуга балһсн | ||||||
44 | Кемерово | 95.500 | 2.900.000 | Кемерово балһсн | ||||||
45 | Киров | 120.800 | 1.504.000 | Киров балһсн | ||||||
46 | Кострома | 60.100 | 738.000 | Кострома балһсн | ||||||
47 | Курган | 71.000 | 1.020.000 | Курган балһсн | ||||||
48 | Курск | 29.800 | 1.236.000 | Курск балһсн | ||||||
49 | Ленинград | 84.000 | 1.671.000 | Санкт-Петербург балһсн | ||||||
50 | Липецк | 24.100 | 1.213.000 | Липецк балһсн | ||||||
51 | Магадан | 461.400 | 183.000 | Магадан балһсн | ||||||
52 | Москва | 46.000 | 6.627.000 | Москва балһсн | ||||||
53 | Мурманск | 144.900 | 893.000 | Мурманск балһсн | ||||||
54 | Нижний Новгород | 76.900 | 3.524.000 | Нижний Новгород балһсн | ||||||
55 | Новгород | 55.300 | 695.000 | Великий Новгород балһсн | ||||||
56 | Новосибирск | 178.200 | 2.692.000 | Новосибирск балһсн | ||||||
57 | Омск | 139.700 | 2.079.000 | Омск балһсн | ||||||
58 | Оренбург | 124.000 | 2.178.000 | Оренбург балһсн | ||||||
59 | Орлов | 24.700 | 861.000 | Орёл балһсн | ||||||
60 | Пенза | 43.200 | 1.453.000 | Пенза балһсн | ||||||
61 | Псков | 55.300 | 761.000 | Псков балһсн | ||||||
62 | Ростов | 100.800 | 4.407.000 | Ростов-на-Дону балһсн | ||||||
63 | Рязань | 39.600 | 1.228.000 | Рязань балһсн | ||||||
64 | Самара | 53.600 | 3.240.000 | Самара балһсн | ||||||
65 | Саратов | 100.200 | 2.669.000 | Саратов балһсн | ||||||
66 | Сахалин | 87.100 | 547.000 | Южно-Сахалинск балһсн | ||||||
67 | Свердлов | 194.800 | 4.490.000 | Екатеринбург балһсн | ||||||
68 | Смоленск | 49.800 | 1.051.000 | Смоленск балһсн | ||||||
69 | Тамбов | 34.300 | 1.180.000 | Тамбов балһсн | ||||||
70 | Тверь | 84.100 | 1.473.000 | Тверь балһсн | ||||||
71 | Томск | 316.900 | 1.046.000 | Томск балһсн | ||||||
72 | Тула | 25.700 | 1.676.000 | Тула | ||||||
73 | Тюмень | 1.435.200 | 3.266.000 | Тюмень балһсн | ||||||
74 | Ульяновск | 37.300 | 1.382.000 | Ульяновск балһсн | ||||||
75 | Челябинск | 87.900 | 3.606.000 | Челябинск балһсн | ||||||
76 | Ярославль | 36.400 | 1.368.000 | Ярославль балһсн | ||||||
Города федерального значения | ||||||||||
77 | Москва | 1.064 | 10.358.000 | Москва | ||||||
78 | Санкт-Петербург | 1.433 | 4.669.000 | Санкт-Петербург балһсн | ||||||
Автономная область | ||||||||||
79 | Еврей автоном | 36.000 | 191.000 | Биробиджан балһсн | ||||||
Автономные округа | ||||||||||
80 | Ненецк автоном | 176.700 | 41.000 | Нарьян-Мар балһсн | ||||||
81 | Ханты Манси автоном | 523.100 | 1.433.000 | Ханты-Мансийск балһсн | ||||||
82 | Чукотка автоном | 737.700 | 54.000 | Анадырь балһсн | ||||||
83 | Ямал Ненецк автоном | 750.300 | 507.000 | Салехард балһсн | ||||||
— | Вся Россия | 17.075.400 | 145.182.000 | Москва балһсн |
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.