From Wikipedia, the free encyclopedia
An Elephas maximus[2][3][4][5][6] nga ha waray gintatawag nga gadya o gadya nga Asyano[7] , ngan gingagamit liwat an pulong nga elepante (tikang han Kinatsila nga elefante), in uska species han Proboscidea nga ginhulagway ni Linnaeus hadton 1758. An elepante in nahilalakip ha genus nga Elephas, ngan familia nga Elephantidae.[8][9]
| Gadya nga Asyano | ||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 | ||||||||||||||||||
| Kahimtang han Pagpapabilin | ||||||||||||||||||
| Siyentipiko nga pagklasipika | ||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||
| Binomial nga ngaran | ||||||||||||||||||
| Elephas maximus Linnaeus, 1758 | ||||||||||||||||||
An elepante it gidadakui nga hayop ha tuna ha kontinente han Asia[10]. Tikang han 1986, ginkaklasipika na han IUCN an species komo nangangarat-an.[1] Tungod kay ha urhi nga tulo nga henerasyon nabahin hin haros 50% an ira populasyon. Ha tuig nga 2019 inabot hin 48,323-51,680 an populasyon hit mga gadya.[11]
Nagtikang an genus nga Elephas ha Ubos-ha-Sahara nga Aprika hadton Pliocene antes pagsamwak nira tipagawas han Aprika pakadto ha Asia.
Ini nga species ginbahin ha masunod nga subspecies o ubos-espesye:[8]
Kasagaran nga daru-dako it mga gadya nga tikang ha Aprika kon igpapariho ha mga gadya nga asyano gawas la han mga elepante ha kagurangan han Aprika. Daru-damo liwat it mga kulo ha mga tiil hin mga elepante nga asyano kontra ha mga gadya nga aprikano.[10] May-ada hira lima nga kulo ha atubangan ngan upat nga kulo ha luyo nga tiil.
Naabot ha 2.75 m (9.0 ft) kahitaas ha may sugbong ngan 4 ka tonelada (4.4 short tons) nga bug-at in mga kalalakin-an nga gadya. It kababayin-an naman naabot ha 2.40 m (7.9 ft) kahitaas ha may sugbong ngan 2.7 ka tonelada (3.0 short tons) nga bug-at.[12]Diri sugad kadakô an kaibahan ha kadakò hin kababayin-an nga gadya ha mga kalalakin-an nga elepante nga asyano. Mga 15% la nga hiru-hitaas an mga kalalakin-an nga gadya kompara ini ha 23% nga kahitaas han mga kalalakin-an nga elepante nga aprikano.[12]
Usa in bulalay (tikang ha filipino) nga ginbag-o nga kinaiya han simod nganhin irong. Inin bulalay an gingagamit hin mga gadya nga bagan kamot o tudlo. Gingagamit naman an tango sugad hin parag-ukad, paraggabot, pandepensa ngan iba pa. Kasagaran nga diri natubo pahalaba masyado an mga tango hin mga kababayin-an nga elepante nga asyano kon igpapariho ha mga kalalakin-an ngan mga elepante nga aprikano.
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
