From Wikipedia, the free encyclopedia
Li Walonreye u Waloneye, c' est l' mitan nonnrece del Beldjike.
| |||
divize nåcionåle : Walon todi ! | |||
Lingaedje oficir | Francès eyet Almand | ||
Lingaedje coinrece | Gåmès | ||
Mwaisse-veye | Nameur | ||
Minisse-prezidint | Willy Borsus | ||
Sitindêye
|
|||
Populåcion
|
dimorants/km² | ||
Imne nåcionå | Li Tchant des Walons |
Politicmint, elle est rprezintéye pa l' institucion politike k' a stî lomêye oficirmint, on tins[3], Redjon[4] walone[5] po tot çou ki compete di l' economeye, et totes sôres d' ôtès sacwès, apus ki l' acsegnmint eyet l' culteure, ki sont moennés pal Federåcion Walonreye-Brussele (u Kiminålté francesse) pol redjon francès-cåzante eyet l' kiminålté tîxhon-cåzante po les comenes avou l' almand come lingaedje oficir).
Les dmanants del Walonreye sont lomés Walons.
El Beldjike redjonålijheye, li Walonreye respond al Flande eyet l' Redjon Brusselwesse.
L' essegne del Walonreye, c' est l' Cok walon.
L' ime del Waloneye, c' est l' Tchant des Walons.
Li Walonreye a deus lingaedjes oficirs, li francès eyet l' almand, tchake dins s' redjon, såf po çou k' est des institucions, insi metans l' almand est oficir å Pårlumint walon, wice k' i gn a des såles po des ratourneus.
Mins l' politike linwistike prôpmint dit ni compete nén å Govienmint walon, mins åzès govienmints des kiminåltés; çou ki fwait ki les lingaedjes do payis come li walon n' ont pont d' aspoya oficir.
Linwincieuzmint, les lingaedjes cåzés el Walonreye sont les deus lingaedjes oficirs, li francès (sol cåzu tot l' teritwere) eyet l' almand (sol teritwere del Kiminålté tîxhon-cåzante); eyet les shijh lingaedjes do payis, li walon, k' est ki rascovere li pus grand boket (li Walonreye walon-cåzante), li picård, li tchampnwès, l' lorin, li lussimbordjwès eyet l' ripouwaryin.
Li Walonreye est a tchvå sol mîtrin cours di Mouze, et so Sambe (mins ki n' est li vî vî coraedje di Mouze).
E 13inme sieke, li teritwere del Walonreye d' asteure esteut pårti inte li Principåté d' Lidje, li Conteye di Nameur, li Dutcheye del Braibant, li Conteye do Hinnot, li Dutcheye do Lussimbork, li Principåté di Ståvleu-Måmdey, li Dutcheye do Limbork, li Conteye di Dålem.
E 2003, gn aveut 96 åcint des eterprijhes k' avént moens di 50 djins. Ûtante-deus åcint avént moens di 10 djins. Gn aveut k' 680 societés k' eployént dipus d' 200 djins, metowes purade so Lidje et sol Hinnot. Cwarante-nouv djins so 100 estént eployîs (-eyes) dins des eterprijhes, 31 so 100 a l' Estat, et 20 so 100 estént a leu boûsse. Li Flande aveut, li minme anêye, bråmint moens di djins a l' Estat (20 åcint).
Si on louke li porcintaedje des amonteu(se)s d' eterprijhes eneviè li totå des bouteus dins les payis d' l' OCDE, on voet k' el Walonreye avou ses 3,6 djins so 100 k' ont amonté leu prôpe pordjet po wangnî leu crosse, est lon padrî des payis come les Estats-Unis (10,5), l' Irlande (9,1), k' elle est å cou d' Almagne (5,2) et des Bas-Payis (4,6), mins k' ele bate li France (3,2), li Flande (2,6), li Rûsseye (2,5) eyet l' Djapon (1,8).[6]
Li Walonreye a on pus gros porcintaedje di foû-posse kel Flande, mins elle a moens di tchômeu k' Brussele, dispu 1993.
Li rivnou par djin e 2004 esteut di 12.357 uros (disconte di 14.026 € pol Flande et 11.309 € po Brussele).
So totes li stindêye del Walonreye, sins waitî les lingaedjes do payis, gn a des dujhances ki sont les minmes.
Bråmint des amagnîs et abwessons pår walons, c' est des cofrereyes k' endè fwaiynut li rclame.
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.