From Wikipedia, the free encyclopedia
Filips II van Spanje (Valladolid, 21 meie 1527 - Madrid, 13 september 1598) was keunienk van Spanje (Castilië en Aragón) van 1556, keunienk van Sicilië en Noapels van 1554, keunienk van Portugal van 1580, hertog van Milaan van 1540 en soeverein van de Nederlandn van 1555 tout an zyn dôod. Je was ook jure uxoris keunienk van Iengeland en Ierland van 1554 tout 1558, binst zyn huwelyk me Mary I van Iengeland.
1527 - 1598 | ||||||
---|---|---|---|---|---|---|
Keunienk van Iengeland en Ierland (Jure uxoris) | ||||||
|
||||||
Soeverein van de Nederlandn Hertog van Bourgondië (titulair) Hertog van Broabant, Lothier, Limburg en Luxemburg. Markgroaf van Noamn. Groaf van Vloandern, Artois, Franche-Comté, Charolais en Henegouwn |
||||||
|
||||||
Hertog van Gelre Groaf van Zutphen, Holland en Zêeland |
||||||
|
||||||
Keunienk van Spanje, Sicilië en Noapels (van 1554) Hertog van Milaan (van 1540) |
||||||
|
||||||
Keunienk van Portugal | ||||||
|
||||||
|
Filips II was den êenigste wettige zeune van keizer Karel V en Isabella van Portugal. Van 1539 wast 'n regent in Spanje.
In 1555 gaf zyn voader hem de Nederlandn en in 1556 dêe zyn voader trôonsofstand.
Filips II trouwde vier kis:
In 1558 haan de Ottomoansche Turkn de Baleaarn veroverd en geplunderd, en ze vieln ook de Spoansche kust an.
Achter 'n iproep van paus Pius V zette Filips hem in als verdediger van 't Christelyk Europa teegn 't Islamitisch Ottomoans Ryk.
In 1571 versloeg zyn vloot de Ottomoann, tegoare met een dêel Zuud-Europeesche boundgenôotn, in de Slag by Lepanto an de westkust van Grieknland.
Achter de Beeldnstorm in 1566 in de Nederlandn, zound Filips II den hertog van Alva vor orde ip zoakn te stelln.
Z'n keihardn anpak lokte grôot protest uut en azo begost in 1568 de Tachtigjoarign Oorloge (of de Nederlandschn Ipstand).
De stryd in de Nederlandn, de spanniengn met Iengeland en d'invoazjes van de moslims woogn zwoar ip de stoatskasse. In 1581 verkloardn d'Hollandsche Stoatn-Generoal in 't Plakkaat van Verlatinghe, de ounofankelikeid van de Republiek der Verenigde Provinciën en was Filips doa z'n macht kwyt.
Round 1580 erfde Spanje Portugal. Filips benoemde z'n eign tout keunienk van Portugal omda z'n moeder e Portugeesche was. Da wierd êest nie anveird deur 't Portugees volk en doarom most 'n 't doen me geweld. Je zette den hertog van Alva in, die ton al weregekêerd was van de Nederlandn. Portugal zou 60 joar dêel uutmoakn van 't Spoans Ryk.
Iengeland was vrêe anti-Spoans en anti-katholiek gewordn achter 't beleid van Mary Tudor (Bloody Mary), die tegoare met heur vint Filips II 'n echt terreurbewiend teegn 't protestantisme gevoerd haad. Omdat 'n gin Iengelschn ipvolger haad met eur, is de trôone no de protestantsche Elisabeth I, dochter van Hendrik VIII van Iengeland en z'n twidde vrouwe Anna Boleyn, gegoan.
Elisabeth I, die ook d'ipstandeliengn in de Nederlandn steunde, gaf ipdracht vo d'execuusje (in 1587) van de katholieke keuniginne Mary Stuart van Schotland (nie te verwarrn me Mary I van Iengeland), die ounthoofd wierd. Da was vo Filips II de reedn vor in 1588 met e machtige vloot, den Armada, te vertrekkn noar Iengeland. Mo z'n leger leed 'n enorme nederloage en Filips most ofzien van z'n plann.
Filips vocht hêel z'n leevn vo 't katholicisme. Je stierf in 1598 en je wierd ipgevolgd deur z'n zeune Filips III. De Nederlandn kwoamn in handn van z'n dochter Isabella, die getrouwd was met Albrecht van Ôostnryk.
Mêer ofbeeldiengn die ier by passn ku je vien ip Felipe II de España ip Wikimedia Commons. |
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.