Êeste triumviroat

't Êeste triumviroat was een polletiek boundgenôotschap dat in 60 v.Chr. tusschn G. Julius Caesar, Gn. Pompeius en M. Licinius Crassus geslootn is, met de bedoelienge van de Romeinsche Senoat an bandn te leggn. Deur under ofsproake kost der nietend in de Romeinse polletiek gebeurn zounder under instemmienge.

Het triumviroat was gin officiêl' ofsproake, moar êenn die in den duuk tusschn de drie protagoniestn gemakt is, en woavan dan ze der olledrie hooptn winste uut t' hoaln. Azo wierd Caesar consul in de verkieziengn van 59 v.Chr., en doa maktede tjie een ofsproake mè Pompeius dan de deen zyn oorlogsveteroann een stikstjie ground zoun krygn.Derachter wierd je vo vuuf joar de gouverneur van Gallia Cisalpina (Nôord-Itoalië) en Gallia Narbonensis (Zuud-vrankryk). Doamee kost je zyn eign legers inrichtn en nieuwe gebiedn verovern.

D' ofsproakn stoptign ot Crassus stierf in een gevecht teegn de Parthn in 53 v.Chr.. De Romeinsche Senoat gienk t' hope mè Pompeius teegn Caesar en maktign hem dictator. Up 7 januoari 49 v.Chr. kreeg Caesar den updracht zyn bevel nere te leggn, en wierd Pompeius bevooln van de republiek te verdedign. Caesar trokt over de Rubicon, de grenze tusschn zijn Gallia Cisalpina en Itoalië, met de wôordn "alea iacta sit" (de têerlienk weze gesmeetn) en gaaf doamee openlik toe da tjie een stoatsgrepe an t' doen was. Pompeius haa gin tyd vor een deftig leger by mankaor te briengn en vluchtigde noa 't ôostn. Vo de macht van Pompeius te breekn, trokt Caesar êest noa Spanje, woarda tjie sympathisantn van Pompeius versloeg, en achtervolgde tjie noa 't ôostn. Den êeste slag wierd deur Pompeius gewonn'n, moar achter een nederlage wierd tjie in Egypte vermôord deur Ptolemaeus XIII Theos Philopator die doamee in de gunste van Caesar wilde kommn.

Zie ook

• Twidde triumviroat