From Wikipedia, the free encyclopedia
Vương triều Rashid, còn gọi là Al Rashid hay Nhà Rashid (tiếng Ả Rập: آل رشيد Āl Rashīd; phát âm [ʔæːl raˈʃiːd]), là một gia tộc Ả Rập lịch sử hay triều đại từng tồn tại trên bán đảo Ả Rập từ năm 1836 đến năm 1921, là những người cai trị Tiểu vương quốc Jabal Shammar và là kẻ thù đáng kể nhất của Nhà Saud cai trị Tiểu vương quốc Nejd. Họ tập trung tại Ha'il, một thành phố tại miền bắc Nejd có được của cải nhờ nằm trên tuyến đường hành hương Hajj và là một thành phố nổi tiếng về mậu dịch, thu hút nhiều lữ khách trên đường hướng về Mecca. Những người cai trị tại Ha'il là hậu duệ của người sáng lập triều đại là Abdullah bin Rashid.
| Nhà Rashid | |
|---|---|
| Gia đồng trước đây house | Shammar |
| Quốc gia | Tiểu vương quốc Jabal Shammar |
| Thành lập | 1836 |
| Người sáng lập | Abdullah bin Rashid |
| Người cầm quyền cuối cùng | Muhammad bin Talal |
| Danh hiệu | Emir của Jabal Shammar |
| Di sản | Jabal Shammar |
| Giải thể | 1921 tại Ha'il |
Vương triều Rashid có tên bắt nguồn từ tổ tiên là Abdullah ibn Rashid, ông là emir đầu tiên và đã thành lập Tiểu vương quốc Ha'il. Các emir Rashid hợp tác mật thiết với Đế quốc Ottoman, song sự hợp tác này trở nên mơ hồ do Ottoman để mất tính đại chúng.
Đến năm 1890, Al Rashid chiếm lĩnh Riyadh, sau đó họ đánh bại Nhà Saud và buộc gia tộc này phải lưu vong, ban đầu là sang Bahrain, rồi đến Qatar và cuối cùng là Kuwait.[1]
Giống như nhiều triều đại Ả Rập, việc thiếu một quy tắc thừa kế chung được các thành viên chấp nhận đã trở thành một vấn đề thường tái diễn trong thời gia tộc Rashid cai trị. Tranh chấp nội bộ thường tập trung vào việc kế vị chức emir nên theo nhánh ngang (em trai) hay là nhánh dọc (con trai). Những chia rẽ nội bộ trong gia tộc dẫn đến giao tranh đổ máu. Trong những năm cuối thế kỷ 19, sáu quân chủ Rashid bị thiệt mạng trong bạo lực. Tuy thế, gia tộc Rashid vẫn cai trị và chiến đấu cùng nhau trong các cuộc chiến với Nhà Saud.
Trong hai thập niên đầu của thế kỷ 20, bán đảo Ả Rập chứng kiến một loạt các cuộc chiến tranh kéo dài khi Nhà Saud cùng các đồng minh của họ tìm cách thống nhất bán đảo dưới quyền lực của họ. Nhà Rashid trong khi đó tập hợp đa số các bộ lạc khác về bên phía mình song nỗ lực này tỏ ra vô ích, và đến năm 1921 thì Ha'il bị Ibn Saud chiếm lĩnh. Ibn Saud ở thế thượng phong và nhận được ủng hộ của đa số các bộ lạc tại miền trung bán đảo Ả Rập.
Một số thành viên của gia tộc Rashid rời khỏi đất nước và tình nguyện sống lưu vong, hầu hết là tại Vương quốc Iraq. Đến thập niên 1990, chỉ một số ít vẫn ở bên ngoài Ả Rập Xê Út.[cần dẫn nguồn]
Có một khuynh hướng quy sự phát triển của Nhà Rashid là do mở rộng mậu dịch và thương nghiệp, song các văn kiện được đưa ra nhấn mạnh vào tầm quan trọng của áp lực từ bên ngoài và tương tác của Nhà Rashid với các chính phủ và thủ lĩnh bên ngoài, song Nhà Saud cũng từng làm điều tương tự để đưa họ lên nắm quyền.[3]
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
