Tỉnh (Indonesia)

Tỉnh của Indonesia (theo tiếng Indonesia là provinsi hay propinsi) là cấp hành chính địa phương cao nhất trực thuộc trung ương ở Indonesia. Mỗi tỉnh có chính quyền địa phương (Pemerintah Daerah Provinsi), do tỉnh trưởng (gubernur) đứng đầu; và hội đồng (Dewan Perwakilan Rakyat Daerah). Tỉnh trưởng và thành viên hội đồng được bầu cử với nhiệm kỳ 5 năm.

Phân chia hành chính ở Indonesia
Tỉnh Thành phố | Huyện Khu Phường xã

Hiện nay, Indonesia được chia ra 38 tỉnh và đặc khu. 4 tỉnh được lập kể từ năm 2022. Tỉnh cuối cùng được lập là Tây Nam Papua.

Bản đồ và danh sách các tỉnh

Tỉnh của Indonesia

Seal	Tỉnh	Tên tiếng Indonesia đầy đủ	Tên tiếng Indonesia vắn tắt	ISO	Thủ phủ	Dân số	Diện tích (km²)	Mật độ dân số	Vùng	Thành phố	Huyện	Khu
	Aceh	Aceh	Aceh	ID - AC	Banda Aceh	5,333,700	57,956	77	Sumatra	23	5	18
	Bali	Bali	Bali	ID - BA	Denpasar	4,362,700	5,780	621	Quần đảo Sunda Nhỏ	9	1	8
	Quần đảo Bangka Belitung	Kepulauan Bangka Belitung	Babel	ID - BB	Pangkal Pinang	1,473,200	16,424	64	Sumatra	7	1	6
	Banten	Banten	Banten	ID - BT	Serang	12,061,500	9,662	909	Java	8	4	4
	Bắc Kalimantan	Kalimantan Utara	Kaltara	ID - KU	Tanjung Selor	713,600	72,275	10	Kalimantan	5	1	4
	Bắc Maluku	Maluku Utara	Malut	ID - MU	Sofifi	1,299,200	31,982	31	Quần đảo Maluku	10	2	8
	Bắc Sulawesi	Sulawesi Utara	Sulut	ID - SA	Manado	2,638,600	13,851	162	Sulawesi	15	4	11
	Bắc Sumatra	Sumatra Utara	Sumut	ID - SU	Medan	14,936,200	72,981	188	Sumatra	33	8	25
	Bengkulu	Bengkulu	Bengkulu	ID - BE	Bengkulu	2,032,900	19,919	84	Sumatra	10	1	9
	Đông Java	Jawa Timur	Jatim	ID - JI	Surabaya	40,878,800	47,799	828	Java	38	9	29
	Đông Kalimantan	Kalimantan Timur	Kaltim	ID - KI	Samarinda	3,808,200	127,267	22	Kalimantan	10	3	7
	Đông Nam Sulawesi	Sulawesi Tenggara	Sultra	ID - SG	Kendari	2,659,200	38,067	51	Sulawesi	17	2	15
	Đông Nusa Tenggara	Nusa Tenggara Timur	NTT	ID - NT	Kupang	5,387,700	48,718	92	Quần đảo Sunda Nhỏ	22	1	21
	Gorontalo	Gorontalo	Gorontalo	ID - GO	Gorontalo	1,181,000	11,257	94	Sulawesi	6	1	5
	Tỉnh Đặc khu Thủ đô Jakarta	Daerah Khusus Ibukota Jakarta	DKI Jakarta	ID - JK	Jakarta	10,609,700	664	12,786	Java	6	5	1
	Jambi	Jambi	Jambi	ID - JA	Jambi	3,585,100	50,058	57	Sumatra	11	2	9
	Lampung	Lampung	Lampung	ID - LA	Bandar Lampung	9,081,800	34,623	226	Sumatra	15	2	13
	Maluku	Maluku	Maluku	ID - MA	Ambon	1,862,600	46,914	32	Quần đảo Maluku	11	2	9
	Nam Kalimantan	Kalimantan Selatan	Kalsel	ID - KS	Banjarbaru	4,122,600	38,744	96	Kalimantan	13	2	11
	Nam Papua	Papua Selatan	Pasel	ID - PS	Merauke	517,600	131,493	4.1	Tây New Guinea	4	0	4
	Nam Sulawesi	Sulawesi Selatan	Sulsel	ID - SN	Makassar	9,139,500	46,717	151	Sulawesi	24	3	21
	Nam Sumatra	Sumatra Selatan	Sumsel	ID - SS	Palembang	8,550,900	91,592	86	Sumatra	17	4	13
	Papua	Papua	Papua	ID - PA	Jayapura	1,020,200	81,049	14	Tây New Guinea	9	1	8
	Papua Cao nguyên	Papua Pegunungan	Pagun	ID - PE	Wamena	1,408,600	108,476	20	Tây New Guinea	8	0	8
	Quần đảo Riau	Kepulauan Riau	Kepri	ID - KR	Tanjung Pinang	2,118,200	8,201	208	Sumatra	7	2	5
	Riau	Riau	Riau	ID - RI	Pekanbaru	6,493,600	87,023	52	Sumatra	12	2	10
	Tây Java	Jawa Barat	Jabar	ID - JB	Bandung	48,782,400	35,377	1,176	Java	27	9	18
	Tây Kalimantan	Kalimantan Barat	Kalbar	ID - KB	Pontianak	5,470,800	147,307	30	Kalimantan	14	2	12
	Tây Nam Papua	Papua Barat Daya	PBD		Sorong	605,049	38,821	15	Tây New Guinea	6	1	5
	Tây Nusa Tenggara	Nusa Tenggara Barat	NTB	ID - NB	Mataram	5,390,000	18,572	234	Quần đảo Sunda Nhỏ	10	2	8
	Tây Papua	Papua Barat	Pabar	ID - PB	Manokwari	551,791	64,126	8	Tây New Guinea	7	0	7
	Tây Sulawesi	Sulawesi Barat	Sulbar	ID - SR	Mamuju	1,436,800	16,787	73	Sulawesi	6	0	6
	Tây Sumatra	Sumatra Barat	Sumbar	ID - SB	Padang	5,580,200	42,012	110	Sumatra	19	7	12
	Trung Java	Jawa Tengah	Jateng	ID - JT	Semarang	36,742,500	40,800	894	Java	35	6	29
	Trung Kalimantan	Kalimantan Tengah	Kalteng	ID - KT	Palangka Raya	2,702,200	153,564	14	Kalimantan	14	1	13
	Trung Papua	Papua Tengah	Pateng	ID - PT	Nabire	1,409,000	66,129	27	Tây New Guinea	8	0	8
	Trung Sulawesi	Sulawesi Tengah	Sulteng	ID - ST	Palu	3,021,900	61,841	41	Sulawesi	13	1	12
	Vùng đặc biệt Yogyakarta	Daerah Istimewa Yogyakarta	DIY	ID - YO	Yogyakarta	3,712,900	3,133	1,138	Java	5	1	4

5 trong 38 tỉnh có vị thế đặc biệt (*): Aceh, Đặc khu Yogyakarta, Papua, Tây Papua, và Vùng đặc khu thủ đô Jakarta.

Các tỉnh được chia ra làm các huyện (kabupaten) và thành phố (kota).

Tỉnh có quy chế đặc biệt

Việc phân cấp một số quyền lực và quyền tự chủ cho các tỉnh được nêu trong Điều 18 của Hiến pháp Indonesia, và điều này đã được mở rộng thông qua các sửa đổi vào tháng 10 năm 1999 trong giai đoạn sau sự sụp đổ của Suharto.  Một số tỉnh đã được trao thêm quyền tự chủ ngoài quyền này. Hình thức quyền tự chủ đặc biệt này không được chuẩn hóa, với các tỉnh đạt được các công thức khác nhau về quyền tự chủ cụ thể dựa trên các mệnh lệnh chính trị cụ thể.

• Đặc khu Yogyakarta, vốn tự trị dưới sự cai trị của Hà Lan, (cùng với Đặc khu Surakarta, sau này là Trung Java) đã được xem xét để tự trị như một phần của Luật số 1 năm 1945. Quyền tự chủ cho Yogyakarta đã được xác nhận trực tiếp thông qua Luật số 3 năm 1950, lần đầu tiên trao quyền tự chủ đặc biệt cho một tỉnh. Tình trạng này đã được duy trì cho đến hiện tại, với một số điều chỉnh từ các luật bổ sung. Hamengkubuwono giữ chức thống đốc cha truyền con nối và Adipati Paku Alam giữ chức phó thống đốc cha truyền con nối.
• Phong trào tự do ở Aceh do yêu cầu thực hiện luật Hồi giáo nghiêm ngặt hơn đã dẫn đến một số thay đổi về địa vị chính trị. Quyền tự chủ cụ thể ban đầu được trao cho tỉnh thông qua Luật số 24 năm 1956. Quyền tự chủ tiếp theo được trao thông qua tuyên bố rằng Aceh là một "tỉnh có quy chế đặc biệt" vào ngày 23 tháng 5 năm 1959, sau đó được chính thức hóa thông qua Luật số 18 năm 1965. Sau sự sụp đổ của Suharto, Luật số 44 năm 1999 và Luật số 18 năm 2001 đã tạo ra một khuôn khổ mới được cả hai bên thông qua thông qua Luật số 11 năm 2006. Luật này cung cấp địa vị đặc quyền liên quan đến việc thực hiện luật Hồi giáo trong đời sống tôn giáo, đời sống phong tục và giáo dục. Aceh cũng nhận được quỹ phát triển riêng trong thời hạn 20 năm.
• Tỉnh Papua được trao quyền tự chủ đặc biệt thông qua Luật số 21 năm 2001. Đây là phản ứng đối với các phong trào đòi độc lập đã diễn ra ở tỉnh này kể từ khi nó trở thành một phần của Indonesia và diễn ra cùng với việc đổi tên tỉnh từ Irian Jaya thành Papua. Điều này đã mang lại cho Papua nhiều thu nhập hơn, quyền tự chủ bên ngoài các khu vực dành riêng do chính quyền trung ương duy trì và 20 năm quỹ phát triển đặc biệt. Trước khi quyền tự chủ đặc biệt được thực hiện, Tây Papua đã được tách khỏi Papua vào năm 2003, mặc dù cả hai đều giữ quyền tự chủ đặc biệt.  Quyền tự chủ đặc biệt cho cả hai tỉnh đã được gia hạn vào năm 2021, bao gồm việc gia hạn và tăng quỹ tự chủ đặc biệt.  Bao gồm trong luật mới này là điều khoản thành lập các tỉnh mới và vào tháng 7 năm 2022, luật quốc gia mới đã tách Nam Papua, Trung Papua, Papua Cao Nguyên khỏi Papua thông qua Luật số 14 năm 2022, Luật số 15 năm 2022 và Luật số 16 năm 2022. Luật số 29 năm 2022 được ban hành vào tháng 12 năm 2022 tách Tây Nam Papua khỏi Tây Papua.
• Vùng thủ đô đặc biệt Jakarta có địa vị riêng của mình vì đây là thủ đô của đất nước.

Các vùng của Indonesia

Bài chi tiết: Vùng của Indonesia

Các tỉnh được chính thức nhóm thành bảy vùng địa lý cho mục đích thống kê và lập kế hoạch quốc gia, nhưng không có chức năng hành chính.

Vùng	Các Tỉnh	Dân số ước tính(2023)	Thành phố lớn nhất	Điểm cao nhất
Sumatra	Aceh, Quần đảo Bangka Belitung, Bengkulu, Jambi, Lampung, Bắc Sumatra, Riau, Quần đảo Riau, Nam Sumatra và Tây Sumatra	60.756.400	Medan	Núi Kerinci, 3.805 m (12484 ft)
Java	Banten, Trung Java, Đông Java, Đặc khu thủ đô Jakarta, Đặc khu Yogyakarta và Tây Java	155.645.500	Jakarta	Núi Semeru, 3.678 m (12.067 ft)
Nusa Tenggara (Quần đảo Sunda Nhỏ)	Bali, Tây Nusa Tenggara và Đông Nusa Tenggara	15.533.700	Denpasar	Núi Rinjani, 3.726 m (12.224 ft)
Kalimantan	Trung Kalimantan, Đông Kalimantan, Bắc Kalimantan, Nam Kalimantan và Tây Kalimantan	17.259.000	Samarinda	Núi Bukit Raya, 2.278 m (7.474 ft)
Sulawesi	Trung Sulawesi, Gorontalo, Bắc Sulawesi, Nam Sulawesi, Đông Nam Sulawesi và Tây Sulawesi	20.573.900	Makassar	Latimojong, 3.478 m (11.411 ft)
Maluku	Maluku và Bắc Maluku	3.401.600	Ambon, Maluku	Núi Binaiya, 3.027 m (9.931 ft)
Papua (Tây New Guinea)	Trung Papua, Papua Cao nguyên, Papua, Nam Papua, Tây Nam Papua và Tây Papua	5.670.000	Jayapura	Puncak Jaya, 4.884 m (16.024 ft)

Các tỉnh cũ

Tỉnh	Thủ phủ	Năm tồn tại	Được kế nhiệm bởi
Đặc khu Surakarta	Surakarta	1945–1946	Trung Java
Sumatra	Bukittinggi/Medan	1945–1948	Bắc Sumatera Trung Sumatera Nam Sumatera
Kalimantan	Banjarmasin	1945–1956	Đông Kalimantan Tây Kalimantan Tây Kalimantan
Nusa Tenggara	Singaraja	1945–1958	Bali Tây Nusa Tenggara Đông Nusa Tenggara
Sulawesi	Makassar/Manado	1945–1960	Bắc–Trung Sulawesi Nam–Đông Nam Sulawesi
Trung Sumat	Bukittingi	1948–1957	Riau Jambi Tây Sumatra
Bắc–Trung Sulawesi	Manado	1960–1964	Bắc Sulawesi Trung Sulawesi
Nam–Đông Nam Sulawesi	Makassar	1960–1964	Nam Sulawesi Đông Nam Sulawesi
Timor Timur	Dili	1976–1999	Cộng hòa Dân chủ Timor-Leste

Các tỉnh mới được tách ra từ các tỉnh hiện có

Tỉnh mới (Hiện tại)	Năm	Tỉnh mới(Tên cũ)	Được tách ra khỏi
Đặc khu Yogyakarta	1950	Yogyakarta	Trung Java
Aceh	1956	Aceh	Bắc Sumatera
Trung Kalimantan	1958	Trung Kalimantan	Nam Kalimantan
Đặc khu Thủ đô Jakarta	1959	Đại Jakarta	Tây Java
Lampung	1964	Lampung	Nam Sumatera
Bengkulu	1967	Bengkulu
Bắc Maluku	1999	Bắc Maluku	Maluku
Banten	2000	Banten	Tây Java
Quần đảo Bangka Belitung		Quầng đảo Bangka Belitung	Nam Sumatera
Gorontalo		Gorontalo	Bắc Sulawesi
Quần đảo Riau	2002	Quần đảo Riau	Riau
Tây Papua	2003	Tây Irian Jaya (Irian Jaya Barat)	Papua
Tây Sulawesi	2004	Tây Sulawesi	Nam Sulawesi
Bắc Kalimantan	2012	Bắc Kalimantan	Đông Kalimantan
Trung Papua	2022	Trung Papua	Papua
Papua Cao nguyên		Papua Cao nguyên
Nam Papua		Nam Papua
Tây Nam Papua		Tây Nam Papua	Tây Papua

Các tỉnh đã đổi tên

Năm	Tên cũ (Tiếng Indonesia)	Tên cũ (Tiếng Việt)	Tên mới (Tiếng Indonesia)	Tên mới (Tiếng Việt)	Tên hiện tại
1954	Sunda Kecil	Sunda Nhỏ	Nusa Tenggara	Nusa Tenggara	không tồn tại
1959	Aceh	Aceh	Daerah Istimewa Aceh	Đặc khu Aceh	Aceh
1961	Jakarta Raya	Đại Jarkata	Daerah Khusus Ibukota Jakarta Raya	Vùng thủ đô đặc biệt Đại Jakarta	Vùng thủ đô đặc biệt Jakarta
1973	Irian Barat	Tây Irian	Irian Jaya	Irian Jaya	Papua
1990	Daerah Khusus Ibukota Jakarta Raya	Vùng thủ đô đặc biệt Đại Jakarta	Daerah Khusus Ibukota Jakarta	Vùng thủ đô đặc biệt Jakarta	Vùng thủ đô đặc biệt Jakarta
2001	Daerah Istimewa Aceh	Đặc khu Aceh	Nanggroë Aceh Darussalam	Tỉnh Aceh, Nơi cư ngụ của Hòa bình	Aceh
2002	Irian Jaya	Irian Jaya	Papua	Papua	Papua
2007	Irian Jaya Barat	Tây Irian Jaya	Papua Barat	Tây Papua	Tây Papua
2009	Nanggroë Aceh Darussalam	Tỉnh Aceh, Nơi cư ngụ của Hòa bình	Aceh		Aceh

Các thủ phủ cũ của các tỉnh

• Tanjungpinang tới Pekanbaru, Riau (đến năm 1959)
• Jakarta đến Bandung, Tây Java (đến năm 1960)
• Singaraja tới Denparsa, Bali (đến năm 1960)
• Soasio, Tidore tới Sukarnopura, Tây Irian (1956–1963)
• Dili, Timor Timur (1975–1999), sau này trở thành thủ đô của Cộng hòa Dân chủ Timor-Leste
• Ternate tới Sofifi, Bắc Maluku (đến năm 2010)
• Banjarmasin đến Banjarbaru, Nam Kalimantan (đến năm 2022)

Xem thêm

• Phân cấp hành chính Indonesia
• Thành phố của Indonesia
• Huyện của Indonesia
• Khu của Indonesia