Cúp bóng đá vịnh Ả Rập

Cúp bóng đá vịnh Ả Rập (tiếng Anh: Arabian Gulf Cup, tiếng Ả Rập: كأس الخليج العربي, Kass Al-Khaleej Al-Arabi),^[1][2][3] hay còn gọi là Gulf Cup of Nations và thường được gọi đơn giản là Gulf Cup,^[4][5][6] là một giải thi đấu bóng đá hai năm một lần cho các quốc gia Ả Rập thuộc Vịnh Ba Tư, ngoài quốc gia láng giềng Yemen, và được quản lý bởi Liên đoàn bóng đá Vịnh Ả Rập. Lịch sử của giải thi đấu cũng đã chứng kiến ​​giải được tổ chức ba đến bốn năm một lần do các vấn đề chính trị hoặc tổ chức.^[7]

Cúp bóng đá vịnh Ả Rập

Cơ quan tổ chức	Liên đoàn bóng đá Vịnh Ả Rập
Thành lập	1970
Số đội	8
Đội vô địch hiện tại	Iraq  (lần thứ 4)
Đội bóng thành công nhất	Kuwait  (10 lần)
Trang web	GulfCup.com
Cúp bóng đá vịnh Ả Rập lần thứ 25

Ý tưởng cho giải đấu được thành lập tại Thế vận hội Mùa hè 1968, và Cúp bóng đá vịnh Ả Rập đầu tiên được diễn ra vào năm 1970 đã được Kuwait giành chiến thắng. Kuwait đã là đội tuyển thành công nhất trong lịch sử của giải đấu, chiến thắng 10 giải đấu trên tổng số lần thứ 23, trong khi Ả Rập Xê Út, Qatar và Iraq đều có ba danh hiệu. Nhà vô địch hiện tại là Bahrain, đội đã đánh bại Ả Rập Xê Út năm 2019 để giành danh hiệu đầu tiên của họ , Yemen chưa vô địch một lần nào. Trừ năm 2006, 2008, 2012 và 2016, 2020, 2022 và 2026 trong tương lai không tổ chức giải.

Sự phổ biến của giải đấu

Quang cảnh sân vận động kẹt cứng trong Cúp bóng đá vịnh Ả Rập lần thứ 18 tại Abu Dhabi năm 2007

Một điểm quan trọng giúp Qatar tăng sự phổ biến cho giải đấu là Al Jazeera Sports, kênh thể thao hàng đầu ở Tây Á và Bắc Phi có trụ sở tại Doha. Al Jazeera Sports đã giành được bản quyền phát sóng vào năm 2004, và độc quyền tại Cúp bóng đá vịnh Ả Rập lần thứ 19 năm 2009^[8] bằng thỏa thuận đạt được tính bằng con số triệu USD,^[9] và cải tổ mạnh mẽ Cúp bóng đá vịnh Ả Rập bằng cách tổ chức nhiều chương trình trò chuyện và phim tài liệu, chất lượng HD và hình ảnh trận đấu hoàn hảo^[10]

Giải đấu chứng kiến sự tham dự của nhiều nhân vật quyền lực trong làng bóng đá, bao gồm Chủ tịch FIFA Sepp Blatter,^[11] và chủ tịch UEFA Michel Platini.^[12][13] Ban điều hành FIFA cũng đã đưa vào chương trình họp ngày 4 tháng 10 năm 2013 nội dung về đề xuất Cúp bóng đá vịnh Ả Rập sẽ được đưa vào lịch thi đấu quốc tế.^[14]

Kết quả

Lần thứ	Năm	Chủ nhà		Chung kết				Tranh hạng ba
				Vô địch	Tỷ số	Á quân		Hạng ba	Tỷ số	Hạng tư
1 Chi tiết	1970	Bahrain		Kuwait	vòng tròn	Bahrain		Ả Rập Xê Út	vòng tròn	Qatar
2 Chi tiết	1972	Ả Rập Xê Út		Kuwait	vòng tròn	Ả Rập Xê Út		UAE	vòng tròn	Qatar
3 Chi tiết	1974	Kuwait		Kuwait	4 – 0	Ả Rập Xê Út		UAE	1 – 1 (3–0) luân lưu	Qatar
4 Chi tiết	1976	Qatar		Kuwait	4 – 2	Iraq		Qatar	vòng tròn	Bahrain
5 Chi tiết	1979	Iraq		Iraq	vòng tròn	Kuwait		Ả Rập Xê Út	vòng tròn	Bahrain
6 Chi tiết	1982	UAE		Kuwait	vòng tròn	Bahrain		UAE	vòng tròn	Ả Rập Xê Út
7 Chi tiết	1984	Oman		Iraq	1 – 1 (3–2) luân lưu	Qatar		Ả Rập Xê Út	vòng tròn	UAE
8 Chi tiết	1986	Bahrain		Kuwait	vòng tròn	UAE		Ả Rập Xê Út	vòng tròn	Qatar
9 Chi tiết	1988	Ả Rập Xê Út		Iraq	vòng tròn	UAE		Ả Rập Xê Út	vòng tròn	Bahrain
10 Chi tiết	1990	Kuwait		Kuwait	vòng tròn	Qatar		Bahrain	vòng tròn	Oman
11 Chi tiết	1992	Qatar		Qatar	vòng tròn	Bahrain		Ả Rập Xê Út	vòng tròn	UAE
12 Chi tiết	1994	UAE		Ả Rập Xê Út	vòng tròn	UAE		Bahrain	vòng tròn	Qatar
13 Chi tiết	1996	Oman		Kuwait	vòng tròn	Qatar		Ả Rập Xê Út	vòng tròn	UAE
14 Chi tiết	1998	Bahrain		Kuwait	vòng tròn	Ả Rập Xê Út		UAE	vòng tròn	Oman
15 Chi tiết	2002	Ả Rập Xê Út		Ả Rập Xê Út	vòng tròn	Qatar		Kuwait	vòng tròn	Bahrain
16 Chi tiết	2003–04	Kuwait		Ả Rập Xê Út	vòng tròn	Bahrain		Qatar	vòng tròn	Oman
17 Chi tiết	2004	Qatar		Qatar	1 – 1 (6–5) luân lưu	Oman		Bahrain	3 – 1	Kuwait
18 Chi tiết	2007	UAE		UAE	1 – 0	Oman		Ả Rập Xê Út /  Bahrain Không có trận tranh hạng ba
19 Chi tiết	2009	Oman		Oman	0 – 0 (6–5) luân lưu	Ả Rập Xê Út		Kuwait /  Qatar Không có trận tranh hạng ba
20 Chi tiết	2010	Yemen		Kuwait	1 – 0	Ả Rập Xê Út		Iraq /  UAE Không có trận tranh hạng ba
21 Chi tiết	2013	Bahrain		UAE	2 – 1 (s.h.p.)	Iraq		Kuwait	6 – 1	Bahrain
22 Chi tiết	2014	Ả Rập Xê Út		Qatar	2 – 1	Ả Rập Xê Út		UAE	1 – 0	Oman
23 Chi tiết	2017–18	Kuwait		Oman	0 – 0 (5–4) luân lưu	UAE		Iraq /  Bahrain Không có trận tranh hạng ba
24 Chi tiết	2019	Qatar		Bahrain	1 – 0	Ả Rập Xê Út		Iraq /  Qatar Không có trận tranh hạng ba

Chung cuộc tốp bốn

Đội tuyển	Vô địch	Á quân	Hạng ba	Hạng tư	Bán kết (Không có trận tranh hạng ba)	Chung cuộc tốp 4
Kuwait	10 (1970, 1972, 1974*, 1976, 1982, 1986, 1990*, 1996, 1998, 2010)	1 (1979)	2 (2002, 2013)	1 (2004)	1 (2009)	15
Ả Rập Xê Út	3 (1994, 2002*, 2003–04)	7 (1972*, 1974, 1998, 2009, 2010, 2014*, 2019)	7 (1970, 1979, 1984, 1986, 1988*, 1992, 1996)	1 (1982)	1 (2007)	19
Qatar	3 (1992*, 2004*, 2014)	4 (1984, 1990, 1996, 2002)	2 (1976*, 2003–04)	5 (1970, 1972, 1974, 1986, 1994)	2 (2009, 2019)	16
Iraq	3 (1979*, 1984, 1988)	2 (1976, 2013)	–	–	3 (2010, 2017–18, 2019)	8
UAE	2 (2007*, 2013)	4 (1986, 1988, 1994*, 2017–18)	5 (1972, 1974, 1982*, 1998, 2014)	3 (1984, 1992, 1996)	1 (2010)	15
Oman	2 (2009*, 2017–18)	2 (2004, 2007)	–	4 (1990, 1998, 2003–04, 2014)	–	8
Bahrain	1 (2019)	4 (1970*, 1982, 1992, 2003–04)	3 (1990, 1994, 2004)	5 (1976, 1979, 1988, 2002, 2013*)	2 (2007, 2017–18)	15
Yemen	–	–	–	–	–	0

Ghi chú:

• Một dấu hoa thị (*) bên cạnh năm trong bảng trên có nghĩa là quốc gia đó đã tổ chức giải đấu.

Bảng huy chương

Tính đến năm 2019

Hạng	Đoàn	Vàng	Bạc	Đồng	Tổng số
1	Kuwait	10	1	3	14
2	Ả Rập Xê Út	3	7	8	18
3	Qatar	3	4	4	11
4	Iraq	3	2	3	8
5	UAE	2	4	6	12
6	Oman	2	2	0	4
7	Bahrain	1	4	5	10
Tổng số (7 đơn vị)		24	24	29	77

Các quốc gia tham gia

Đội tuyển	1970	1972	1974	1976	1979	1982	1984	1986	1988	1990	1992	1994	1996	1998	2002	2003–04	2004	2007	2009	2010	2013	2014	2017–18	2019–20	Tổng số
Bahrain	2nd	WD	GS	4th	4th	2nd	GS	GS	4th	3rd	2nd	3rd	GS	GS	GS	2nd	3rd	SF	GS	GS	4th	GS	SF	1st	24
Iraq				2nd	1st	WD	1st	GS	1st	WD							GS	GS	GS	SF	2nd	GS	SF	SF	15
Kuwait	1st	1st	1st	1st	2nd	1st	GS	1st	GS	1st	GS	GS	1st	1st	3rd	GS	4th	GS	SF	1st	3rd	GS	GS	GS	24
Oman			GS	GS	GS	GS	GS	GS	GS	4th	GS	GS	GS	4th	GS	4th	2nd	2nd	1st	GS	GS	4th	1st	GS	22
Qatar	4th	4th	3rd	3rd	GS	GS	2nd	4th	GS	2nd	1st	4th	2nd	GS	2nd	3rd	1st	GS	SF	GS	GS	1st	GS	SF	24
Ả Rập Xê Út	3rd	2nd	2nd	GS	3rd	4th	3rd	3rd	3rd		3rd	1st	3rd	2nd	1st	1st	GS	SF	2nd	2nd	GS	2nd	GS	2nd	23
UAE		3rd	4th	GS	GS	3rd	4th	2nd	2nd	GS	4th	2nd	4th	3rd	GS	GS	GS	1st	GS	SF	1st	3rd	2nd	GS	23
Yemen																GS	GS	GS	GS	GS	GS	GS	GS	GS	9
Tổng số	4	5	6	7	7	7	7	7	7	6	6	6	6	6	6	7	8	8	8	8	8	8	8	8

Chú thích:

• #: Lời mời
• Viền màu đỏ: Quốc gia chủ nhà
• Trống: Không tham dự
• TBD: Chưa xác định
• GS: Vòng bảng
• SF: Vòng bán kết (Không có trận tranh hạng ba)
• WD: Rút lui

Ghi chú:

•  Iraq đã bị cấm tham gia giải thi đấu từ năm 1992 đến năm 2003.
•  Yemen vẫn chưa giành được chức vô địch.
• Không có play-off tranh hạng ba cho Cúp bóng đá vịnh Ả Rập vào các năm 2007, 2009, 2010, 2017–18 và 2019–20.

Thống kê chung

Tính đến năm 2019

Hạng	Đội tuyển	Lần	ST	T	H	B	BT	BB	HS	Đ
1	Ả Rập Xê Út	23	109	56	25	28	163	102	+61	193
2	Kuwait	24	113	56	23	33	194	112	+82	191
3	UAE	23	111	41	28	39	117	135	−18	151
4	Qatar	24	112	41	25	41	130	129	+1	148
5	Bahrain	23	107	32	34	41	113	135	−22	130
6	Iraq	15	58	26	21	11	104	56	+48	99
7	Oman	22	104	19	27	58	81	176	−95	84
8	Yemen	9	30	0	6	24	9	77	−68	6

Nguồn:^[15]

• Bảng này loại trừ 7 trận bị loại bỏ trong Cúp bóng đá vịnh Ả Rập lần thứ 6 và Cúp bóng đá vịnh Ả Rập lần thứ 10 (Iraq cũng tham gia giải thi đấu, nhưng họ đã rút lui)

Kỷ lục bàn thắng mọi thời đại

Kỷ lục về số bàn thắng mọi thời đại theo giải đấu:^[16]

Giải đấu	Trận	Số bàn thắng	Bàn thắng mỗi trận
1970	6	19	3.17
1972	6	25	4.17
1974	10	40	4.00
1976	22	84	3.82
1979	21	70	3.33
1982	15	38	2.53
1984	22	51	2.32
1986	21	53	2.52
1988	21	34	1.62
1990	10	21	2.10
1992	15	30	2.00
1994	15	34	2.27
1996	15	35	2.33
1998	15	40	2.67
2002	15	33	2.20
2003–04	21	46	2.19
2004	16	59	3.69
2007	15	34	2.27
2009	15	31	2.07
2010	15	30	2.00
2013	16	36	2.25
2014	16	33	2.06
2017–18	15	23	1.53
2019	15	45	3.00

• Kuwait đã đạt được 100 bàn thắng vào ngày 3 tháng 3 năm 1988 trong trận gặp Qatar
• Ả Rập Xê Út đã đạt được 100 bàn thắng vào ngày 19 tháng 10 năm 1996 trong trận gặp Qatar
• Qatar đã đạt được 100 bàn thắng vào ngày 16 tháng 12 năm 2004 trong trận gặp Oman
• Bahrain đã đạt được 100 bàn thắng vào ngày 11 tháng 1 năm 2013 trong trận gặp Qatar
• Các Tiểu vương quốc Ả Rập Thống nhất đã đạt được 100 bàn thắng vào ngày 11 tháng 1 năm 2013 trong trận gặp Oman
• Iraq đã đạt được 100 bàn thắng vào ngày 2 tháng 12 năm 2010 trong trận gặp Kuwait

Không bao gồm bàn thắng từ các trận bị hủy bỏ hoặc không được tính (Các trận của Bahrain 1972 –, Các trận của Iraq 1982 & 1990)

Bao gồm các trận vòng sơ bộ năm 1974

Không bao gồm bàn thắng loạt sút luân lưu

Cầu thủ ghi bàn hàng đầu mọi thời đại

	Cầu thủ	Quốc gia	Bàn
1	Jasem Yaqoub	Kuwait	18
2	Majed Abdullah	Ả Rập Xê Út	17
	Hussein Saeed	Iraq	17
4	Jasem Al Huwaidi	Kuwait	14
	Faisal Al-Dakhil	Kuwait	14
6	Ali Mabkhout	UAE	13
	Mansour Muftah	Qatar	13
8	Bader Al-Mutawa	Kuwait	12
	Yussef Al-Suwayed	Kuwait	12
10	Fahad Khamees	UAE	10
	Mahmoud Soufi	Qatar	10
	Yasser Al-Qahtani	Ả Rập Xê Út	10

Lịch sử chiếc giày vàng

Năm	Cầu thủ	Số bàn thắng
1970	Mohammed Masawd	3
	Jawad Khalif
1972	Hamad Bu Hamood	6
1974	Jasem Yaqoub	6
1976	Jasem Yaqoub	9
1979	Hussein Saeed	10
1982	Ebrahim Zwaeed	3
	Saleem Khalifa
	Yussif Swaid
	Majed Abdullah
1984	Hussain Saeed	7
1986	Fahad Khamees	6
1988	Zuhair Bukheet	4
	Ahmad Radhi
1990	Mohammed Ebrahim Hajeyah	5
1992	Mubarak Mustafa	3
1994	Fuad Anwar	4
	Mahmoud Soufi
1996	Mohammed Salem Al-Enazi	4
1998	Jasem Al Huwaidi	9
2002	Hani Al-Dhabit	5
2003–04	Talal Yousef	5
2004	Amad Al Hosni	4
2007	Ismail Matar	5
2009	Hassan Rabia	4
2010	Bader Al-Mutawa	3
	Alaa Abdul-Zahra
2013	Ahmed Khalil	3
	Abdulhadi Khamis
2014	Ali Mabkhout	5
2017–18	Ali Husni	2
	Ali Faez
	Jamal Rashid
	Almoez Ali
	Said Al-Ruzaiqi
2019	Ali Mabkhout	5

Kỷ lục khác

• Trận thắng cách biệt nhất – 8 bàn thắng

 Kuwait 8 – 0  Oman (ngày 29 tháng 3 năm 1976)

• Trận có nhiều bàn thắng nhất – 8 bàn thắng

 Kuwait 8 – 0  Oman (ngày 29 tháng 3 năm 1976)

• Cầu thủ ghi nhiều bàn thắng nhất trong một trận – 5 bàn thắng

Majed Abdullah  Ả Rập Xê Út (ngày 3 tháng 4 năm 1979 vs. Qatar)

Jassem Al Houwaidi  Kuwait (1998 vs. Qatar)

• Cầu thủ ghi nhiều bàn thắng nhất trong một giải – 10 bàn thắng

Hussein Saeed  Iraq (1979)

Xem thêm

• Cúp bóng đá vịnh Ả Rập
• Cúp bóng đá trong nhà vịnh Ả Rập