Đệ Nhất Cộng hòa Armenia

Đệ nhất Cộng hòa Armenia,^[11] tên chính thức khi còn tồn tại là Cộng hòa Armenia (tiếng Armenia: Հայաստանի Հանրապետութիւն), là nhà nước Armenia đầu tiên kể từ khi Armenia mất đi sự độc lập vào thời Trung Cổ.

Cộng hòa Armenia
Tên bản ngữ Հայաստանի Հանրապետութիւն
1918–1920
Quốc kỳ Quốc huy
Quốc ca: Mer Hayrenik
Lãnh thổ Armenia và hội đồng Karabakh nắm giữ vào một thời điểm nào đó   Lãnh thổ Armenia bị chiếm đóng bởi các nhà nước xung quanh   Vùng được nhượng cho Armenia theo hiệp ước Sèvres, không được thông qua và chưa bao giờ được thực thi.[2]
Tổng quan
Thủ đô	Yerevan
Ngôn ngữ thông dụng	Tiếng Armenia
Tôn giáo	Tông truyền Armenia
Chính trị
Chính phủ	Cộng hòa nghị viện
Thủ tướng
• Tháng 6, 1918–tháng 5, 1919	Hovhannes Kajaznuni
• Tháng 5, 1919–tháng 5, 1920	Alexander Khatisian
• Tháng 5–tháng 11, 1920	Hamo Ohanjanyan
• Tháng 11–tháng 12, 1920	Simon Vratsian
Lịch sử
Thời kỳ	Giữa hai cuộc chiến
• Tuyên bố độc lập	28 tháng 5 1918
• Đạo luật Armenia thống nhất	28 tháng 5, 1919
• Xô Viết hóa	2 tháng 12 1920
Địa lý
Diện tích
• Giữa năm 1918 (sau hiệp ước Batum)[3][4]	11.000 km2 (4.247 mi2)
• 1919 (sau cuộc đình chiến Mudros)[5][6]	70.000 km2 (27.027 mi2)
• 1920 (theo hiệp ước Sèvres; không được thực hiện)[7]	160.000 km2 (61.776 mi2)
Dân số
• Giữa năm 1918 (sau hiệp ước Batum)[8][9]	500.000
• 1919 (sau cuộc đình chiến Mudros)[5][10]	1.300.000
Kinh tế
Đơn vị tiền tệ	Rúp Armenia
Mã ISO 3166	AM
Tiền thân Kế tục Cộng hòa Liên bang Dân chủ Ngoại Kavkaz Cộng hòa Miền núi Armenia Cộng hòa Xã hội chủ nghĩa Xô viết Armenia Thổ Nhĩ Kỳ

Nước cộng hòa được lập nên từ những vùng đông người Armenia cư ngụ của Đế quốc Nga (đã tan rã), được gọi là Đông Armenia hay Armenia thuộc Nga. Lãnh đạo của chính phủ này chủ yếu là người của Liên đoàn Cách mạng Armenia (ARF hay Dashnaktsutyun). Đệ nhất Cộng hòa Armenia tiếp giáp với Cộng hòa Dân chủ Gruzia về phía bắc, Đế quốc Ottoman về phía tây, Ba Tư về phía nam, và Cộng hòa Dân chủ Azerbaijan về phía đông. Nó có tổng diện tích chừng 70.000 km² (174.000 km² theo hiệp ước Sèvres) và dân số khoảng 1,3 triệu người.

Hội đồng Quốc gia Armenia tuyên bố sự độc lập của Armenia vào ngày 28 tháng 5 năm 1918. Từ đây, Armenia đã phải đối mặt với một loạt các vấn đề cả trong và ngoài nước. Cuộc khủng hoảng nhân đạo xuất hiện từ hậu quả của cuộc diệt chủng người Armenia khi hàng chục ngàn người tị nạn từ đế quốc Ottoman đến đây. Nước cộng hòa tồn tại được hơn hai năm, trong thời gian đó, nó đã dính vào nhiều cuộc xung đột vũ trang do tranh chấp lãnh thổ. Vào cuối năm 1920, Đệ nhất Cộng hòa Armenia bị Hồng Quân xâm lược thành công. Đệ nhất Cộng hòa, cùng với Cộng hòa Armenia miền Núi mà đã chống lại cuộc xâm lăng của quân Liên Xô cho đến 1921, sụp đổ, bị thay thế bởi Cộng hòa Xã hội chủ nghĩa Xô viết Armenia rồi trở thành một phần của Liên Xô năm 1922. Sau sự tan rã của Liên Xô, năm 1991, Cộng hòa Armenia mới được thiết lập.^[12]