Đền Garni

Đền Garni (tiếng Armenia: Գառնիի տաճար, Gaṙnii tačar, [ˈgɑrnii ˈtɑtʃɑʁ])^[a] là công trình xây dựng kiểu dãy cột Hy-La duy nhất còn sót lại ở Armenia cũng như trên toàn Liên Xô cũ. Toạ lạc tại Garni, Armenia, xây theo thức cột Ionia, đây là kiến trúc và biểu tượng nổi bật nhất của đất nước Armenia thời tiền Kitô giáo.

Đền Garni
Ảnh chụp ngôi đền năm 2013
Vị trí tại Armenia
Thông tin chung
Tình trạng	Bảo tàn (nằm trong một khu bảo tồn rộng hơn) đôi khi là đền tân pagan
Dạng	Đền/mộ pagan giáo[1][2]
Phong cách	Hy Lạp cổ đại, Hy-La, chịu ảnh hưởng kiến trúc Armenia
Địa điểm	Garni, Kotayk, Armenia
Tọa độ	40,112421°B 44,730277°Đ / 40.112421; 44.730277
Độ cao nền	1.396 m (4.580 ft)[3]
Chủ sở hữu	Bộ Văn hoá Armenia
Xây dựng
Hoàn thành	Thế kỷ I hay II[1]

Kiến trúc này có lẽ do vua Tiridates I xây dựng vào thế kỷ I để làm đền thờ cho thần mặt trời Mihr. Sau quá trình Kitô hoá Armenia vào đầu thế kỷ IV, nó trở thành nhà nghỉ hoàng gia cho Khosrovidukht, chị vua Tiridates III. Theo một số học giả, đây không phải đền thờ mà là lăng mộ (đây cũng là lý do mà nó tránh chịu sự phá huỷ các công trình pagan giáo). Nó sụp đổ trong trận động đất 1679. Vào đầu-giữa thế kỷ XX, nơi đây được khai quật lại nhờ vào sự hồi sinh của niềm quan tâm về giá trị xưa cũ, để rồi được phục dựng trong thời gian 1969-1975. Đây là một điểm du lịch nổi tiếng ở Armenia và là đền thờ chính của phong trào tân pagan giáo Armenia.

Nguồn tham khảo

1. Còn gọi là Գառնու/Գառնիի հեթանոսական տաճար Gaṙnu/Gaṙnii het’anosakan tačar, nghĩa "đền pagan giáo Garni".

1. Khatchadourian 2008, tr. 251.Lỗi sfn: không có mục tiêu: CITEREFKhatchadourian2008 (trợ giúp)
2. Smith, Adam T. (2012). “'Yerevan, My Ancient Erebuni': Archaeological Repertoires, Public Assemblages, and the Manufacture of a (Post-)Soviet Nation”. Trong Charles W. Hartley, G. Bike Yazicioğlu, Adam T. Smith (biên tập). The Archaeology of Power and Politics in Eurasia: Regimes and Revolutions. Cambridge University Press. tr. 65. ISBN 9781107016521. the unique temple-tomb at Garni, just east of Yerevan – the only Greco-Roman colonnaded building anywhere in the Soviet Union.Quản lý CS1: nhiều tên: danh sách biên tập viên (liên kết)
3. “Garni, Armenia”. elevationmap.net. Bản gốc lưu trữ ngày 12 tháng 11 năm 2018. Truy cập ngày 27 tháng 3 năm 2020.