Val d'Aran

Aran (phát âm địa phương: [aˈɾan]; tiếng Catalunya: [əˈɾan]; tiếng Tây Ban Nha: [aˈɾan]) (còn gọi Val d'Aran) là một comarca của Catalunya, Tây Ban Nha, bao gồm thung lũng Aran rộng 620,47 kilômét vuông (239,56 dặm vuông Anh), ở vùng núi Pyrénées, ở phần tây bắc của tỉnh Lleida.

Aran
—  Comarca  —
Hiệu kỳ Huy hiệu
Hiệu ca: Montanhes araneses (tiếng Occitan) "Những ngọn núi Aran"
Vị trí của Aran tại Catalunya
Aran
Quốc gia	Tây Ban Nha
Cộng đồng tự trị	Catalunya
Tỉnh	Lleida
Thủ phủ	Vielha e Mijaran
Điểm dân cư	Danh sách Arres, Bausen, Bossòst, Es Bòrdes, Canejan, Les, Naut Aran, Vielha e Mijaran, Vilamòs
Chính quyền
• Thành phần	Conselh Generau d'Aran
• Síndic	Carlos Barrera (CDA)
Diện tích
• Tổng cộng	633 km2 (244 mi2)
Dân số (2014)
• Tổng cộng	9.993
• Mật độ	16/km2 (41/mi2)
Tên cư dân	Tiếng Occitan: aranés (nam), aranesa (nữ)
Múi giờ	CET (UTC+1)
• Mùa hè (DST)	CEST (UTC+2)
Điểm dân cư lớn nhất	Vielha e Mijaran
Ngôn ngữ chính thức	Phương ngữ Aran (phương ngữ tiếng Occitan), Tiếng Catalunya, Tiếng Tây Ban Nha Nha
Trang web	Conselh Generau d'Aran

Thung lũng này là một trong hai vùng duy nhất của Tây Ban Nha^[1] tọa lạc ở hướng bắc của Pyrénées. Thung lũng này có con sông duy nhất (Garonne) của Catalunya chảy vào Đại Tây Dương (do vậy, nơi này có khí hậu hơi hướng Đại Tây Dương, thay vì Địa Trung Hải). Sông Garonne chảy dọc Aran từ đầu nguồn ở Pla de Beret gần Port de la Bonaigua, nhận nước của sông Joèu (từ núi Aneto) và chảy ngầm ở đoạn Forau de Aigualluts. Nó chảy lộ thiên từ đoạn Val dera Artiga trước khi đến thung lũng Aran, rồi chảy qua Pháp và đổ vào Đại Tây Dương. Sông Noguera Pallaresa, mà đầu nguồn chỉ cách đầu nguồn Garonne khoảng một trăm mét, chảy theo hướng ngược lại, vào Địa Trung Hải.

Aran giáp với Pháp về phía bắc, cộng đồng tự trị Aragon về phía tây, comarca Alta Ribagorça về phía nam và Pallars Sobirà về phía đông. Thủ phủ Aran là Vielha, với 3.692 dân (1996). Theo thống kê 2001, đa số người ở Aran nói tiếng Tây Ban Nha (38,8%), theo sau là phương ngữ Aran của tiếng Occitan (34,19%), rồi tiếng Catalunya (19,45%), 7,56% còn lại nói ngôn ngữ khác.^[2]

Tham khảo

1. Vùng còn lại là Luzaide/Valcarlos, của Navarra.
2. “Cens lingüístic de l'aranès de 2001” (PDF). Truy cập ngày 6 tháng 8 năm 2012.

• Instituto Nacional de Estadística Lưu trữ 2006-07-16 tại Wayback Machine (in Spanish). Reference for populations of Các đô thị as of January 1, 2005.
• IDESCAT: Statistics for Val d'Aran (in Catalan), source for surface area, list of Các đô thị.
• Smith, Dominic. "Language planning in the Val d’Aran: The recent work of the Conselh Generau d’Aran’s ‘Oficina de Foment e Ensenhament der Aranés’ and its effects on the Aranés-speaking population." (PDF). 2003.

Liên kết ngoài

Wikimedia Commons có thêm hình ảnh và phương tiện truyền tải về Val d'Aran.

• Page of the Arane se government (Conselh Generau d'Aran) Lưu trữ 2007-06-07 tại Wayback Machine (tiếng Occitan)
• Information from the Generalitat de Catalunya Lưu trữ 2005-11-12 tại Wayback Machine (tiếng Catalunya)

Bản mẫu:Val d'Aran