Vắc-xin COVID-19
vắc-xin chống bệnh virus corona chủng mới 2019 / From Wikipedia, the free encyclopedia
Vắc xin COVID-19 là vắc-xin nhằm cung cấp khả năng miễn dịch thu được chống lại coronavirus 2 với hội chứng hô hấp cấp tính nghiêm trọng (SARS‑CoV‑2), loại vi rút gây ra bệnh coronavirus 2019 (COVID‑19). Trước đại dịch COVID-19, một nhóm kiến thức đã được thiết lập đã tồn tại về cấu trúc và chức năng của coronavirus gây ra các bệnh như hội chứng hô hấp cấp tính nghiêm trọng (SARS) và hội chứng hô hấp Trung Đông (MERS). Các kiến thức này đã thúc đẩy sự phát triển của các công nghệ vắc xin khác nhau vào đầu năm 2020.[1] Vào ngày 10 tháng 1 năm 2020, dữ liệu trình tự di truyền SARS-CoV-2 được chia sẻ thông qua GISAID, và vào ngày 19 tháng 3 năm 2020, ngành công nghiệp dược phẩm toàn cầu đã công bố một cam kết cơ bản nhằm giải quyết bệnh COVID-19.[2] Vắc xin COVID-19 được công nhận rộng rãi vì vai trò của chúng trong việc giảm sự lây lan, mức độ nghiêm trọng và tử vong do COVID-19 gây ra.[3]
Trong các thử nghiệm Giai đoạn III, một số vắc xin COVID-19 đã chứng minh hiệu quả cao tới 95% trong việc ngăn ngừa nhiễm trùng COVID-19 có triệu chứng. Tính đến tháng 7 năm 2021[cập nhật], 20 loại vắc xin được ít nhất một cơ quan quản lý quốc gia cho phép sử dụng công cộng: hai vắc xin RNA (Pfizer–BioNTech và Moderna), chín vắc xin bất hoạt thông thường (BBIBP-CorV, Học viện Khoa học Y tế Trung Quốc, CoronaVac, Covaxin, CoviVac, COVIran Barekat, Minhai-Kangtai, QazVac và WIBP-CorV), năm vắc xin vectơ virus (Sputnik Light, Sputnik V, Oxford–AstraZeneca, Convidecia và Janssen) và bốn vắc xin tiểu đơn vị protein (Abdala, EpiVacCorona, Soberana 02 và ZF2001).[4][5] Tính đến tháng 7 năm 2021[cập nhật], đã có 330 ứng viên vắc xin đang trong các giai đoạn phát triển khác nhau, với 102 vắc xin đang được nghiên cứu lâm sàng, trong đó có 30 vắc xin đang trong giai đoạn I, 30 vắc xin trong giai đoạn I-II, 25 vắc xin trong Giai đoạn III và 8 vắc xin trong giai đoạn IV phát triển.[4][6]
Nhiều quốc gia đã thực hiện các kế hoạch phân bổ theo từng giai đoạn ưu tiên những người có nguy cơ biến chứng cao nhất, chẳng hạn như người cao tuổi và những người có nguy cơ phơi nhiễm và lây truyền cao, chẳng hạn như nhân viên y tế.[7] Việc sử dụng tạm thời một liều đang được xem xét để mở rộng tiêm chủng cho càng nhiều người càng tốt cho đến khi tình trạng sẵn có của vắc xin được cải thiện.[8][9][10][11][12]
Tính đến ngày 14 tháng 7 năm 2021, 3,54 tỷ liều vắc xin COVID-19 đã được sử dụng trên toàn thế giới dựa trên các báo cáo chính thức từ các cơ quan y tế quốc gia.[13] AstraZeneca dự kiến sản xuất 3 tỷ liều vào năm 2021, Pfizer–BioNTech 1,3 tỷ liều và Sputnik V, Sinopharm, Sinovac và Johnson & Johnson mỗi loại 1 tỷ liều. Moderna đặt mục tiêu sản xuất 600 triệu liều và Convidecia 500 triệu liều vào năm 2021.[14] Đến tháng 12 năm 2020, hơn 10 tỷ liều vắc xin đã được các quốc gia đặt hàng trước,[15] với khoảng một nửa số liều được các quốc gia có thu nhập cao, chiếm 14% dân số thế giới, đặt mua.[16]