Trận Kiev (1943)
From Wikipedia, the free encyclopedia
Trận Kiev (1943) là một trong các trận đánh quan trọng nhất của chuỗi Chiến dịch Tả ngạn sông Dniepr. Từ ngày 24 tháng 9 đến ngày 24 tháng 12 năm 1943, trên toàn bộ khu vực Kiev và các vùng lân cận đã diễn ra nhiều trận đánh khốc liệt nhất trong cuộc Chiến tranh giữ nước vĩ đại. Khởi đầu bằng cuộc đổ bộ đường không tại căn cứ đầu cầu Bukrin, trải qua ba tháng liên tục giao chiến, Quân đội Liên Xô đã hoàn toàn làm chủ thành phố Kiev và các vùng phụ cận, đánh bại cuộc phản công nhằm tái chiếm Kiev của Tập đoàn quân xe tăng 4, Tập đoàn quân 8 và Tập đoàn quân 2 thuộc cụm tập đoàn quân Nam (Đức) do đích thân Thống chế Erich von Manstein chỉ huy, giữ vững chiến tuyến có lợi để tiếp tục mở các chiến dịch lớn, đuổi Quân đội Đức Quốc xã khỏi Hữu ngạn Ukraina, bao vây, tiêu diệt một phần lớn các binh đoàn của Cụm Tập đoàn quân Nam (Đức) trong Chiến dịch Korsun-Shevchenko, tiến đến biên giới phía tây Ukraina và chân núi Karpat.
| ||||||||||||||||||||||||||
|
Trận Kiev đã góp phần làm cho Phòng tuyến Wotan (còn gọi là "Bức tường phía đông") của Quân đội Đức Quốc xã sụp đổ một mảng lớn, tạo tình thế thuận lợi cho các Phương diện quân Belorussia và Ukraina 1 (Liên Xô) tiếp tục tiến công đến biên giới quốc gia Liên Xô, chia cắt Cụm tập đoàn quân Nam (Đức) với Cụm tập đoàn quân Trung tâm (Đức) đang phòng ngự ở chỗ lồi Belasussia và đe dọa bổ đôi chính Cụm tập đoàn Nam (Đức). Trận đánh này đã đem lại cho quân đội Liên Xô một trong hai bàn đạp lớn ở hữu ngạn sông Dniepr để tổ chức các chiến dịch giải phóng hoàn toàn Ukraina, tiến đến các vùng biên giới với Romania, Hungaria, Tiệp Khắc và Đông Nam Ba Lan.
Việc quân đội Liên Xô đánh chiếm Kiev và các vùng phụ cận còn tạo ra nguy cơ uy hiếp sườn phải của Cụm tập đoàn quân Trung tâm (Đức) do cùng thời điểm tháng 9 năm 1943, Phương diện quân Trung tâm phối hợp với cánh trái Phương diện quân Tây (Liên Xô) đã tiến hành thành công Chiến dịch Chernigov-Pripyat, đánh chiếm khu vực Gomel, Konotop và bắt đầu tác chiến trên lãnh thổ Byelorussia.
Thất bại trong cuộc phản công chiếm lại Kiev, Cụm tập đoàn quân Nam (Đức) đã tiêu hao nốt những lực lượng dự bị vốn đã vơi đi nhiều sau Trận Vòng cung Kursk và các trận đánh ở tả ngạn sông Dniepr, buộc Bộ Tổng tham mưu quân đội Đức Quốc xã tiếp tục rút bớt quân từ khu vực Balkan, Hy Lạp và một phần lực lượng dự bị từ trong nước Đức ném ra Mặt trận phía đông để đối phó với quân đội Xô Viết. Toàn bộ Trận Kiev bao gồm nhiều hoạt động quân sự trải dài suốt hơn 180 km từ Bắc xuống Nam và kéo dài 3 tháng, bao gồm:
- Chiến dịch đổ bộ đường không Rzhishchev-Bukrin do Quân đoàn 51 (Tập đoàn quân 40) và các lữ đoàn dù 3, 5 thực hiện nhằm chiếm đầu cầu Bukrin (Velykyi Burkin), phía nam Kiev.
- Chiến dịch tấn công Chernobyl-Radomysl (1 tháng 10 đến 4 tháng 10 năm 1943) do cánh trái của Phương diện quân Trung tâm thực hiện nhằm che chở sườn phải của Phương diện quân Voronezh tấn công Kiev.
- Chiến dịch phòng ngự Chernobyl-Gornostapol (1 tháng 10 đến 8 tháng 10 năm 1943) do cánh phải Phương diện quân Voronezh, phối hợp với cánh trái của Phương diện quân Trung tâm thực hiện chống lại đòn phản kích của các Quân đoàn xe tăng 46, 56 và Quân đoàn bộ binh 59 thuộc Tập đoàn quân 2 (Đức).
- Chiến dịch tấn công Lyutezh (11 tháng 10 đến 24 tháng 10 năm 1943) do các tập đoàn quân 38, 60 và Tập đoàn quân xe tăng cận vệ 3 thực hiện, đánh chiếm đầu cầu Lyutezh phía bắc Kiev.
- Chiến dịch tấn công chiến lược Kiev (3 tháng 11 đến 13 tháng 11 năm 1943), Quân đội Liên Xô đánh chiếm toàn bộ thành phố Kiev và phát triển đến Zhitomir
- Chiến dịch phòng ngự Kiev (1943) (13 tháng 11 đến 24 tháng 12 năm 1943), Quân đội Liên Xô phải bỏ Zhitomir nhưng đã đánh bại cuộc phản công của Tập đoàn quân xe tăng 4 (Đức) và Quân đoàn Raus, giữ vững bàn đạp Kiev.