Tiếng Akan
From Wikipedia, the free encyclopedia
Tiếng Akan là một ngôn ngữ Tano Trung, là ngôn ngữ chính của người Akan ở Ghana.[3] Khoảng 80% dân cư Ghana có thể nói tiếng Akan,[3] trong đó khoảng 44% người Ghana là người bản ngữ.[3] Nó cũng được nói tại vài phần của Bờ Biển Ngà.[3]
Tiếng Akan | |
---|---|
Akan | |
Sử dụng tại | Ghana |
Tổng số người nói | Ghana: 10,47 triệu, 9,03 triệu khi chưa tính tiếng Abron & Wasa (2010)[1] |
Dân tộc | Người Akan |
Phân loại | Niger-Congo
|
Hệ chữ viết | Latinh (Twi, Fante) Hệ chữ nổi tiếng Twi |
Địa vị chính thức | |
Ngôn ngữ chính thức tại | Không có. — Ngôn ngữ chính phủ hỗ trợ ở Ghana |
Quy định bởi | Uỷ ban chữ viết Akan |
Mã ngôn ngữ | |
ISO 639-1 | ak |
ISO 639-2 | aka |
ISO 639-3 | tùy trường hợp:abr – Abronfat – Fantitwi – Twiwss – Wasa |
Glottolog | akan1251 Akanic[2] |
Bài viết này có chứa ký tự ngữ âm IPA. Nếu không thích hợp hỗ trợ dựng hình, bạn có thể sẽ nhìn thấy dấu chấm hỏi, hộp, hoặc ký hiệu khác thay vì kí tự Unicode. Để biết hướng dẫn giới thiệu về các ký hiệu IPA, xem Trợ giúp:IPA. |
Ba phương ngữ Akan phát triển thành ba dạng chuẩn văn học với phép chính tả riêng: Asante, Akuapem (gọi chung là Twi), và Fante. Dù thông hiểu lẫn nhau ở dạng nói, ở dạng viết, người dùng dạng chuẩn này có thể gặp trở ngại với dạng chuẩn khác. Năm 1978, Uỷ ban chữ viết Akan (AOC) tạo lập một hệ chứ viết dùng chung cho mọi người nói tiếng Akan - từ đó trở thành phương tiện giảng dạy cấp tiểu học cho người Akan cũng như người nói các ngôn ngữ Tano khác (Akyem, Sehwi, Fante, Ahanta, Guang)[4]. Uỷ ban chữ viết Akan đã làm việc để tạo ra một chữ viết chuẩn.