Pyrros của Ipiros
Là nhà quân sự, chính trị Hy Lạp cổ đại. Pyrros làm vua xứ Ipiros lần đầu từ năm 306 đến 302 TCN, lần hai từ 297 đến 272 TCN / From Wikipedia, the free encyclopedia
Pyrros, (tiếng Hy Lạp: Πύρρος; 319 – 272 trước Công nguyên) là nhà quân sự, chính trị Hy Lạp cổ đại.[1] Pyrros làm vua xứ Ipiros lần đầu từ năm 306 đến 302 trước Công nguyên, lần hai từ 297 đến 272 TCN. Pyrros cũng từng chiếm ngôi vua Macedonia trong giai đoạn 288–284 và 273–272 TCN.
Pyrros Πύρρος | |||
---|---|---|---|
Vua Ipiros; Vua Macedonia; | |||
Tượng bán thân Pyrros. | |||
Vua Ipiros | |||
Tại vị | 306 - 302 TCN | ||
Tiền nhiệm | Alcetas II ![]() | ||
Kế nhiệm | Neoptolemos II ![]() | ||
Vua Ipiros | |||
Trị vì | 297 - 272 TCN | ||
Tiền nhiệm | Neoptolemos II ![]() | ||
Kế nhiệm | Alexandros II ![]() | ||
Vua xứ Macedonia | |||
Trị vì | 288 - 285 trước Công nguyên | ||
Tiền nhiệm | Demetrios I Poliorketes ![]() | ||
Kế nhiệm | Lysimachos ![]() | ||
Thông tin chung | |||
Sinh | 319 TCN Vương quốc Ipiros (Hy Lạp ngày nay) | ||
Mất | 272 TCN Argos (Hy Lạp ngày nay) | ||
An táng | Ambracia (Arta, Hy Lạp ngày nay) (?) Đền thờ Demeter (Argos) (?) | ||
Hậu duệ |
| ||
Triều đại | Nhà Aeakides | ||
Thân phụ | Aeacides của Ipiros ![]() | ||
Thân mẫu | Phthia |
Pyrros được xem là trong những một kẻ thù mạnh nhất trong thời kỳ đầu của chủ nghĩa đế quốc La Mã. Năm 281 TCN, Pyrros mang quân đến giúp cư dân Nam Ý chặn sự xâm lược của La Mã. Pyrros đã đánh bại quân La Mã trong hai trận lớn, nhưng bị thiệt hại rất nặng nề. Từ đó thuật ngữ "chiến thắng kiểu Pyrros" ra đời để chỉ những thắng lợi với những tổn thất có tính huỷ diệt ở phe chiến thắng. Quân La Mã cũng bị hao tổn, nhưng họ có nguồn nhân lực dồi dào nên dễ dàng bù đắp. Năm 275 TCN, La Mã đánh bại Pyrros và buộc ông ta lui quân về Ipiros.
Sau khi thua trận ở Nam Ý, dù quốc lực điêu đứng nhưng Pyrros vẫn tiến hành nhiều cuộc chiến tranh tại Hy Lạp, nhằm tranh ngôi với vua Macedonia Antigonos và xâm lược Sparta. Theo sử cũ, Pyrros bị một người đàn bà giết khi đang đánh phá thành phố Argos.[2] Pyrros được đánh gia là một trong những lãnh đạo quân sự tài ba của phương Tây cổ đại; song cũng bị phê phán vì thói ham phiêu lưu, không biết xây dựng một sách lược chính trị, quốc phòng lâu dài cho Hy Lạp trước sự bành trướng của La Mã. Ngày nay, giới nghiên cứu chủ yếu biết đến Pyrros thông qua bài viết chi tiết của sử gia La Mã Plutarchus về cuộc đời Pyrros trong bộ "Tiểu sử sóng đôi".[3][4]