![cover image](https://wikiwandv2-19431.kxcdn.com/_next/image?url=https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8c/Fort_William%252C_Calcutta%252C_1735.jpg/640px-Fort_William%252C_Calcutta%252C_1735.jpg&w=640&q=50)
Các tỉnh Ấn Độ thuộc Anh
From Wikipedia, the free encyclopedia
Các tỉnh Ấn Độ thuộc Anh, trước đó là các xứ chủ quản (presidencies) Ấn Độ thuộc Anh, và trước đó nữa là các thị trấn chủ quản (presidency towns). Đây là các đơn vị hành chính của Anh cai trị trên tiểu lục địa Ấn Độ. Những khu vực này, được gọi chung là "Ấn Độ thuộc Anh", tồn tại dưới nhiều hình thức khác nhau từ năm 1612 đến 1947, và thường được chia thành ba giai đoạn lịch sử:
- Giai đoạn từ 1612 đến 1757: Công ty Đông Ấn Anh thiết lập các "factories" (các trạm buôn bán) tại nhiều địa điểm, chủ yếu ở vùng ven biển Ấn Độ, với sự đồng ý từ các hoàng đế Đế quốc Mughal, Đế quốc Maratha, hoặc các lãnh chúa địa phương. Đối thủ của họ là các công ty buôn bán của Bồ Đào Nha, Đan Mạch, Hà Lan và Pháp. Đến giữa thế kỷ 18, ba thị trấn chủ quản gồm Madras, Bombay, và Calcutta đã phát triển đáng kể về quy mô.
- Giai đoạn cai trị của Công ty Đông Ấn Anh (1757–1858): Công ty dần dần giành được lãnh thổ với các vùng rộng lớn ở Ấn Độ, gọi là các "Presidency" (xứ chủ quản). Tuy nhiên, họ cũng ngày càng bị giám sát bởi chính phủ Anh, thực tế là chia sẻ quyền chủ quyền với Quân chủ Anh. Đồng thời, công ty cũng dần mất đi các đặc quyền thương mại của mình.
- Giai đoạn dưới sự cai trị của Quân chủ Anh (1858–1947): Sau Cuộc nổi dậy Ấn Độ năm 1857, các quyền lực còn lại của công ty được chuyển giao cho Quân chủ. Dưới thời kỳ Raj thuộc Anh (British Raj), ranh giới hành chính được mở rộng để bao gồm các vùng khác do Anh cai trị như Thượng Miến Điện. Tuy nhiên, các xứ chủ quản trở nên cồng kềnh và dần dần được chia nhỏ thành các "tỉnh" (provinces).
![Thumb image](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8c/Fort_William%2C_Calcutta%2C_1735.jpg/640px-Fort_William%2C_Calcutta%2C_1735.jpg)
"Ấn Độ thuộc Anh" không bao gồm các tiểu quốc (princely states) vẫn tiếp tục được cai trị bởi các hoàng thân Ấn Độ, mặc dù từ thế kỷ 19 trở đi, họ chịu sự kiểm soát của Anh — với việc quốc phòng, ngoại giao, và thông tin liên lạc được giao cho chính quyền Anh và việc cai trị nội bộ được giám sát chặt chẽ.[1] Vào thời điểm Ấn Độ giành được độc lập vào năm 1947, có 565 tiểu quốc, trong đó có một vài rất lớn nhưng phần lớn rất nhỏ. Các tiểu quốc này chiếm một phần tư dân số của British Raj và hai phần năm diện tích đất đai, với các tỉnh chiếm phần còn lại.[2]