Bộ Choi choi

Bộ Choi choi hay bộ Rẽ, bộ Dẽ, bộ Giẽ (tên khoa học: Charadriiformes), là một bộ đa dạng về các loài chim có kích thước nhỏ đến trung bình. Bộ này có khoảng 380 loài và có một số loài phân bố khắp nơi trên thế giới. Hầu hết các loài trong bộ Charadriiformes sống gần các vực nước và ăn động vật không xương sống hoặc các loài động vật nhỏ khác; tuy nhiên, một số loài sinh sống ở biển, sa mạc và một ít sống trong rừng rậm.

Bộ Choi choi
Khoảng thời gian tồn tại: Eocene[1][2][3] -Holocene, 55–0 triệu năm trước đây TiềnЄ Є O S D C P T J K Pg N Possible an early origin based on molecular clock[4][5]
Phân loại khoa học
Vực:	Eukaryota
Giới:	Animalia
Ngành:	Chordata
Lớp:	Aves
Phân thứ lớp:	Neognathae
nhánh:	Neoaves
nhánh:	Aequorlitornithes
Bộ:	Charadriiformes Huxley, 1867
Phân bộ và họ
Xem trong bài.

Các họ

Đây là danh sách các họ theo phân loại Bộ Choi choi.

• Phân bộ Scolopaci hay phân bộ Limicoli
  • Họ Scolopacidae: 16 chi, 96 loài rẽ (dẽ, giẽ), choắt.
• Phân bộ Thinocori
  • Họ Rostratulidae: 2 chi, 3 loài nhát hoa.
  • Họ Jacanidae: 6 chi, 8 loài gà lôi nước.
  • Họ Thinocoridae: 2 chi, 4 loài.
  • Họ Pedionomidae: 1 chi, 1 loài (Pedionomus torquatus)
• Phân bộ Lari
  • Họ Laridae sensu stricto^[6]: 11 chi, 56 loài mòng biển.
  • Họ Rhynchopidae: 1 chi (Rynchops), 3 loài xúc cá.
  • Họ Sternidae: 12 chi, 46 loài nhàn biển
  • Họ Alcidae: 11 chi, 25 loài.
  • Họ Stercorariidae: 1 chi (Stercorarius), 7 loài.
  • Họ Glareolidae: 4 chi, 17 loài.
  • Họ Dromadidae: 1 chi, 1 loài (Dromas ardeola).
• Phân bộ Turnici
  • Họ Turnicidae: 2 chi, 17 loài cun cút.
• Phân bộ Chionidi
  • Họ Burhinidae: 2 chi, 10 loài chim burin (rẽ).
  • Họ Chionididae: 1 chi (Chionis), 2 loài
  • Họ Pluvianellidae: 1 chi, 1 loài (Pluvianellus socialis)
• Phân bộ Charadrii
  • Họ Pluvianidae: 1 chi, 1 loài (Pluvianus aegyptius)
  • Họ Pluvialidae: 1 chi (Pluvialis), 4 loài.
  • Họ Ibidorhynchidae: 1 chi, 1 loài (Ibidorhyncha struthersii)
  • Họ Recurvirostridae: 3 chi, 9 loài cà kheo.
  • Họ Haematopodidae: 1 chi (Haematopus), 12 loài chim mò sò.
  • Họ Charadriidae: 13 chi, 63 loài choi choi, te.

Phát sinh chủng loài

Biểu đồ phát sinh chủng loài dưới đây là tổng hợp từ các nguồn Baker et al. (2007^[7], 2012^[8]), Barth et al. (2013)^[9], Bridge et al. (2005)^[10], Cibois et al. (2012)^[11], Crochet et al. (2000^[12], 2002^[13]), Ericson et al. (2003)^[14], Fain & Houde (2007)^[15], Gibson (2010)^[16], Jackson et al. (2012)^[17], Livezey (2010)^[18], Pereira & Baker (2008^[19], 2010^[20]), Pons et al. (2005)^[21], Sternkopf (2011)^[22], Whittingham et al. (2000)^[23].

Charadriiformes

Chionidi     Pluvianellidae     Chionidae       Burhinidae     Charadrii   Pluvianidae       Pluvialidae       Recurvirostridae       Ibidorhynchidae     Haematopodidae         Charadriidae       Limicoli/Scolopaci Thinocori     Pedionomidae     Thinocoridae         Rostratulidae     Jacanidae         Scolopacidae     Turnici Turnicidae   Lari     Dromadidae     Glareolidae           Stercorariidae     Alcidae     Laridae sensu lato   Gyginae (Gygis, một phần họ Sternidae)     Rynchopinae (Rynchops)     Anoinae (Anous, ?Procelsterna: một phần họ Sternidae)     Sterninae (một phần họ Sternidae)     Larinae (Laridae sensu stricto)

Chú thích

1. Bertelli, S.; Lindow, B. E. K.; Dyke, G. J.; Mayr, G. (2013). “Another charadriiform-like bird from the lower Eocene of Denmark”. Paleontological Journal. Pleiades Publishing Ltd. 47 (11): 1282–1301. doi:10.1134/s0031030113110026. hdl:11336/7192. ISSN 0031-0301. S2CID 85141394.
2. Bertelli, S.; Lindow, B. E. K.; Dyke, G. J.; Mayr, G. (2014). “Erratum to: "Another charadriiform-like bird from the Lower Eocene of Denmark"”. Paleontological Journal. Pleiades Publishing Ltd. 48 (13): 1441–1448. doi:10.1134/s0031030114130024. ISSN 0031-0301.
3. Mayr, Gerald (2016). Avian evolution: the fossil record of birds and its paleobiological significance. Topics in Paleobiology. Wiley-Blackwell. tr. 306. ISBN 978-1-119-02076-9.
4. Kuhl., H.; Frankl-Vilches, C.; Bakker, A.; Mayr, G.; Nikolaus, G.; Boerno, S. T.; Klages, S.; Timmermann, B.; Gahr, M. (2020). “An unbiased molecular approach using 3'UTRs resolves the avian family-level tree of life”. Molecular Biology and Evolution. 38: 108–127. doi:10.1093/molbev/msaa191. PMC 7783168. PMID 32781465.
5. Černý, David; Natale, Rossy (16 tháng 7 năm 2021). “Comprehensive taxon sampling and vetted fossils help clarify the time tree of shorebirds (Aves, Charadriiformes)”. bioRxiv 10.1101/2021.07.15.452585.
6. Họ Laridae sensu lato bao gồm cả họ Rhynchopidae và họ Sternidae.
7. Baker A.J., S.L. Pereira, T.A. Paton (2007), Phylogenetic relationships and divergence times of Charadriiformes genera: multigene evidence for the Cretaceous origin of at least 14 clades of shorebirds, Biol. Lett. 3, 205-209.
8. Baker A.J., Y. Yatsenko, E.S. Tavares (2012), Eight Independent Nuclear Genes Support Monophyly of the Plovers: the Role of Mutational Variance in Gene Trees, Mol. Phylogenet. Evol. 65, 631-641.
9. Barth J.M.I., M. Matschiner, B.C. Robertson (2013), Phylogenetic Position and Subspecies Divergence of the Endangered New Zealand Dotterel (Charadrius obscurus), PLoS ONE 8, e78068.
10. Bridge E.S., A.W. Jones, A.J. Baker (2005), A phylogenetic framework for the terns (Sternini) inferred from mtDNA sequences: implications for taxonomy and plumage evolution, Mol. Phylogenet. Evol. 35, 459-469.
11. Cibois A., R.W.R.J. Dekker, E. Pasquet, J.-C. Thibault (2012), New insights into the systematics of the enigmatic Polynesian sandpipers Aechmorhynchus parvirostris and Prosobonia leucoptera, Ibis 154, 756-767.
12. Crochet P.-A., F. Bonhomme, J.-D. LeBreton (2000), Molecular phylogeny and plumage evolution in gulls (Larini), J. Evol. Biol. 13, 47-57.
13. Crochet, P.-A., F. Bonhomme, J.-D. LeBreton (2002), Systematics of large white-headed gulls: Patterns of mitochondrial DNA variation in western European taxa, Auk 119, 603-620.
14. Ericson, P.G.P., I. Envall, M. Irestadt, J.A. Norman (2003), Inter-familial relationships of the shorebirds (Aves: Charadriiformes) based on nuclear DNA sequence data, BMC Evol. Biol. 3:16.
15. Fain M.G., P. Houde (2007), Multilocus perspectives on the monophyly and phylogeny of the order Charadriiformes, BMC Evol. Biol. 7:35.
16. Gibson R. (2010), "Phylogenetic Relationships among the Scolopaci (Aves: Charadriiformes): Implications for the Study of Behavioural Evolution", luận văn thạc sĩ khoa học, Đại học Toronto.
17. Jackson D.G., S.D. Emslie, M. van Tuinen (2012), Genome skimming identifies polymorphism in tern populations and species, BMC Research Notes 5:94.
18. Livezey, B.C. (2010), Phylogenetics of modern shorebirds (Charadriiformes) based on phenotypic evidence: analysis and discussion, Zool. J. Linn. Soc. 160, 567-618.
19. Pereira S.L., A.J. Baker (2008), DNA evidence for a Paleocene origin of the Alcidae (Aves: Charadriiformes) in the Pacific and multiple dispersals across northern oceans, Mol. Phylogenet. Evol. 46, 430-445.
20. Pereira S.L., A.J. Baker (2010), The enigmatic monotypic crab plover Dromas ardeola is closely related to pratincoles and coursers (Aves, Charadriiformes, Glareolidae), Genet. Mol. Biol. 33, 583-586.
21. Pons, J.-M., A. Hassanin, P.-A. Crochet (2005), Phylogenetic relationships within the Laridae (Charadriiformes: Aves) inferred from mitochondrial markers, Mol. Phylogenet. Evol. 37, 686-699.
22. Sternkopf V. (2011), "Molekulargenetische Untersuchung in der Gruppe der Möwen (Laridae) zur Erforschung der Verwandtschaftsbeziehungen und phylogeographischer Differenzierung", luận án tiến sĩ, Đại học Greifswald.
23. Whittingham L., T.M. Frederick, F.H. Sheldon, S.T. Emlen (2000), Molecular phylogeny of Jacanas and its implications for morphologic and biogeographic evolution, Auk 117, 22-32.

Tham khảo

• Bourdon, Estelle (2006): L'avifaune du Paléogène des phosphates du Maroc et du Togo: diversité, systématique et apports à la connaissance de la diversification des oiseaux modernes (Neornithes) ["Paleogene avifauna of phosphates of Morocco and Togo: diversity, systematics and contributions to the knowledge of the diversification of the Neornithes"]. Doctoral thesis, Muséum national d'histoire naturelle [in French]. HTML abstract
• Ericson, Per G.P.; Envall, I.; Irestedt, M. & Norman, J.A. (2003): Inter-familial relationships of the shorebirds (Aves: Charadriiformes) based on nuclear DNA sequence data. BMC Evol. Biol. 3: 16. PDF fulltext
• Fain, Matthew G. & Houde, Peter (2004): Parallel radiations in the primary clades of birds. Evolution 58(11): 2558–2573. PMID 15612298 PDF fulltext
• Gál, Erika; Hír, János; Kessler, Eugén & Kókay, József (1998–99): Középsõ-miocén õsmaradványok, a Mátraszõlõs, Rákóczi-kápolna alatti útbevágásból. I. A Mátraszõlõs 1. lelõhely [Middle Miocene fossils from the sections at the Rákóczi chapel at Mátraszőlős. Locality Mátraszõlõs I.]. Folia Historico Naturalia Musei Matraensis 23: 33–78. [Hungarian with English abstract] PDF fulltext
• Klug, H., M. B. Bonsall, and S.H Alonzo. 2013. Sex differences in life history drive evolutionary transitions among maternal, paternal, and bi‐parental care. Ecology and Evolution. 3: 792–806.
• Liker, A., R. P. Freckleton, and T. Székely. 2013. The evolution of sex roles in birds is related to adult sex ratio. Nature Communications. 4: 1587.
• Owens, I.P. 2002. Male–only care and classical polyandry in birds: phylogeny, ecology and sex differences in remating opportunities. Philosophical Transactions of the Royal Society of London. Series B, Biological Sciences. 357: 283–293.
• Paton, Tara A. & Baker, Allan J. (2006): Sequences from 14 mitochondrial genes provide a well-supported phylogeny of the Charadriiform birds congruent with the nuclear RAG-1 tree. Mol. Phylogenet. Evol. 39(3): 657–667. PMID 16531074 (HTML abstract)
• Paton, T.A.; Baker, A.J.; Groth, J.G. & Barrowclough, G.F. (2003): RAG-1 sequences resolve phylogenetic relationships within charadriiform birds. Mol. Phylogenet. Evol. 29: 268–278. PMID 13678682 (HTML abstract)
• Székely, T and J.D. Reynolds. 1995. Evolutionary transitions in parental care in shorebirds. Proceedings of the Royal Society of London. Series B: Biological Sciences. 262: 57–64.
• Thomas, Gavin H.; Székely, Tamás; Reynolds, John D. (2007). “Sexual Conflict and the Evolution of Breeding Systems in Shorebirds”. Advances in the Study of Behavior. 37. Elsevier. tr. 279–342. doi:10.1016/s0065-3454(07)37006-x. ISBN 9780120045372. ISSN 0065-3454.
• Thomas, Gavin H.; Wills, Matthew A. & Székely, Tamás (2004a): Phylogeny of shorebirds, gulls, and alcids (Aves: Charadrii) from the cytochrome-b gene: parsimony, Bayesian inference, minimum evolution, and quartet puzzling. Mol. Phylogenet. Evol. 30(3): 516–526. (HTML abstract)
• Thomas, Gavin H.; Wills, Matthew A. & Székely, Tamás (2004): A supertree approach to shorebird phylogeny. BMC Evol. Biol. 4: 28. PMID 15329156 PDF fulltext Supplementary Material
• Tullberg, B. S., M. Ah–King and H. Temrin. 2002. Phylogenetic reconstruction of parental–care systems in the ancestors of birds. Philosophical Transactions of the Royal Society of London. Series B, Biological Sciences. 357: 251–257.
• van Tuinen, Marcel; Waterhouse, David & Dyke, Gareth J. (2004): Avian molecular systematics on the rebound: a fresh look at modern shorebird phylogenetic relationships. J. Avian Biol. 35(3): 191–194.PDF fulltext
• Worthy, Trevor H.; Tennyson, A.J.D.; Jones, C.; McNamara, J.A. & Douglas, B.J. (2007): Miocene waterfowl and other birds from central Otago, New Zealand. J. Syst. Palaeontol. 5(1): 1-39. (HTML abstract)