Cộng hòa Dân chủ Nhân dân Triều Tiên
Quốc gia có chủ quyền ở khu vực Đông Á, nằm trên nửa phía bắc của bán đảo Triều Tiên / From Wikipedia, the free encyclopedia
Cộng hòa Dân chủ Nhân dân Triều Tiên (viết tắt là CHDCND Triều Tiên; tiếng Hàn: 조선민주주의인민공화국 (Triều Tiên Dân chủ chủ nghĩa Nhân dân Cộng hòa quốc)/ Chosŏn Minjujuŭi Inmin Konghwaguk), gọi ngắn là Triều Tiên (조선, MR: Chosŏn)[lower-alpha 1], Bắc Triều Tiên (북조선, MR: Puk-chosŏn)[lower-alpha 2] hay Bắc Hàn (북한, RR: Buk'han)[lower-alpha 3] là một quốc gia ở Đông Á, tạo thành nửa phía bắc của bán đảo Triều Tiên và giáp Trung Quốc với Nga ở phía bắc tại sông Áp Lục và Đồ Môn cùng Hàn Quốc ở phía nam tại Khu phi quân sự Triều Tiên. Biên giới phía tây của đất nước được hình thành bởi Hoàng Hải, trong khi biên giới phía đông của được xác định bởi biển Nhật Bản.
Cộng hòa Dân chủ Nhân dân Triều Tiên
|
|
---|---|
Tên bản ngữ
| |
Vị trí của Bắc Triều Tiên trên thế giới (xanh)
Tuyên bố chủ quyền và kiểm soát thực tế
Tuyên bố chủ quyền nhưng không kiểm soát | |
Tổng quan | |
Thủ đô và thành phố lớn nhất | Bình Nhưỡng 39°2′B 125°45′Đ |
Ngôn ngữ chính thức | Tiếng Triều Tiên |
Văn tự chính thức | Chosŏn'gŭl[1] |
Tên dân cư | Người Triều Tiên |
Chính trị | |
Chính phủ | Nước cộng hòa xã hội chủ nghĩa độc đảng thống nhất dưới chế độ độc tài cha truyền con nối toàn trị |
Kim Jong-un | |
Kim Tok-hun | |
• Ủy viên trưởng Ủy ban Thường vụ Hội đồng Nhân dân Tối cao | Choe Ryong Hae |
• Nghị trưởng Hội đồng Nhân dân Tối cao | Pak In-chol |
Lập pháp | Hội đồng Nhân dân Tối cao |
Lịch sử | |
Lịch sử CHDCND Triều Tiên | |
1910–1945 | |
• Ủy trị dân sự Liên Xô | 3 tháng 10 năm 1945 |
• Nhà nước hiện hành | 9 tháng 9 năm 1948 |
Địa lý | |
Diện tích | |
• Tổng cộng | 120.540 km2 (hạng 98) 46.541 mi2 |
• Mặt nước (%) | 4,87 |
Dân số | |
• Ước lượng 2018 | 25.549.604 (hạng 52) |
• Điều tra | 24.052.231[2] (hạng 54) |
• Mật độ | 212/km2 (hạng 65) 549,1/mi2 |
Kinh tế | |
GDP (PPP) | Ước lượng 2015 |
• Tổng số | ~40 tỷ USD (CIA ước tính)[3] (hạng - không xếp hạng) |
~1,800 USD (CIA ước tính)[4] (hạng - không xếp hạng) | |
GDP (danh nghĩa) | Ước lượng 2017 |
• Tổng số | ~30 tỷ USD[5][6] (hạng - không xếp hạng) |
• Bình quân đầu người | ~1,300 USD[6] (hạng - không xếp hạng) |
Đơn vị tiền tệ | Won Triều Tiên (₩n) (KPW) |
Thông tin khác | |
Múi giờ | UTC+9 (2015-2018: +8:30) (Giờ chuẩn Bình Nhưỡng) |
Cách ghi ngày tháng |
|
Giao thông bên | phải |
Mã điện thoại | +850 |
Mã ISO 3166 | KP |
Tên miền Internet | .kp |
Bán đảo Triều Tiên xuất hiện con người sinh sống từ thời kỳ đồ đá cũ. Nhà nước Cổ Triều Tiên được ghi nhận trong các ghi chép của Trung Quốc cổ đại vào đầu thế kỷ thứ 7 trước Công nguyên. Sau sự thống nhất của Tam Quốc thành Tân La và Bột Hải vào cuối thế kỷ thứ 7, bán đảo được cai trị bởi các triều đại Cao Ly, Joseon và Đế quốc Đại Hàn. Năm 1910, Đế quốc Nhật Bản sáp nhập bán đảo. Sự chiếm đóng của Nhật kết thúc sau khi đầu hàng Đồng Minh trong Thế chiến II, bán đảo sau đó bị chia cắt thành hai khu vực; phía bắc do Liên Xô chiếm đóng và phía nam do Hoa Kỳ chiếm đóng. Sau khi các cuộc đàm phán về tái thống nhất thất bại, khu vực phía nam trở thành nhà nước Đại Hàn Dân Quốc vào tháng 8 năm 1948 trong khi khu vực phía bắc trở thành nhà nước Cộng hòa Dân chủ Nhân dân Triều Tiên vào tháng sau đó. Năm 1950, với sự hậu thuẫn của Liên Xô, Bắc Triều Tiên phát động chiến tranh xâm lược Hàn Quốc. Liên Hợp Quốc, lãnh đạo bởi Hoa Kỳ, đã can thiệp để hỗ trợ Hàn Quốc, trong khi Trung Quốc tham chiến hỗ trợ cho Bắc Triều Tiên. Năm 1953, Hiệp định đình chiến Triều Tiên đưa ra lệnh ngừng bắn và thiết lập khu phi quân sự, nhưng chưa có hiệp ước hòa bình chính thức nào được ký kết.
Bắc Triều Tiên là một quốc gia độc tài toàn trị với sự sùng bái cá nhân toàn diện xung quanh gia tộc Kim Nhật Thành. Bắc Triều Tiên thực hiện Songun, chính sách "quân sự trên hết" ưu tiên Quân đội Nhân dân Triều Tiên trong các công việc nhà nước và phân bổ nguồn lực. Bắc Triều Tiên sở hữu vũ khí hạt nhân. Số lượng quân tại ngũ của nước này thuộc nhóm lớn nhất thế giới. Bắc Triều Tiên là thành viên của Liên Hợp Quốc, Phong trào Không liên kết và G77.