Cách chơi bài phổ biến ở Việt Nam From Wikipedia, the free encyclopedia
Tiến lên là một cách chơi bài từ phương Tây truyền sang Việt Nam, được chơi bởi hai đến bốn người. Trò chơi này sử dụng bộ bài Tây để chơi và cũng tương tự với cách chơi bài President.
 | Bài này không có nguồn tham khảo nào. |
| Bài Tiến Lên | |
 Lá heo cơ là lá bài cao nhất trong Tiến Lên. | |
| Nguồn gốc | Việt Nam |
|---|---|
| Người chơi | 2-4 |
| Bộ bài | Bộ bài Tây |
| Thời gian chơi | Khoảng 5 phút |
Ai là người đầu tiên nghĩ ra cách chơi này, và khi nào thì quả thật hiện chưa có nghiên cứu nào đề cập tới; chỉ biết rằng trò chơi này rộ lên vào khoảng những năm 80 của thế kỷ 20.
Luật chơi Tiến lên có nhiều điểm tương đồng với trò Đại lão nhị (Tiếng Anh: Big Two, Tiếng Trung: 大老二) rất phổ biến tại các vùng nói tiếng Quảng Đông ở miền nam Trung Quốc và Hồng Kông.
Ngoài ra, một số phiên bản quốc tế khác gần giống với bài tiến lên bao gồm:
Trò chơi sử dụng bộ bài Tây tiêu chuẩn (gồm 52 lá bài). Giá trị (độ mạnh) của các quân bài phụ thuộc trước tiên vào số, nếu 2 quân bài cùng số thì sẽ so sánh theo chất. Xếp hạng "độ mạnh" giảm dần theo số và chất như sau:
Vì vậy:
 |  |
Trước khi chia bài phải xáo bài, người có kỹ năng thường dùng thuật chẻ bài. Những người chơi có thể tự thỏa thuận xem ai là người chia bài (cho ván khởi đầu); những ván bài sau, người chia bài thường là người đã thắng nhất ở ván liền trước. Thông thường, bài được chia theo ngược chiều kim đồng hồ, người chia bài nhận lá bài đầu tiên. Một bộ bài tiêu chuẩn (52 lá) được chia đều cho bốn người chơi, mỗi người 13 lá bài (trường hợp chơi không đủ bốn người thì mỗi người cũng chỉ được nhận 13 lá, các lá còn dư đặt úp hết xuống ở giữa bàn).
| Kết hợp | Diễn giải | Ví dụ Tiến lên Miền Bắc | Ví dụ Tiến lên Miền Nam |
|---|---|---|---|
| Cóc (en: single) | Là những lá bài đơn lẻ không thể kết hợp với lá bài khác | ♥2 hoặc ♠Q hoặc ♦4 | |
| Đôi (en: pair) | 2 quân bài cùng số và cùng màu (miền Bắc), hoặc 2 quân bài cùng số (miền Nam) | ♠4♣4 hoặc ♥A♦A | ♠4♣4 hoặc ♥A♦A hoặc ♠4♦4 hoặc ♣K♥K |
| Sám cô (en: three of a kind) | 3 quân bài cùng số | ♠4♦4♥4 hoặc ♠K♦K♣K hoặc ♥2♠2♦2 | |
| Sảnh (en: straight) | 3 hoặc nhiều hơn 3 quân có số liên tiếp và cùng chất (miền Bắc), 3 hoặc nhiều hơn 3 quân có số liên tiếp (miền Nam) (lá bài 2 không được nằm trong sảnh, và sảnh từ 3 đến A được gọi là sảnh rồng) | ♣4♣5♣6 hoặc ♥6♥7♥8♥9♥10 hoặc ♠8♠9♠10♠J hoặc ♦Q♦K♦A |
♣4♣5♣6 hoặc ♥6♠7♥8♣9♥10 |
| Kết hợp | Diễn giải | Ví dụ Tiến lên Miền Bắc | Ví dụ Tiến lên Miền Nam |
|---|---|---|---|
| Đôi thông (en: consecutive pairs) | Là sự kết hợp từ ba đôi trở lên có số liên tiếp nhau. Kiểu này chỉ áp dụng ở cách chơi Tiến lên miền Nam. | ♦3♥3♦4♥4♦5♥5♠
10♣10♥J♣J♠Q♦Q♦K♥K ♦9♥9♣10♦10♣J♥J♦Q♥Q♦K♥K | |
| Tứ quý (en: four of a kind) | 4 quân bài cùng số | ♠A♣A♦A♥A | |
Hàng có khả năng đánh thắng đặc biệt gọi là chặt, chẳng hạn bốn đôi thông hay tứ quý có thể chặt đôi heo và ba đôi thông có thể chặt được một heo. Khi đó, người chặt sẽ được thưởng & người bị chặt sẽ bị phạt. Hàng cũng có thể bị thối khi người có hàng về bét mà vẫn còn hàng trên tay (sẽ bị phạt)
Đây là kiểu chơi giải phóng bài, nghĩa là ai hết bài trước thì thắng.
Ván khởi đầu: là ván bắt đầu cuộc chơi, hoặc là ván bắt đầu chơi lại khi có người "tới trắng". Trong ván khởi đầu, ai sở hữu lá ♠3 (ba bích) thì được ra bài đầu tiên, nhưng lượt ra bài này phải có lá ♠3 trong đó. Những ván đầu không được về lăng hoặc cướp cái. Những ván không phải ván khởi đầu thì người thắng ván trước được ra bài đầu tiên.
Lượt bài (còn gọi là vòng bài): Một người thực hiện việc ra bài đầu tiên, người được quyền ra một kiểu kết hợp tùy ý (rác, đôi, ba hay sảnh). Lần lượt theo chiều ngược chiều kim đồng hồ (chiều tay phải), các người chơi khác có quyền đè bài người bên trái mình. Bài người ra sau phải cùng kiểu kết hợp và lớn hơn bài người trước mới được coi là đè bài (cùng kiểu nghĩa là cùng là rác, đôi, sảnh... trừ trường hợp "chặt" heo). Trong cùng một lượt bài, việc đè bài có thể xảy ra trong nhiều vòng chứ không bó hẹp 1 vòng duy nhất nên một người có thể đè nhiều hơn 1 lần. Tuy nhiên, nếu người chơi bỏ lượt ở vòng trước thì ở vòng tiếp theo của lượt hiện tại người chơi không được quyền đè nữa. Quyền đè bài chỉ được khôi phục khi lượt bài mới được thực hiện.
Nếu không có ai ra bài để đè được một người ở lượt bài hiện tại, người đó sẽ thực hiện quyền đánh lượt/vòng bài mới, với bất kỳ kiểu kết hợp bài nào họ muốn. Nếu người ra bài cuối cùng ấy đã hết bài (đã tới) mà 3 người còn lại không ai bắt được lượt bài này thì người gần nhất bên phải họ được ra bài bất kỳ (luật này gọi là "hưởng sái" đối với người ngồi kế). Mỗi khu vực, mỗi vùng miền có luật chơi riêng, tùy vào sự thỏa thuận ban đầu của những người chơi. Nếu có 4 cây heo trong bộ thì chia lại bài. Nếu tới cuối bộ bài mà người chơi lại có lá bài 2 thì họ sẽ về bét.
Là 1 kiểu thắng (tới) rất đặc biệt: Thắng ngay sau khi chia bài (không cần đánh), khi người chơi có một bộ quân đặc biệt nào đó, chẳng hạn có tứ quý heo.
(Có nơi quy định thêm 2 trường hợp của tới trắng là: có đếm heo hoặc không. Đếm heo (đúng ra là đếm heo & hàng) nghĩa là những người thua nếu có heo, hàng thì sẽ tính là bị thối & bị phạt cho người tới trắng. Vì tới trắng đếm heo được thưởng nhiều hơn nên yêu cầu phải khắt khe hơn, theo nghĩa xác suất xảy ra là khó hơn. Chẳng hạn 6 đôi thì tới trắng không đếm heo, còn 6 đôi thông thì tới trắng có đếm heo)
Khi người chơi có một trong các bộ quân đặc biệt sau họ sẽ được tới trắng
Luật quy định:
Chú ý các quân đen hết 1 đỏ sẽ ăn trắng và ngược lại.
"Chặt" là khái niệm để chỉ việc người chơi dùng những kết hợp đặc biệt (hàng) để đem ra đánh "heo" (vốn rất có ưu thế) hoặc "hàng". Nguyên tắc "chặt":
"Chặt chồng" cuối cùng là tổng kết tất cả các hành vi "chặt" trước đó. Người bị chặt sau cùng sẽ phải chịu toàn bộ tiền chặt.
Đây là trường hợp xảy ra cuối một ván bài. Người về bét nếu còn "heo" hoặc "hàng" thì sẽ bị phạt. Người được hưởng là người về thứ ba (trừ trường hợp tới trắng có quy định riêng)
Là một kiểu đánh bài khác so với những vùng miền khác làm nên đặc trưng riêng của Tiến lên miền Bắc so với các vùng khác.
Trong Tiến lên miền Bắc, người chơi phải đánh các cây đồng chất, đồng màu. Ví dụ như:
Chặt hai (heo) là khái niệm chỉ người chơi dùng những kết hợp đặc biệt ("hàng") hoặc "hai" để đem ra đánh "hàng" hoặc "hai" (heo) nhỏ chất hơn (vốn rất có ưu thế). Nguyên tắc "chặt" của Tiến lên miền Bắc:
1.Thứ tự các giá trị của chất trong Tiến Lên miền Bắc: ♠<♣<♦<♥.
2.Tứ quý chặn được 1 cây heo hoặc chặn được đôi heo.
3.Tiến lên miền Bắc không chơi 3 đôi thông đồng màu.
4.Ở một số nơi, sảnh có 5 cây trở lên được dùng để chặn 2 (Thùng phá sảnh). VD:♦5♦6♦7♦8♦9 chặn được hai, ♣6♣7♣8♣9♣10♣J chặn được đôi hai...). và ngược lại.
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
