Žan-Pol' Šarl' Emar Sartr (franc.: Jean-Paul Charles Aymard Sartre [ʒɑ̃ˈpɔl saʁtʁ]; sünd. 21. kezaku 1905, Pariž, Francii — kol. 15. sulaku 1980, sigä-žo) oli francijalaine egzistencializman filosof, kirjutai (p'jesad, proz, politižed essed) i pedagog. Vn 1964 Nobelän premijan literaturas laureat, pučihe sišpäi kaičemha ičeze personališt ripmatomut i Nobelän komitetan nevondkundaliženvastaižen radmižen tagut.
Sartr Žan-Pol' | |
franc.: Jean-Paul Sartre | |
Žan-Pol' Sartr vn 1965 heinkus | |
nimi sündundan jäl'ghe: | |
---|---|
radmižen toižend: |
näitekirjanik, epistemoloog, romaanikirjanik, scentarist, biograaf, kirjanduskriitik, esseist, vastupanuvõitleja, political writer, kirjutai, filosof, patsifist, publitsist, Intellektuaal, sotsioloog, laulusõnade kirjutaja |
sündundan dat: |
Lua tõrge kohal Moodul:Sources 227. real: bad argument #1 to 'format' (string expected, got nil). |
sündundan sijaduz: | |
valdkund: | |
kolendan dat: |
Lua tõrge kohal Moodul:Sources 227. real: bad argument #1 to 'format' (string expected, got nil). |
kolendan sijaduz: |
Pariisi 14. ringkond[d], Pariž, Île-de-France[d], Prantsusmaa emamaa[d], Francii |
tat: |
Jean-Baptiste Sartre[d] |
avtograf: | |
Sartr Žan-Pol' VikiAitas |
Biografii
Žan-Pol' oli sündnu Francijan Žan-Batist Sartr-sodamerioficeran i hänen Anna-Marija Šveicer-akan pereheze. Priha oli üks'jäižen lapsen kanzas, tat koli vagahaižen 15-kuižes igäs. Sai opendust La Rošelin liceiš, sid' Normaližes üläškolas (Pariž) i vahvišti dissertacijad filosofijas.
Sartr openzi Francijan liceistoid filosofijha vll 1929−1939 i 1941−1944. Vl 1939 služi armijas meteorologistal, putui saksan plenha. Vspäi 1944 oli otnus literaturižhe radmižhe tobjimalaz. Vl 1953 oli valitud Mail'man kožundan Nevondkundha ühtnijaks, ozuti hurakacegid. Pid'oiteli Alžiran ripmatomuden tahtoid vl 1956, nacionalistad-toračud poukahtiba filosofan faterad Parižan keskuses kahtišti i anastiba hänen «Uded aigad»-aiglehtesen (Les Temps modernes) redakcijad viž kerdad. Kirjutai ei sädand prozad vn 1964 pučindan premijaspäi jäl'ghe. Ühtni vn 1968 francižhe «Rusttaha semendkuhu» — üläopenikoiden revolücijha.
Tedomez' eli avoinudes partnörižuses Simona de Bovuaranke (1908−1986) üläškolan aigaspäi Sartran surmhasai. Simona oli kirjutai i mugažo egzistencializman filosof, feminist. Par oli lapsetoi.
Valitud sädused
- Čomamahtoline literatur
- «Tuskištuz», roman (franc.: La Nausée, 1938)
- «Sein», sanutesiden kogoduz (Le Mur, 1939)
- «Joudjuden teil», jänu kesken tetralogii (romanad, Les chemins de la liberté, 3 tomad, 1945−1949)
- «Vaihed», avtobiografine starin (Les Mots, 1964)
- Filosofižed töd
- «Olend i ni-mi» (L'Être et le néant, 1943)
- «Dialektižen melen kritik» (Critique de la raison dialectique, 1. tom 1960, 2. tom 1985)
Homaičendad
Wikiwand in your browser!
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.