From Wikipedia, the free encyclopedia
Nižu (latin.: Triticum) om Tähkheiniden sugukundan (tobjimalaz üks'voččiden) heinäsižiden kazmusiden heim. Se om znamasine maižanduzkul'tur äjiš valdkundoiš.
| Nižu | ||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 Nižu | ||||||||||||
| Tedoklassifikacii | ||||||||||||
|
||||||||||||
| Latinankel'ne nimi | ||||||||||||
| Triticum L., 1753 | ||||||||||||
| Tipine erik | ||||||||||||
Triticum aestivum |
||||||||||||
| Areal | ||||||||||||
 | ||||||||||||
|
Nižu oli ezmäižiden kodikoittud tähkheiniden keskes 10200−6500 vot tagaz, eziauguižešti niil sijil, kus nügüd' oma Sirijan pohjoine — Turkanman suvipäivnouzm. Kodikoičendan jäl'ghe jüväd küpsniškanziba tähkas edel obrädindad, no kadotiba mahtust äikerdoitas ristitun ühtnendata. Nügüd'aigan om äi sijaližid sortuid, erištadas kovid da pehmdoid nižuid, söm- da sötmižsortuid.
Kazmuz om 30..150 sm kortte, voib kazvatada erasid sortuid voz'nižuks. Seikh voib olda täuttud vai pall'az südäimes, lopiše ühtel tähkal 3..15 sm pitte. Lehtesed oma kaidad pit'kad 3..15 mm levette.
Ottas kävutamižhe koveritomid jüvid tapandan jäl'ghe jüvänobrädindkombainal. Otab 2 180 000 km² pindad kazvatusen täht (2014), nece om kaikiš enamb levitadud maižanduzkul'tur mail'mas.
Sadas villäspäi jauhod, sid' pašttas leibäd da leibtegesid (teplikad, pirgad, paštikod, kringuškoid da äi tošt), tehtas trahmalad, makaronid da konditerižid tegesid, mugažo vodkad i oluden receptoid. Kävutadas sötmižsortuid kazvatamha kabjživatištod. Pandas varha ol'gesižed jändusid i ottas holitamha maižanduzživatoid.
Mail'man satuz oli 729 mln tonnoid vl 2014, se ližadui 15,3% kümnes vodes. Kaikiš järedad kazvatajad — Kitai, Indii, Venäma i AÜV (mail'man satusen enamba pol't).
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
