Val-d'Oise

Val-d’Oise (fransuzcha: [val dwaz] ( tinglang), „Vale of the Oise“) Fransiyaning Shimoliy Ile-de-Frans mintaqasida joylashgan boʻlimdir. U 1968-yilda Sena va Uaz departamentining boʻlinishi natijasida yaratilgan. 2019-yilda Val-d’Oise aholisi 1 249 674 kishini tashkil etdi^[1].

Val-d'Oise Val-d'Oise
Departament
Bayroq Gerb
49°3′0″N 2°5′0″E
Mamlakat	Fransiya
Aholisi	1,249,674
Milliy tarkib	fransuzlar
Vaqt mintaqasi	UTC+1
Telefon kodi	95

U Belgiyada boshlanib, Fransiyaning shimoli-sharqiy qismidan oqib oʻtgan Sena daryosining asosiy irmogʻi boʻlgan Oise daryosi sharafiga nomlangan. Val-d’Oise — Ile-de-Fransning eng shimoliy departamenti. Sharl de Goll aeroporti, Fransiyaning asosiy xalqaro aeroporti qisman Val-d’Oise kommunasi boʻlgan Ruissy-en-France shahrida joylashgan.

Uning INSEE va pochta indeksi — 95.

Tarixi

Fransiyaning dastlabki departamentlari 1790-yilda Fransiya Milliy Assambleyasi mamlakatni taxminan bir xil kattalikdagi va aholisi boʻlgan 83 departamentga boʻlganida tashkil etilgan. Ular kommunalar toʻplami sifatida ishlab chiqilgan va yaxshiroq xaritalar mavjud boʻlganda, maʼlum tuzatishlar kiritilishi kerak edi. 1871-yilda prussiyaliklar magʻlubiyatga uchragach, ularga maʼlum hududlar berildi va baʼzi oʻzgartirishlar kiritildi. 1955 va 1957-yillarda baʼzi boʻlimlar oʻz nomlarini oʻzgartirdilar. 1964-yilda Seine va Seine-et-Oise departamentlarini boʻlish toʻgʻrisida qaror qabul qilindi. Val-d’Oise shunday tashkil etilgan yangi boʻlimlardan biri boʻlib, butunlay Seine-et-Oisening oldingi departamentidan yaratilgan^[2].

Geografiyasi

Val-d’Oise Fransiyaning markaziy qismidagi departamentdir va Ile-de-France mintaqasi tarkibiga kiradi. Departamentning janubida Hauts-de-Seine departamenti, janubi-gʻarbda Ivelines, gʻarbda Evre, shimolda Oise, sharqda Sena va Marna va janubi- sharqda Sena- Sent-Denis joylashgan^[3]. Departamentning rasmiy prefekturasi (poytaxti) Pontua kommunasi boʻlib, Parijning chekkasida 28 kilometr (17 mi) uzoqlikda joylashgan. U shahar markazidan shimoli-gʻarbda, lekin prefektura binosi va maʼmuriy idoralar qoʻshni Cergy kommunasida joylashgan. Oise daryosi Sena daryosining oʻng irmogʻi boʻlib, viloyat hududidan va shimoli-sharqdan janubi-gʻarbga oqib oʻtadi^[3].

Asosiy shaharlari

Aholining oʻsishi

Yil	Aholi	±%
1876	129,655	—
1881	134,859	+4.0%
1891	143,387	+6.3%
1901	164,962	+15.0%
1911	196,599	+19.2%
1921	227,22	+15.6%
1926	283,256	+24.7%
1931	353,374	+24.8%
1936	350,487	−0.8%
1946	344,744	−1.6%
1954	412,658	+19.7%
1962	548,429	+32.9%
1968	693,269	+26.4%
1975	840,885	+21.3%
1982	920,598	+9.5%
1990	1,049,598	—
1999	1,105,464	—
2006	1,157,054	—
2011	1,180,365	—
2016	1,221,923	—

Aholi eng koʻp yashaydigan kommuna — Argenteuil. Pontua shahri aholi soni boʻyicha oltinchi oʻrinda turadi. 2019-yil holatiga koʻra, eng koʻp aholis bor 10 ta kommuna mavjud^[1].

Kommuna	Aholi (2019)
Argenteuil	111 038
Cergy	65 911
Sarsellar	59,196
Garges-les-Gonesse	43 239
Frankonvil	37 394
Pontua	32 405
Bezons	31 671
Herblay-sur-Seine	31 314
Gussenvil	31 068
Ermont	28 939

Siyosati

Departament kengashi prezidenti 2017-yilda saylangan arie-Christine Cavecchi hisoblanadi.

Galereya

• 
  Chateau d'Écouen
• 
  La Roche Guyon
• 
  Chateau de Themericourt

Manbalar

1. Populations légales 2019: 95 Val-d’Oise, INSEE
2. Gwillim Law. Administrative Subdivisions of Countries: A Comprehensive World Reference, 1900 through 1998. McFarland, 1999 — 132–133-bet. ISBN 978-1-4766-0447-3.
3. Philips' Modern School Atlas. George Philip and Son, Ltd., 1973 — 42–43-bet. ISBN 0-540-05278-7.