From Wikipedia, the free encyclopedia
M 43 (Messier 43, Messiye 43, boshqa nomi — NGC 1982) — Orion yulduz turkumidagi emissiya tumanligi. Bu faol yulduz shakllanishi jarayonlari sodir boʻlgan ionlangan vodorod maydoni.
M 43 kosmik chuqurlikdagi eng mashhur obyektlardan biri boʻlgan Buyuk Orion tumanligining bir qismidir. Kuzatishlar uchun eng yaxshi mavsum qishdir. Tiniq osmondagi asosiy tumanlik kuzatish moslamalarisiz qaraganda „Orion qilichi“ (ı, θ va 45 Ori) deb ataladigan θ Orion yulduzining oʻrtacha xiralashgan koʻrinishida koʻrinadi. Yaxshi durbin bilan qaraganda M43ni Orion tumanligining asosiy massasining shimolidagi alohida detali sifatida koʻrish mumkin.
Oʻrtacha aperturali teleskopda (obyektiv diametri 100-150 mm) shahar chetidagi qorongʻu osmonidagi bu ixcham diffuz tumanlikning „verguli“ M 42 dan bir necha yoy minutlar kengligidagi qora chuqurlik bilan qanday ajralganligini koʻrish mumkin. Tumanlik markazida oʻzgaruvchan yorqinlik yulduzi NU Ori (6,5-7,6 m) porlaydi. Katta apertura M 43 ning sharqiy va gʻarbiy qirralari oʻrtasidagi kontrastning farqini koʻrish imkonini beradi. Sharqiy qismi keskin va qarama-qarshidir, lekin uni chegaralab turgan qora chiziq orqasida sharqiy tomonda tumanlikning xira davomini koʻrish mumkin.
Qizigʻi shundaki, M 43 va M 42 „dipskay“ deb ataladigan filtrlarga har xil taʼsirlanishadi. M 42 bilan solishtirganda, M 43 UHC va OIII qoʻllanishiga unchalik sezgir emas, lekin Hβ-filtri uning kontrastini sezilarli darajada oshirishga yordam beradi.
M 43 ga eng yaqin va eng qiziqarli obyekt — bu Buyuk Orion tumanligi yoki M42 va M 42/43 juftligi bilan birgalikda Messiye katalogidagi quyidagi obyektlar odatda uzoq qish oqshomlarida kuzatiladi:
… M 79 → M 42 → M 43 → M 78 → M 45 …
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.