Hindiston — Tojikiston munosabatlari

Hindiston — Tojikiston munosabatlari — Hindiston va Tojikiston oʻrtasida ikki tomonlama diplomatik aloqalar. Hindiston va Tojikiston oʻrtasidagi ikki tomonlama munosabatlar har ikki xalqning xavfsizlik va strategik masalalardagi hamkorligi tufayli ancha rivojlandi. Hindiston Tojikistonda oʻzining birinchi chet elda joylashgan Farxor harbiy bazasini tashkil etdi. Ayniy kasalxonasini qurishda Hindiston ham yordam berdi^[1][2][3][4].

Hindiston — Tojikiston munosabatlari

Hindiston	Tojikiston

Ikki tomonlama hamkorlik

Umumiy saʼy-harakatlariga qaramay, oʻzaro tovar ayirboshlash hajmi nisbatan past boʻlib, 2005-yilda 12,09 million AQSh dollarini tashkil etdi^[5], Hindistonning Tojikistonga eksporti 6,2 million AQSh dollariga, importi esa 5,89 million AQSh dollariga baholandi. Iqtisodiy hamkorlik va savdo-sotiqni kengaytirish uchun Tojikiston va Hindiston savdo-iqtisodiy va ilmiy-texnikaviy hamkorlik boʻyicha hukumatlararo komissiya tuzdilar va gidroelektr energetikasi, transport, togʻ-kon sanoati, oziq-ovqat mahsulotlarini qayta ishlash, qurilish va turizm sohalarida investitsiyalar va savdoni ragʻbatlantirdilar^[1][6]. Shuningdek, Hindiston Varzob-1 gidroelektr stansiyasini taʼmirlash va modernizatsiya qilishni oʻz zimmasiga olishni taklif qildi. 2006-yilda Tojikiston Prezidenti Imomali Rahmon Hindistonga rasmiy tashrif buyurdi va savdo-sotiqni kengaytirish va terrorizmga qarshi kurash boʻyicha hamkorlikni kuchaytirishga qaratilgan harakatlar amalga oshirildi^[7].

Ikki tomonlama savdo

Savdo qiymati million AQSh dollarida [8]
	2005–06	2006–07	2007–08	2008–09	2009–10	2010–11	2011–12	2012–13	2013–14	2014–15	2015–16	2016–17
Umumiy savdo	12.13	15.50	22.21	34.18	32.56	41.33	30.14	48.02	55.13	58.1	32.24	42.33
Hindistondan Tojikistonga eksport	6.24	7.45	12.40	16.71	15.71	18.31	21.28	35.16	54.27	53.71	22.26	20.51
Tojikistondan Hindistonga import	5.89	8.05	9.81	17.47	16.85	23.02	8.86	12.86	0.86	4.39	9.98	21.82
Savdo va sanoat vazirligi, Hindiston 2017-yil avgust holatiga koʻra

Manbalar

1. „India's foray into Central Asia“. Asia Times (12-avgust 2006-yil). 19-avgust 2006-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 15-iyun 2008-yil.(Wayback Machine saytida 2016-03-03 sanasida arxivlangan)
2. „India to base planes in Tajikistan“. The Tribune, India (15-noyabr 2003-yil). Qaraldi: 15-iyun 2008-yil.
3. Mahendra Ved. „IAF's base in Tajikistan will be ready by '04“. Institute for Peace and Conflict Studies, Times of India (1-oktabr 2004-yil). 27-fevral 2008-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 15-iyun 2008-yil.
4. „India to station MiG-29s at Tajikistan base“. Daily News and Analysis (20-aprel 2006-yil). Qaraldi: 18-aprel 2008-yil.
5. „India, Tajikistan to further bilateral trade“. The Economic Times, Times of India (2-avgust 2006-yil). Qaraldi: 15-iyun 2008-yil.
6. „Scramble for Central Asian bases“. Asia Times (9-aprel 2003-yil). 9-aprel 2003-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 15-iyun 2008-yil.(Wayback Machine saytida 2016-03-03 sanasida arxivlangan)
7. https://www.wsj.com/amp/articles/stop-the-bully-in-the-south-china-sea-11567033378
8. „India-Tajikistan Relations“. Ministry of External Affairs India. Government of India. Qaraldi: 9-dekabr 2018-yil.