Foydalanuvchi:Xumoyun Ergashev/Ko'rfaz urushi
From Wikipedia, the free encyclopedia
Ko'rfaz urushi yoki Birinchi Ko'rfaz urushi, kod nomi Operation Desert Storm (Operation Desert Storm) 1990-yil 2-avgustda Iroqning Quvaytga bostirib kirishi bilan boshlangan inqiroz natijasida AQSh boshchiligida koalitsiya kuchlari, 37 davlat, jumladan Buyuk Britaniya, Fransiya, Saudiya Arabistoni, Suriya, Misr, Iroqqa qarshi jang qildi. Harbiy operatsiya (1991-yil 17-yanvar - 1991-yil 28-fevral).
Xumoyun Ergashev/Ko'rfaz urushi | |||
---|---|---|---|
|
Fors ko'rfazi urushi, shuningdek, Fors ko'rfazi urushi, Quvayt urushi yoki Birinchi Iroq urushi (2003 yilda boshlangan Iroq urushidan keyin) kabi nomlar bilan ham tanilgan. 1990-yil 2-avgustda Iroqning janubi-sharqiy qoʻshnisi Quvaytga bostirib kirishi xalqaro noroziliklarga sabab boʻldi va reaksiyalar natijasida Birlashgan Millatlar Tashkiloti Xavfsizlik Kengashi aʼzolari tomonidan Iroqqa qarshi qator iqtisodiy sanksiyalar joriy etildi. AQSh prezidenti Jorj H. W. Bush o'z mamlakati qo'shinlarini Saudiya Arabistoniga yuborar ekan, u boshqa davlatlarni mintaqaga harbiy kuchlarini yuborishga chaqirdi. Buning natijasida II Ikkinchi jahon urushidan keyin eng yirik harbiy koalitsiya paydo bo'ldi. Unda Birlashgan Qirollik, Fransiya, Suriya, Misr va Saudiya Arabistoni boshqa hukmron kuchlar bo'lgan, AQSh esa koalitsiya kuchining asosiy vaznini tashkil qilgan. Birgina Saudiya Arabistoni 60 milliard dollarni tashkil qilgan urush xarajatlarining 36 milliardini qoplagan, bu esa
Operatsiya 1991-yil 17-yanvarda Iroq kuchlarini Quvaytdan chiqarib yuborish uchun havodan bombardimon qilish bilan boshlandi. Buning ortidan 24-fevral kuni quruqlikdagi operatsiya o‘tkazildi. Amaliyot yakunida Iroqni Quvaytdan siqib chiqargan koalitsiya kuchlari mutlaq g‘alabaga erishdi. Quvaytning ozod etilishi bilan quruqlikdagi operatsiya boshlanganidan 100 soat o‘tib sulh e’lon qilindi. Quvayt va Saudiya Arabistonining Iroq chegarasidagi havo va quruqlik operatsiyalariga javoban Iroq Saudiya Arabistonidagi koalitsiya nishonlariga va Isroilga qarshi Skad raketalari bilan javob berdi.
Birlashgan Millatlar Tashkiloti Xavfsizlik Kengashining 1991-yil aprel oyida qabul qilingan 687-sonli rezolyutsiyasi bilan sulh shartlari e'lon qilindi. 687-sonli qarorni amalga oshirish amaliyotlari va bu qarordan keyingi qarorlar 12 yildan keyin boshlangan yana bir urushga sabab bo'ldi.
Ko'rfaz urushi; Butun dunyoda televideniyeda jonli ko'rilgan ikkinchi urush bo'lib, ommaviy axborot vositalarida deyarli yangi davr yaratdi.