Daniya — Turkiya munosabatlari

Daniya Qirolligi va Turkiya Respublikasi oʻrtasida diplomatik munosabatlar rasman 1923-yilda oʻrnatilgan; ular Daniya va Usmonli imperiyasi oʻrtasidagi XVIII asrda boshlangan munosabatlarning davomiga aylandi. Daniyaning Anqarada, Turkiyaning Kopengagenda elchixonasi bor. Har ikki davlat NATO aʼzosi. Daniya va Turkiya oʻrtasidagi diplomatik munosabatlar karikatura mojarosi va kurdlarning sunʼiy yoʻldosh telekanali^[1] tufayli keskinlashgan.

Daniya — Turkiya munosabatlari

Daniya	Turkiya

Munosabatlar

1756-yil 14-oktabrda Sulton Usmon III va qirol Fridrix V oʻrtasida doʻstlik va savdo shartnomasi imzolangan. 1758-yilda Daniya Usmonlilar imperiyasiga favqulodda vakil tayinladi.

1618-yildan 1648-yilgacha Daniya va Usmonli imperiyasi Muqaddas Rim imperiyasiga qarshi birgalikda kurashdilar. Shimoliy urush davrida Daniya va Usmonlilar imperiyasi bir-biri bilan urush holatida boʻlgan^[2]. Mamlakatlar 1803-yildan 1815-yilgacha Napoleon urushlari paytida ittifoqchi boʻlgan.

1920-yilgi Turk-Arman urushi davrida Daniya Armaniston Demokratik Respublikasi va Turkiya oʻrtasidagi muzokaralarda vositachi boʻlgan^[3].

1926-yilda Anqarada Daniya va Turkiya oʻrtasida savdo bitimi, 1930-yilda hamkorlik, savdo va dengizchilik toʻgʻrisidagi shartnoma imzolangan^[4][5]. 1932-yilda Shveysariyaning Jeneva shahrida ikkala davlat ham Tinchlik shartnomasini imzoladilar. 1948-yilda oʻzaro toʻlovlar toʻgʻrisida shartnoma imzolandi^[6].

1999-yil 26-noyabrda Turkiya tashqi ishlar vaziri Ismoil Jemning Daniyaga tashrifi chogʻida siyosiy, xavfsizlik va mudofaa sohasida hamkorlik boʻyicha „Qoʻshma harakat rejasi“ imzolandi.

„Jyllandsposten“ gazetasida Muhammad paygʻambarning karikaturalari chop etilishi bilan Daniya va Turkiya oʻrtasidagi ikki tomonlama munosabatlar keskinlashgan edi. Oʻsha vaqtdagi Turkiya Bosh vaziri Rajab Toyyib Erdoʻgʻon nashrlarni qoraladi va Daniyada soʻz erkinligini tanqid qildi^[7]. .

Manbalar

1. Turkey, Denmark in row over Kurdish TV station.^{[sayt ishlamaydi]}
2. „Thirty Years' War. Encyclopædia Britannica.“. 10-oktabr 2008-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 26-may 2013-yil.
3. „Denmark may be chosen as mediator in Armenia. The Providence Journal.“. 5-iyun 2020-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 3-oktabr 2017-yil.
4. Exchange of Notes constituting a Provisional Commercial Agreement, signed at Angora, March 22, 1926.^{[sayt ishlamaydi]}
5. Treaty of Establishment, Commerce and Navigation, with Final Protocol. Signed at Ankara, May 31.^{[sayt ishlamaydi]}
6. Payments Agreement (with protocol and exchange of letters) Signed at Ankara, on 15 December 1948.^{[sayt ishlamaydi]}
7. „Cartoon controversy spreads throughout Muslim world.“. 21-avgust 2008-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 26-may 2013-yil.