Chordara (tuman)

Chordara tumani — Janubiy Qozogʻiston viloyatining janubi-gʻarbiy qismida joylashgan. Maydoni 13 ming km² (viloyatning-11,1 %). Aholisi 79,028 kishi (2013). Tuman markazi — Shardara shahri. Tuman 1969-yili oktyabr oyida Qizilqum tumaning oʻrniga tashkil topdi.

Chordara tumani
Шардара ауданы

Gerb
tuman
Tarkibida	Janubiy Qozogʻiston viloyati
Maʼmuriy markazi	Shardara
Asos solingan sanasi	1969-yil
Akim	Ibadullaev Serikbay Ibadullaevich
Rasmiy tillar	qozoq, rus
Aholi (2013)	79,028[1]
Zichligi	6,07 kishi./km²
Millatlar tarkibi	Qozoqlar Ruslar Oʻzbeklar
Dinlar tarkibi	musulmonlar, xristianlar
Maydoni	13 000 km²
Vaqt mintaqasi	UTC+6
Telefon kodi	+7 72535[2]
Avtomobil raqami kodi	X, 13
Xaritada
41°19′12″N 67°50′24″E

Aholisi

Tuman aholisi 2013-yilgi sanoq boʻyicha 79,028 kishini tashkil qildi. Aholining oʻrtacha zichligi 1 km²-ga 6,07 kishidan toʻgʻri keladi. Tuman aholisining asosiy qismini qozoqlar — 93,9 % tashkil qiladi, shuningdek ruslar — 4 %, boshqalari — 2,1 %.

Tarixi

Tuman yeri asosan Sirdaryoning soʻng yoqasida, Qizilqum qumining janubi-sharqida joylashgan. Qizilqumning minglagan gektar choʻlu-biyobonlariga, suv yuborib, aholini koʻchirish uchun 1958-yil „Shardara qurilis“ boshqarmasi tashkil topdi. Kengash ittifoqining boshqa hududlaridan kelgan minglagan komsomol yoshlar, yuqori bilimli mutaxasislar, shu hududning yosh mutaxasislari bilan ishladi. 1967-yili 15-oktyabrda Davlat komissiyasi hajmi 5 mlrd. 700 mln. m³ Shardara toʻgʻoni va suv elektr stansiyasining qurulishi nihoyasiga yetgani toʻgʻrisidagi aktga imzo chekdi. Shu yili Sirdaryo daryosi yoqalab uzun 130 km Qizilqum magistralli kanali ishga tushdi.

Ijtimoiy soha

Tumanda tibbiyot sohasida 43 mahkama faoliyat yuritadi. Ular: tuman kasalxonasi, 3 qishloq kasalxonasi, 9 qishloq shifokorlik ambulatoriya, 9 feldsher-akusherlik punkt, tuman silga qarshi dispanser, san-epidemiologik stansasi, stomatologik shifoxona. Taʼlim va madaniyat sohalaridan: 30 ta umumiy bilim beruvchi maktab, 1 kasbiy-texnik maktab, 35 ta kutubxona, 10 ta madaniyat uyi, klublar, xalq teatri, 1 kinoteatr, „Shardara tolqindari“ ansambli ish yuritmoqda. 1969-yildan boshlab tuman „Oʻsken oʻnir“ roʻznomasi chiqadi.

Katta qishloqlari

• Chordara shahri
• Koʻksuv
• Shardara
• Qoʻsseyit
• Uzinata
• Qozogʻiston
• Tselinnoe

Iqlimi

Iqlimi keskin kontinental. Qishi iliq, yanvar oyining yillik oʻrtacha harorati −4 — 6 °C. Yoz oylari issiq, iyulning oʻrtacha harorati 28 — 29 °C. Yogʻingarchilikning yillik oʻrtacha miqdori 150–200 mm.

Iqtisodi

Tumanda asosan qishloq xoʻjaligi bilan shugʻullanadi, yetishtiriladigan asosiy mahsulolati: pahta, mevalar va koʻkatlarni sotuvga chiqaradi.

Manbalar

1. Численность населения РК по областям, городам и районам Республики Казахстан на 1 июля 2013 года
2. Janubiy Qozogʻiston viloyatining telefon kodlari

Havolalar

• Информация о районе на сайте Южно-Казахстанской области.^{[sayt ishlamaydi]}