Миңлегәрәй I (кырымтат. I Meñli Geray, I Менъли Герай, ١ منكلى كراى; 1445—1515) — Кырым ханы (1467, 1469—1475, 1478—1515). Гәрәйләр нәселеннән. Кырым ханлыгы нигезлүчесе Хаҗигәрәйнең кече улы. Җирле халкының ярдәменә һәм Кәфәдәге генуя колонистларына таянып, Хаҗигәрәйнең олы улы Нурдәүләтне тәхеттән бәреп төшергән. Хаҗигәрәй дәверендә Кырым ханлыгы Алтын Урда составыннан тәмам чыккан (1441), Миңлегәрәй дәверендә исә ул Төркиядән вассаллык бәйлелеккә эләгә (1475 елдан). Миңлегәрәй Олы Урда ханы Әхмәд һәм аның уллары белән озак вакыт сугыш алып барган, ә 1502 елда ул аны тәмам җимерә. Миңлегәрәй Польшага каршы сугышкан һәм Төркияненң Молдавиягә каршы сугышында катншкан. Хакимлекнең азагында Русиягә берничә мәртәбә яу чапкан.
| Миңлегәрәй I | |
|---|---|
 | |
| Кырым ханы | |
| Аңа кадәр | Нурдәүләт |
| Дәвамчысы | Нурдәүләт |
| Кырым ханы | |
| Вазыйфада 1469 – 1475 | |
| Аңа кадәр | Нурдәүләт |
| Дәвамчысы | Нурдәүләт |
| Кырым ханы | |
| Вазыйфада 1478 – 1515 | |
| Аңа кадәр | Нурдәүләт |
| Дәвамчысы | Мәхмәд I Гәрәй |
| Сарай ханы | |
| Аңа кадәр | Мортаза-хан |
| Дәвамчысы | Ибак |
| Туган | 1445 Кырым, Кырым ханлыгы |
| Үлгән | 17 апрель 1515 Бакчасарай, Кырым ханлыгы |
| Җефет | Нур-Солтан (ханбикә) |
| Әти | Хаҗи I Гәрәй |
Wikiwand in your browser!
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
