![cover image](https://wikiwandv2-19431.kxcdn.com/_next/image?url=https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b5/CGKilogram.jpg/640px-CGKilogram.jpg&w=640&q=50)
Massa
From Wikipedia, the free encyclopedia
Massa (borınğı yunança qamır kisäge) - skalär fizik zurlıq, fizikanıñ iñ möhim zurlıqlarınıñ berse. Başta fizik obyektta matdä miqdarın taswirlağan, quyılğan köçkä qarşılıq kürsätü säläte - inertlıq, häm gravitatsiä üzlege - awırlıq massağa bäyle bula.
![Thumb image](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3e/MassProperties.svg/320px-MassProperties.svg.png)
![Thumb image](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b5/CGKilogram.jpg/640px-CGKilogram.jpg)
Zamança fizikada "matdä miqdarı" energiä häm impuls töşençäläre belän bäyle, häm massa - tınıçlıq energiäsenä tigez.
Tabiğättä massa berniçä yullar belän kürsätelä:
- Passiv gravitatsion massa - tışqı gravitatsion qır belän cisemneñ tä'sir iteşüe köçe zurlığın kürsätä.
- Aktiv gravitatsion massa - cisem buldırğan gravitatsion qır zurlığın kürsätä
- İnertlıq massa - cisem inertlığı däräcäsen kürsätä, Nyutonnıñ ikençe qanunında qullanıla
Küp täcribälärdä gravitatsion häm inertlıq massalar tigezlege 10−13 tögällege belän isbatlanğan.
Klassik mexanikada tulı massa - sistema öleşläre massaları summasına tigez.