From Wikipedia, the free encyclopedia
Dirijabl (frantsuzça dirigeable — idärä itelüçe) - hawadan ciñelräk bulğan qüät caylanması belän yörtelä torğan hawa apparatı. Hawa ağımnarına bäysez, telägän yünäleşkä xäräkät itä ala.
Dirijabl urtaça tığızlığı hawadan keçeräk, Arximed qanunı buyınça apparat "öskä tartıla" - kütärelä.
Ğädättä dirijabl tışçası hawadan ciñelräk buluçı gaz (heliy, sutudırğıç - vodorod) belän tutırıla. Kütärüçänlek tışçanıñ külämenä turı proportsional'.
Zamança dirijablda gravitatsion häm aerodinamik totrıqlıq sisteması urnaştırıla.
Utıru maxsus arqannar yärdämendä bara, häm priçal maçtaları qullanıla.
Yörtkeçlär - hawa rotorları, qayçaqta turborotor yörtkeçläre faydalanıla.
Pilot (1 yäki 2) tangaj belän idärä itep, apparat kursın yörtä.
1852 yılda Añri Jiffar eşlägän dirijabl berençe oçış yasıy.
1899 yılda dirijabl-Zeppelin yasala başlıy.
Berençe bötendönya suğışında dirijabl bombağa totuçı bularaq aktiv qullanıla.
1919 - 1937 yıllarda dirijabl "altın ğasırı" bula.
1923 yılda SSRBda berençe dirijabl yasala.
İñ tanılğan dirijabllär - "Graf Tseppelin" häm "Hindenburg".
1937 yılda AQŞ Leykerherst qalasında utırğanda Almaniä yulçılar dirijabl-laynerı "Hindenburg" yanıp betkännän soñ, dirijabl qullanışı tulısınça tuqtala diärlek.
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.