Benzol

Benzol — bik tiz qaynıy, suda eremi torğan, üzenä bertörle isle, tössez sıyıqlıq. Suıtqanda ul erü temperaturası 5,5 °C bulğan aq kristallik massa xasil itep qata.

Benzol
Ğomumi
Başqa atamaları	fen (Loran, 1837), fenillı vodorod, benzen
Molekulär formula	C6H6
SMILES	c1ccccc1 C1=CC=CC=C1
Molär massa	78,11 ğ/mol'
Tör	Tössez sıyıqlıq
Terkälü sanı CAS	71-43-2
ĞOST	8448-78
Sıyfatlar
Tığızlıq faza xaläte	0,8786 ğ/sm³=878,6 qğ/m³, sıyıqlıq
suda erüçänlege	1,79 ğ/l pri 25 °C
Eretü temperaturası	5,5 °C
Qaynaw temperaturası	80,1 °C
Üzlelek (yabışqaqlıq)	0,652 P , 20 °C
Qurqınıçı
Taswirlama	Ağulı yanğınnan xätärle
Qabınu temperaturası	−11 °C
Qabızılu temperaturası	562 °C
Yaqın matdälär
Oxşaş uglevodorodlar	naftalin tsiklogeksan
Qayber çığarılma matdälär	toluol fenol anilin
parametrlar birelgän: 25 °C, 100 kPa

Benzolnıñ molekulär formulası C₆H₆. Monnan benzolnıñ nıq tuyındırılmağan quşılma ikäne kürenä: çikle uglevodorodlarnıñ sostav formulasına citkerü öçen, anıñ molekulasında sigez vodorod atomı citmi.

Ägär dä benzolnı bromlı suğa yäki kaliy permanğanatı eremäsenä salıp bolğatsaq, çiksez quşılmalarğa xas bulğan reaktsiälär barmawın kürep ğäcäpkä qalabız. Monıñ säbäben matdäneñ ximik tözeleşennän çığıp añlatırğa kiräkter.

Benzolnıñ tözeleşen açıqlawnı anıñ sintezınnan başlıy alabız. Benzolnı 650 °C qa qädär cılıtılğan, aktivlaştırılğan kümer tutırılğan köpşä aşa atsetilen uzdırıp tabarğa mömkin.

Ädäbiät

• Энциклопедический словарь юного химика / Сост. В. А. Крицман, В. В. Станцо. — М.: Педагогика, 1982. — 368 с., ил.
• Настольная книга учителя химии 10 класс/О. С. Габриелян, И. Г. Остроумов. — М.:Дрофа, 2010 г.
• Строение молекулы бензола, видео