Сабын

Сабын — үз эченә өслек актив матдәләрне кертүче каты яки сыек матдә. Юыныр өчен һәм көндәлек химиядә кулланыла.
Көнкүрештә сабыннар гадәттә юыну, ваннада юыну һәм башка көнкүреш максатлары өчен кулланыла торган өслек актив матдәләр булып тора. Сәнәгатьтә сабыннар куерткычлар, кайбер шудыртуны тәэмин итә торган сылау матдәләре компонентлары һәм катализаторларның алдан килүчеләре буларак кулланыла.
Сабын химик тоташмаларны миксерда кушып ясалган порошоктан аермалы буларак, майларны нигез белән кушып ясала.
Кеше сабынны меңнәрчә еллар буена кулланып тора. Сабын-сыман әйберләрнең борынгы Вавилонда безнең эрага кадәр 2800 еллар тирәсендә җитештерелүнең шәһадәте бар.
Сабынны Борынгы Римда киң кулланганнар. Алар сабынны үсемлек майларын поташ (K₂CO₃) белән эшкәртеп ясаганнар.

Каты сабыннарда очрый торган натрий стеаратының химик структурасының ике эквивалент сурәте.

Сабын

Сабын Викиҗыентыкта

Күбекләнгән сабын

Сабын кисәге

Төрләре

• Хуҗалык сабыны (каты, сыек яки порошок сыман) - киҗе-мамык һәм җитен тукымалар уу өчен һәм башка махсус максатлар өчен.
• Туалет сабыны — тән, чәчләр юу өчен һәм кырыну өчен.
  • Кырыну өчен (сабын таякчыклары, порошок яки крем-сыман).
  • Баш юу өчен (сыек яки порошок-сыман).
• Медицина (мисаллар: дегетле, борлы, карболлы) — дезинфекцияләүче матдәләр белән.
• Үсемлекләрне хасталардан һәм корткычлардан саклауның экологик чиста чарасы.

Галерея

• 
  Dudu-Osun – Африкан кара сабынының популяр типы
• 
  Azul e branco сабыны – ак-зәңгәр сaбынның кисәге
• 
  Франциядә, Йерда кибеттә сатыла торган кул белән ясалган сабыннар
• 
  Традицион Марсель сабыны
• 
  Тюбингенда хәзерге заман сабын кибете (2019)
• 
  Селте суда эретелә
• 
  Автомобиль кулланышлары өчен сылагычлар составында сабыннар бар

Моны да карагыз

• Крестовниковлар заводы турында мәкалә
• Модест Яков улы Киттары турында мәкалә

Искәрмәләр

Дәвам итеп укырга мөмкин

• Donkor, Peter (1986). Small-Scale Soapmaking: A Handbook. Ebook online at SlideShare. ISBN 0-946688-37-0.
• Dunn, Kevin M. (2010). Scientific Soapmaking: The Chemistry of Cold Process. Clavicula Press. ISBN 978-1-935652-09-0.
• Garzena, Patrizia, and Marina Tadiello (2004). Soap Naturally: Ingredients, methods and recipes for natural handmade soap. Online information and Table of Contents 2022 елның 7 август көнендә архивланган.. ISBN 978-0-9756764-0-0/
• Garzena, Patrizia, and Marina Tadiello (2013). The Natural Soapmaking Handbook. Online information and Table of Contents. ISBN 978-0-9874995-0-9/
• Mohr, Merilyn (1979). The Art of Soap Making. A Harrowsmith Contemporary Primer. Firefly Books. ISBN 978-0-920656-03-7.
• Spencer, Bob; Practical Action (2005). SOAPMAKING 2020 елның 21 сентябрь көнендә архивланган.. Ebook online.
• Thomssen, E. G., Ph.D. (1922). Soap-Making Manual. Free ebook at Project Gutenberg.

Сылтамалар

	Викиҗыентыктагы медиафайллар?

• Сабынны җитештерү 2010 елның 6 февраль көнендә архивланган. (рус.)
• Сабынны эшләү 2010 елның 9 июнь көнендә архивланган. (ингл.)