İspanya'nın özerk toplulukları (İspanyolca: comunidad autónoma), İspanya'nın birinci düzey idari bölümleridir. Özerk topluluklar, İspanya'yı oluşturan ulusların ve bölgelerin sınırlı özerkliğini garanti altına almak amacıyla 1978 İspanya Anayasası'na uygun olarak kurulmuşlardır.[1][2][3]
İspanya bir federasyon olmayıp merkezi olmayan üniter bir devlettir.[1][4] Egemenlik bir bütün olarak ulusa verilmiş ve merkezi hükûmetin kurumlarında temsil edilmişken, ulus, gücü çeşitli derecelerde topluluklara devretmiştir ve anayasa ve özerk tüzükler içerisinde belirlenen sınırlar içinde kendi kendini yönetme hakkını kullanmaktadır. Her topluluğun kendi devredilmiş yetkileri bulunmaktadır. Genel olarak daha güçlü yerel milliyetçiliğe sahip toplulukların daha fazla yetkisi vardır ve bu tür yetkilendirme asimetrik olarak adlandırılır. Bazı akademisyenler, ortaya çıkan sistemden adı dışında bir federal sistem veya "federalizm olmayan bir federasyon" olarak bahsetmektedirler.[5] Toplu olarak özerklikler (autonomías) olarak bilinen 17 özerk topluluk ve iki özerk şehir (ciudad autónoma) bulunmaktadır. İki özerk şehir özerk topluluk olma hakkına sahip olsalar da ikisi de bunu henüz kullanmadı. Bu benzersiz bölgesel yönetim çerçevesi, "Özerklik Devleti" olarak bilinir.[5]
Özerk topluluklar, anayasaya ve üstlendikleri yeterlilikleri tanımlayan Özerklik Statüsü (Estatutos de Autonomía) olarak bilinen kendi organik yasalarına göre yönetilirler. Yetkilendirmenin doğası gereği asimetrik olması amaçlandığından, yetki kapsamı her topluluk için farklılık gösterir, ancak hepsi aynı parlamento yapısına sahiptirler.[1][6]
Özerk topluluklar, ek olarak illere veya doğrudan ilçelere veya belediyelere ayrılmaktadır.
Liste
| Adı | Başkent | Türü | Yüzölçümü (km²) | Nüfus (2009) | Yoğunluk (/km²) | ISO |
|---|---|---|---|---|---|---|
 Aragon | Zaragoza | Ulus | 47.719,0 | 1.319.291 | 28 | ES-AR |
 Asturias[DN 1] | Oviedo | Tarihi bölge | 10.604,0 | 1.022.800 | 96 | ES-AS |
 Balear Adaları[DN 1] | Palma | Ulus | 4.992,0 | 1.149.460 | 230 | ES-IB |
 Bask Ülkesi | Vitoria-Gasteiz | Ulus | 7.234,0 | 2.207.776 | 305 | ES-PV |
 Endülüs | Sevilla | Ulus | 87.268,0 | 8.414.240 | 96 | ES-AN |
 Ekstremadura | Mérida | Bölge | 41.634,0 | 1.067.710 | 26 | ES-EX |
 Galiçya | Santiago de Compostela | Ulus | 29.574,0 | 2.699.499 | 91 | ES-GA |
 Kanarya Adaları | Las Palmas de Gran Canaria Santa Cruz de Tenerife | Ulus | 7.447,0 | 2.153.389 | 289 | ES-CN |
 Kantabria[DN 1] | Santander | Tarihi bölge | 5.321,0 | 581.078 | 109 | ES-CB |
 Kastilya-La Mancha | Toledo | Bölge | 79.463,0 | 2,032,863 | 26 | ES-CM |
 Kastilya Leon | Valladolid | Tarihi bölge | 94.223,0 | 2,399,548 | 25 | ES-CL |
 Katalonya | Barselona | Ulus | 32.114,0 | 7.675.217 | 239 | ES-CT |
 Septe | — | Özerk şehir | 18,5 | 84.777 | 4.583 | ES-CE |
 La Rioja[DN 1] | Logroño | Bölge | 5.045,0 | 316.798 | 63 | ES-RI |
 Madrid[DN 1] | Madrid | Bölge | 8.028,0 | 6.663.394 | 830 | ES-MD |
 Melilla | — | Özerk şehir | 12,3 | 86.487 | 7.031 | ES-ML |
 Murcia[DN 1] | Murcia | Bölge | 11.313,0 | 1.493.898 | 132 | ES-MC |
 Navarra[DN 1] | Pamplona | Ulus | 10.391,0 | 654.214 | 63 | ES-NC |
 Valensiya | Valensiya | Ulus | 23.255,0 | 5.003.769 | 215 | ES-VC |
Ayrıca bakınız
Dipnotlar
Kaynakça
Dış bağlantılar
Wikiwand in your browser!
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
