Zelzele Adası (Urduca: زلزلہ جزیرہ), Pakistan'ın Belucistan eyaletinin Gvadr şehrinde, kıyı şeridinden yaklaşık 2 kilometre açıklıkta bulunan bir ada. Ada, 24 Eylül 2013'te meydana gelen bir deprem sonucunda oluşmuştur. 2019 yılında NASA'dan gelen uydu görüntüleri sonucu adanın ortadan kaybolduğu fakat dalgaların altında hala bir miktar görülebildiği ortaya çıktı.[1][2]
| Zelzele Adası زلزلہ جزیرہ | |
|---|---|
 | |
 | |
| Coğrafya | |
  Zelzele Adası | |
| Koordinatlar | 25°10′58″K 62°16′16″D |
| Denizi | Umman Denizi |
| Ada sayısı | 1 |
| Zirve | 20 m |
| Siyasi | |
| Adadaki ülke(ler) | |
| Eyalet | Belucistan |
| İl | Gvadr |
| Demografi | |
| Nüfus | Issız |
Etimoloji
Adanın bir deprem sonucu ortaya çıkmasından dolayı Türkçede deprem adası anlamına gelen Urduca: زلزلہ جزیرہ (Zalzala Jazeera) adı seçildi. Ayrıca, deprem dağı karşılığına gelen "Zalzala Koh" diğer yaygın kullanılan isimlerden birisidir.[3][4]
Tarihçe
1945, 1999, 2001 ve 2010 yıllarında Mekran bölgesinde meydana gelen depremler sonrasında Gvadar'ın 282 kilometre (175 mil) doğusunda, Hingol nehri deltası altında, Ormara kasabasına 1 km mesafede kıyı boyunca birçok adacık su yüzeyine çıktı.[5][6] Bu adacıklar deniz derinliğinin sadece 6-7 metre (23 ft) olması nedeniyle yaz aylarında Pakistan'ı etkileyen kuvvetli yağmur ve fırtınalardan oluşan muson yağmurları sonrasında, deniz seviyesinin yükselmesi ile ortadan kayboldu. Ayrıca sahil kasabası sakinleri 1968 yılında bir deprem sonucunda aynı yerde ada oluştuğunu ve bir yıl sonra adanın ortadan kaybolduğunu ifade ettiler.[7]
Oluşumu
Ada 24 Eylül 2013 tarihinde Pakistan'ın güneybatısındaki Awaran şehri yakınlarında 7.7 Ml büyüklüğündeki deprem sonucunda oluştu. NASA adanın çamur volkanı sonucu oluşabileceğini açıkladı.[8] Pakistan Ulusal Oşinografi Enstitüsü Başkanı Ali Raşid Tabriz adanın deniz dibindeki metan gazı emisyonu nedeniyle oluştuğunu açıkladı.[9]
Pakistan Jeolojik Araştırmalar Kurumu Başkanı Muhammed Daniş, Associated Press ajansına yaptığı açıklamada "Bir deprem sırasında meydana gelen kitlesel hareketlerden ve sismik aktiviteden ötürü bazı deniz tabanlarının dikey olarak yükselip, bazılarının yine dikey olarak alçalması son derece normaldir. Meydana gelen 7.7 büyüklüğündeki deprem sonucunda böyle bir adanın oluşması çok da şok edici değil. Bu tip adalar kimi zaman uzun süreler su yüzeyinde kalıp, tekrar su altına gömülebilir." ifadelerine yer verdi.[10]
Coğrafya
Zelzele Adası Hint Okyanusuna bağlı Umman Denizi'nde, Gvadar kıyı şeridi'nden yaklaşık 2 kilometre (1.2 mil) uzaklıkta yer almaktadır. NASA uydu fotoğraflarına göre adanın deniz seviyesinden ortalama yüksekliği 15 ilâ 20 m (50 ilâ 65 ft), uzunluğu 175.7 m (576 ft), genişliği 160.9 m (528 ft) ve yüzölçümü 22.726 m²'dir.[8] Pakistan Ulusal Oşinografi Enstitüsü'nden Asıf İnam, bir gazeteye yaptığı açıklamada, adanın 200 metre uzunluğunda, 20 metre yüksekliğinde ve 100 metre genişliğinde olduğunu açıkladı.[11][12] Adanın yüzeyi balçık ve sert kayalardan oluşmaktadır.[5]
Ekoloji
Dünya Doğayı Koruma Vakfı (WWF)'nin Pakistan şubesinde çalışan biyolog Abdul Rahim, ada etrafında yerel deniz biyologlarının desteği ile yaptıkları araştırma sonucunda, yeni adanın biyolojik çeşitlilik bakımından zengin olduğu sonucuna vardıklarını belirtti. Rahim, adanın su yüzüne çıkmadan önce sahilin durgun olduğunu fakat Zelzele Adası'nın ortaya çıkması ile küçük balıklar ve Acabaria Delicata cinsi mercanlar için sığınak haline geldiğini ve bunun balıkçılık endüstrine katkı sağladığını ifade etti.[4]
Galeri
|
|
 |
| Gvadr bölgesinin 17 Nisan 2013'te çekilmiş bir uydu fotoğrafı | 26 Eylül 2013'te Observing-1 tarafından çekilmiş uydu fotoğrafında adanın görünümü |
Kaynakça
Wikiwand in your browser!
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
