Yehoyakin (Yekoniya veyâ Koniya) (İbranice: יְכָנְיָה "Tanrı (halkını) güçlendirecek", Yunanca: Ιεχονιας; Latince: Joachin), Babil kralı MÖ 6. yüzyılda kendisini tahtından edip sürgüne gönderene kadar Yehuda Krallığı'nın kralıydı. Yehoyakin hakkındaki bilgilerin çoğu Eski Ahit'ten gelmektedir. Irak'ta yapılan kazılar sonucu bulunan Yehoyakin'in İstihkak Tabletleri'yle Yehoyikan'ın varlığı su üstüne çıkarıldı. Bu tabletler Babil'in İştar Kapısı'nın yakınlarında bulunmuş olup tarihi yaklaşık MÖ 592'ye dayandırılır. Çivi yazısıyla yazılan tablette Yehoyakin'in ("Ya-'-ú-kinu") ve beş oğlunun Babil'deki yemek harçlığıyla ilgili bilgi mevcuttur.[2] Babil kayıtlarıyla İbrani dini kayıtlar kıyaslandığında Yehoyakin'in sürgündeki süresi doğru bir şekilde hesaplanabilmektedir. Bir ölçüde, Kudüs'ün düşüşü MÖ 597'ye dayandırılabilir.
Yazıtlarda Yehoyakin
Hükümdarlığı
Yehoyakin'in hükümdarlığı MÖ 9 Aralık 598'den 15/16 Mart 597'ye kadar, yani üç ay on gün sürdü.[3][4] Yehuda kralı Yehoyakim,[5] çevre topraklardan gelip Kudüs'ü işgal edenler tarafından[6] Aralık 598'de öldürülünce yerine oğlu Yehoyakin geçti. Yehoyakim, MÖ 601'den sonra ayaklandığı için büyük olasılıkla bu istilanın arkasında Babil kralı bulunmaktaydı. Yehoyakin iktidarının üçüncü ay ve onuncu gününde Nebukadnezar, Kudüs'ü bir bahar günü kuşattı. Amacı, üst sınıf Yehuda esirlerini Babil toplumu içinde asimile etmekti. MÖ 15/16 Mart 597'de,[7] Yehoyakin, tüm ailesi ve üç bin elit Yahudi Babil'e sürgüne gönderildi.
Yaş uyuşmazlığı
Farklı kaynaklar kıyaslandığında Yehoyakin'in hangi yaşta tahta geçtiği konusunda uyuşmazlık söz konusudur. Tarihler Kitabı'nda on sekiz yaşında tahta geçtiği belirtilirken[8] Yunanca ve Süryanice versiyonlarda sekiz yaşında tahta geçtiği açıklanmaktadır. Bazı görüşe göre, sekiz yaşında babası Yehoyakim ile birlikte ortak krallık yapmış ve on sekiz yaşında tek başına kral olmuştur.[9]
Sürgün
Yehoyakin tahtından edildiği zaman yerine Nebukadnezar tarafından Yehoyakin'in amcası Sıdkiya Yehuda Krallığı'nın başına getirildi. Fakat, sürgündeki Yahudiler meşru krallarının Yehoyakin olduğunu düşünmeye devam etmekteydi. Yehoyakin sürgündekilerin ilk lideri (eksilark) kabul edilir. Hezekiel Kitabı'nın yazarı dahi Yehoyakin'in hükümdarlık dönemine sürgündeki zamanını da eklemektedir. Yazar, kendisinin Yehoyakin zamanında yaşamış Hezekiel olduğunu belirtip Sıdkiya'dan hiç bahsetmemektedir.
Serbest bırakılışı
Krallar Kitabı'na göre, Babillilerin başına Evil-Merodak geçtiği zaman Yehoyakin "sürgündeki otuz yedinci yılında" serbest bırakıldı.[10] Bu yıl hesabında yılbaşı İbrani takvimine göre sonbahara denk gelen 1 Tişri'dir.
Babil kayıtları Evil-Merodak'ın tahta geçişini MÖ Ekim 562 olarak gösterir.[11] Babil'de ise kraliyet yılı bahara denk gelen 1 Nisan'da başlar yani Evil-Merodak'ın tahta geçişi MÖ 1 Nisan 562'dir. Krallar Kitabı'nda "on ikinci ayının yirmi yedinci günü" Yehoyakin'in serbest bırakıldığını belirtir fakat bunun İbrani takvimine göre mi yoksa Babil takvmine göre mi olduğu açık değildir. Eğer Babil takvimi dikkate alınırsa serbest bırakılış tarihi MÖ 561 baharına denk gelmektedir bu sebeple sürgüne gönderiliş yılı MÖ 598/597'dir.
Soy ağacı
Yehoyakin, Yehoyakim ile Kudüslü Elnatan'ın kızı Nehuşta'ın oğluydu.[12][13] En az yedi çocuğu vardı: Şealtiel, Malkiram, Pedaya, Şenassar, Yekamya, Hoşama, Nedavya.[14]
Lanet
Yeremya Kitabı'nda Yeremya'nın Yehoyakin'in lanet ettiği ve bir daha onun soyundan gelenlerin İsrail tahtına oturamayacağı belirtilir:[15]
- RAB diyor ki, "Bu adamı çocuksuz, Ömrünce başarısız biri olarak yazın. Çünkü soyundan gelen hiç kimse başarılı olmayacak, Soyundan gelen hiç kimse Davut'un tahtında oturamayacak, Yahuda'da bir daha krallık etmeyecek."[16]
Ayrıca bakınız
Kaynakça
Dış bağlantılar
Wikiwand in your browser!
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
