Yeşil Yol

Bu madde bir roman hakkındadır. Aynı adlı film için Yeşil Yol (film) sayfasına bakınız.

Yeşil Yol, Amerikalı yazar Stephen King'in 1996 yılında yayımladığı korku/gerilim romanının adıdır. Özgün adı The Green Mile olan eser bir 'seri roman'dır. Artık çoğunlukla tek kitapta toplanarak roman olarak yayımlanmaktadır.

Yeşil Yol

The Green Mile
Yeşil Yol (The Green Mile) romanının 6 cildinden ilki olan İki Ölü Kız (The Two Dead Girls)
Yazar	Stephen King
Çevirmen	Gülden Şen
Ülke	ABD
Dil	İngilizce
Konular	Korku, gerilim
Tür	Roman
Yayım	28 Mart 1996 (özgün) 1996, 2000 (Altın Kitaplar) (Türkçe)
Yayımcı	Altın Kitaplar
Medya türü	Karton kapak, ciltsiz, 3. hamur kâğıt
Sayfa	428 sayfa (Tek cilt olan 2000 baskısı) 90'ar sayfa (ort) 6 ciltlik olan 1996 baskısı.
Seri
Umney's Last Case (1995) Yeşil Yol Desperation (1996)

Stephen King bu romanını yayımlarken farklı bir üslup denedi ve tıpkı Victoria devri İngiliz yazarı Charles Dickens'ın zamanında yapıldığı gibi romanını bir yandan yazmaya devam ederken, biten bölümleri küçük ciltler (veya fasiküller de denebilir) halinde yayımladı. Roman 6 bölümde tamamlandı. Her biri 60-70 sayfa olan ince ciltler 6 değişik alt başlık altında her ay yayımlanmak suretiyle 6 ayda tamamlandı. Tamamlandığında toplam 400 sayfa olmuştu. Her bir cildi ayrı ayrı New York Times'ın çok satanlar listesine girmiş olan roman, 1999'da sinemaya aktarıldıktan sonra tek cilt halinde de yayımlanmıştır. Bu tek ciltlik versiyonu da yine çok satan kitaplar listesinde yerini almıştı.^[1]

Romana 1996 yılında "En İyi Roman" Bram Stoker Ödülü verildi.^[2]

Türkçede Yeşil Yol

Stephen King'in romanı ABD'de yayımlandığı aynı yıl Türkiye'de de Altın Kitaplar tarafından Gülden Şen'in Türkçe çevirisiyle yayımlandı. Yayınevi bu ilk baskısında ABD'deki yöntemi uyguladı ve romanı yine seri olarak 6 ciltte yayımladı. Ciltler ortalama 90'ar sayfaydı ve isim olarak 5 tanesinde ABD'deki alt başlıkların tam çevirileri kullanılmış, bir tanesinin adı biraz değiştirilmişti. Aynı yayınevi 2000 yılında bu kez romanı tek cilt halinde yeniden yayımladı, bu cilt 428 sayfaydı ve roman artık 1999 yılında ABD'de sinemaya aktarılmış olduğu için filmden alınmış bir fotoğraf karesi kitabın kapağında kullanılmıştı. Bu fotoğraf filmin başrol oyuncusu Tom Hanks'in gardiyan üniformalı bir fotoğrafıydı ve muhtemelen gişede çok iş yapmış olan filmin şöhretinden yararlanarak kitaba olan ilgiyi artırmak amacıyla kitabın kapağına konmuştu. (2000 tarihli Türkçe tek ciltlik "Yeşil Yol" romanının kapağında ABD'de yayımlanan orijinal tek ciltlik The Green Mile romanının kapağındaki aynı resim kullanılmıştır, kapak tasarımları da birbirine çok benzemektedir)

Konusu

Roman 1930'larda ABD'de ağır suçlar işlemiş ve idam cezaları almış mahkûmların bulunduğu Could Mountain hapishanesinin E bloğunda geçer ve hapishane gardiyanlarından Paul Edgecombe'un ağzından anlatılır. Ölüm sıralarını bekleyen mahkûmlara bir de isim takılmıştır: "Yürüyen ölü". Mahkûmlar 'İhtiyar Sparky' (Kıvılcım saçan) diye adlandırdıkları elektrikli sandalyede cezalarının infaz edilmesi için sıralarını beklerlerken, buraya getirilen dev cüsseli ve saf kalpli John Coffey adındaki mahkûm başta Paul Edgecombe olmak üzere herkesin hayatını değiştirecektir.

John Coffey İki küçük kıza tecavüz ederek öldürmek suçundan yargılanıp idama mahkûm edilmiştir. Ancak bu vücudu iri yarı ama beyni ve kalbi çocuk gibi olan adam idamlıklar koğuşuna getirildiği andan itibaren tüm insanlara hatta farelere bile gösterdiği derin sevgi ve merhametle gardiyanların ve mahkûmların sempatisini kazanır. Gardiyanlar Coffey'in bu suçu işlememiş olabileceğini düşünmeye başlarlar. Ayrıca Coffey bazı garip güçlere de sahiptir. Ölmüş bir fareyi diriltir, gardiyan Paul Edgecombe'un bir türlü geçmeyen hastalığını nefesiyle iyileştirir ve hapishane müdürünün ölümcül bir hastalığa yakalanmış karısını sağlığına kavuşturur. Psişik güçleri ile Edgecombe'a suçla ilgisi olmadığı olay anını gösterir. Artık bu insanlar Coffey'in suçsuzluğuna emindirler ama yargı kararını vermiştir bir kere ve infaz gerçekleştirilecektir.

Ciltler

Yeşil Yol ABD'de tek bir roman cildi olarak yayımlanmadı. 28 Mart 1996'dan başlayarak her ay bir cilt olmak üzere 29 Ağustos'a kadar 6 cilt halinde, yani bir seri olarak çıktı. Ciltler nispeten inceydi. Ortalama altmış altışar sayfa olan ciltler toplamda 400 sayfa ediyordu. Altın Kitaplar da 1996 yılındaki ilk Türkçe baskılarında ABD'deki yöntemi uyguladı ve romanı yine seri olarak 6 ciltte yayımladı. Ciltler ortama doksanar sayfaydı. Aynı yayınevi bu kez 2000 yılındaki Türkçe 2. baskısında 6 cildi tek ciltte toplayarak tek cilt halinde yayımladı. Bu toplu cilt 428 sayfaydı.^[3][4]

Cilt başlığı	Özgün adı	ABD'de yayım tarihi	Türkçe adı	Türkiye'de yayım tarihi ve ISBN
1. Cilt	The Two Dead Girls	28 Mart 1996	Yeşil Yol Dizisi: 1 İki Ölü Kız	1996 (ISBN 975-405-634-X)
2. Cilt	The Mouse on the Mile	25 Nisan 1996	Yeşil Yol Dizisi: 2 Ölüm Hücresindeki Fare	1996 (ISBN 975-405-640-4)
3. Cilt	Coffey's Hands	30 Mayıs 1996	Yeşil Yol Dizisi: 3 Coffey'nin Elleri	1996 (ISBN 975-405-655-2)
4. Cilt	The Bad Death of Eduard Delacroix	27 Haziran 1996	Yeşil Yol Dizisi: 4 Ölümün En Kötüsü	1997 (ISBN 975-405-664-1)
5. Cilt	Night Journey	25 Temmuz 1996	Yeşil Yol Dizisi: 5 Gece Yolcuları	1997 (ISBN 975-405-672-2)
6. Cilt	Coffey on the Mile	29 Ağustos 1996	Yeşil Yol Dizisi: 6 Coffey Yeşil Yolda	1997 (ISBN 975-405-680-3)

Romanın karakterleri

Stephen King'in Yeşil Yol (The Green Mile) romanının 1996'da çıkmış 6 ciltlik ve 2000'de yayımlanmış tek ciltlik baskıları. Her ikisi de Altın Kitaplar tarafından yayımlanmıştır.

• Paul Edgecomb: Romanın ana kahramanıdır. Roman onun ağzından anlatılır. İdamlıklar koğuşu olan E-Bloğunun gardiyanıdır. Kıdem olarak diğerlerinin üstünde olmasına rağmen bunu mesai arkadaşlarına pek hissettirmez. İnsancıl ve adil oluşu, sakin ve çocuksu kişiliğiyle romanın pozitif karakterlerinden biridir. Hiç geçmeyen süregen idrar yolu enfeksiyonu, mahkûm Coffey tarafından esrarengiz bir şekilde iyileştirilince inançlarında farklılıklar gelişir. Coffey'in sırlarını ilk öğrenen odur.
• Brutus Howell: Romanın olumlu karakterlerinden bir diğeridir. Bu iri yarı gardiyanın lakabı 'Brutal' gaddar anlamına gelir ama kendisi hiç de öyle değildir. Bu lakabı üniversiteden atılmadan önce oynadığı üniversite futbol takımındayken almıştır. Son derece yumuşak başlı, uyumlu, iyi kalpli ve insancıl bir adamdır. Paul Edgecomb'un yakın arkadaşıdır.
• Percy Wetmore: Romanın en kötücül karakteri, aşağılık duygusuyla dolu ufak tefek bir gardiyandır. Rütbece en düşükleridir ama torpilli olduğu için oldukça rahat hareketleri vardır. Kendisi valinin eşinin bir akrabası olur. Zalim, acımasız, anlayışsız ve biraz da aptaldır. Aynı zamanda da bir korkaktır. Aşağılık duygusunun bir yansıması olarak mahkûmlara işkence eder. Tüm koğuşun maskotu olan minik bir fareyi bile öldürürken büyük zevk alır. Hiç idam gerçekleştirmemiştir ve Edgecomb'a bir dahaki idamı kendisinin yönetmesi için baskı yapar, amacı mahkûmu acı çektirerek yavaş yavaş öldürmektir.
• John Coffey: 'Yeşil Yol'a en son getirilen mahkûmdur. Romanın ikinci önemli karakteri olan bu uzun boylu, çok iri ve kaslı siyahi adam neredeyse küçük bir dev görünümündedir. Ancak bu "Yürüyen Ölü" nün altın gibi de bir kalbi vardır. Çocuksu ve saf bir kişiliğe sahip olan bu talihsiz adam çalıştığı çiftliğin sahibinin iki küçük kızını öldürmekten yargılanıp idama mahkûm olmuştur. Ancak etrafa saçtığı sevgi ve olumlu hava gardiyanlarda onun suçsuz olabileceği kuşkusunu yaratır. Bir de garip ve olağanüstü yeteneklere sahiptir. Ölü bir fareyi diriltir, ölümcül hastaları iyileştirir.
• Delacroix: Diğer bir idam mahkûmu. Bitkin bir görünümü ve tedirgin davranışları var.Beyaz farenin sahibi.
• Jan Edgecomb: Gardiyan Paul Edgecomb'un karısı
• Hal Moores: Hapishanenin müdürü. İyi niyetli ve insancıl bir memurdur. Karısı ölümcül bir hastalığa yakalandığı için yataktan kalkamamaktadır. Bu durum müdür Hal Moores'ı oldukça sarsmış ve nedereyse hayata küsmesine neden olmuştur. Coffey'in büyülü yetenekleriyle karısını tamamen sağlığına kavuşturması,Hal Moores'un inancını tekrar gözden geçirmesine neden olur.
• Klaus-Detterick: Pamuk çiftliğinin sahibi. Öldürülen iki kızın babası.

Sinema uyarlaması

Stephen King'in 1996 tarihli romanı "The Green Mile" (Yeşil Yol), 1999 yılında ABD'de Fransız asıllı yönetmen Frank Darabont tarafından aynı adla sinemaya da aktarıldı. Gardiyan Paul Edgecombe'u Tom Hanks'in oynadığı filmde çocuk kalpli dev siyahi mahkûm John Coffey'i Michael Clarke Duncan canlandırıyordu. Yeşil Yol "en iyi film", "en iyi senaryo" "en iyi yardımcı aktör" (Michael Clarke Duncan) ve "en iyi ses" dallarında Oscar'a aday gösterilmişti.^[5] Filmin romana oldukça sadık kaldığı belirtilmiştir.^[6]

Film Türkiye'de 17 Mart 2000 tarihinde vizyona girdi ve, tıpkı romanında olduğu gibi Yeşil Yol adıyla gösterildi.

Kaynakça

1. "Fantasticfiction.co.uk". 6 Aralık 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Haziran 2009.
2. "Bram Stoker Award for Novel". en.wikipedia.org. 20 Temmuz 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Haziran 2009.
3. "cinairoman.com/Stephen King". 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Haziran 2009.
4. "www.tumkitaplar.com". 13 Şubat 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Haziran 2009.
5. "The Green Mile/Awards". IMDb. 5 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Haziran 2009.
6. "Shawshankredemption.net/the-green-mile-plot". 6 Mart 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Haziran 2009.

Dış bağlantılar

• Stephen King biyografisi ve bibliyografisi4 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.