Övündü, Ardahan ilinin Çıldır ilçesine bağlı bir köydür.
| Övündü | |
|---|---|
 | |
 Ardahan'ın konumu | |
  Övündü Övündü'nün Ardahan'daki konumu | |
| Ülke |  Türkiye |
| İl | Ardahan |
| İlçe | Çıldır |
| Coğrafi bölge | Doğu Anadolu Bölgesi |
| Rakım | 1532 m |
| Nüfus (2022) | |
| • Toplam | 86 |
| Zaman dilimi | UTC+03.00 (TSİ) |
| İl alan kodu | 0478 |
| İl plaka kodu | 75 |
| Posta kodu | 75110 |
Tarihçe
Övündü köyünün eski adı Vaşlobi’dir. Gürcüce bir yer adı olan Vaşlobi (ვაშლობი), elma anlamındaki “vaşli” (ვაშლი) kelimesinden türemiş olup elma bahçesi anlamına gelir. Nitekim Gürcü tarihçi ve arkeolog Ekvtime Takaişvili'nin 1902 yılındaki tespitine göre, köyün tarihi kilisesi olan Vaşlobi Kilisesi elma bahçesi içinde bulunuyordu.[1][2] Vaşlobi Türkçeye Vaşlob ve Vaşlop şeklinde girmiştir. Nitekim 1595 tarihli Osmanlı mufassal defterinde Vaşlob (واشلوب) ve 1928 tarihli Osmanlıca köy listesinde Vaşlop (واشلوپ) olarak geçer.[3][4]
Vaşlobi köyü, tarihsel Gürcistan'ı oluşturan bölgelerden biri olan Cavaheti bölgesinde yer alır. Nitekim Osmanlılar bu bölgeyi ve köyü 16. yüzyılın ikinci yarısında Gürcülerden ele geçirmiştir. Köydeki Vaşlobi Manastırı ve Vaşlobi Kilisesi bu dönemden günümüze kalmıştır.[5]
Vaşlobi köyü, 1595 tarihli ve Defter-i Mufassal-i Vilayet-i Gürcistan adlı Osmanlı tahrir defterine göre, Gürcistan Vilayeti içinde Ahalkalak livasının Tümeg (Mtogvi) nahiyesinin köylerinden biriydi. Vaşlob (واشلوب) adıyla kaydedilmiş olan köyün nüfusu 22 Hristiyan haneden oluşuyordu. Bu deftere göre, köyde buğday, arpa, çavdar ve keten tohumu tarımı ile arıclılk yapılıyor, domuz ve koyun besleniyordu.[6][7]
Vaşlobi köyü, uzun süre Osmanlı yönetimi altında kaldıktan sonra, 1877-1878 Osmanlı-Rus Savaşı'nın ardından imzalanan Berlin Antlaşması uyarınca Osmanlı Devleti tarafından Rusya'ya bırakıldı. Rus idaresinin Vaşlob (Вашлобъ) adıyla kaydettiği yerleşim, 1886 nüfus sayımında Ardahan sancağının Çıldır kazasına bağlı Tzkarostavi nahiyesinin 13 köyünden biriydi. Vaşlobi köyünün nüfusu, 48'i erkek ve 35'i kadın olmak üzere, 8 hanede yaşayan 83 kişiden oluşuyordu. Nüfusun tamamı Kürtlerden oluşuyordu.[8] Birinci Dünya Savaşı yıllarında Ardahan bölgesini gezen Gürcü araştırmacı Konstantine Martvileli'nin verdiği bilgiye göre de köyde bu tarihte Kürtler yaşıyordu.[9]
Gürcü tarihçi ve arkeolog Ekvtime Takaişvili 1902 yılında Vaşlobi köyündeki Vaşlobi Kilisesi tanımlamış, köyün adının elma bahçesi anlamına geldiğini ve bu kilisenin de Kurt Kala'nın alt tarafındaki elma bahçesinde bulunduğunu, bahçıvanların içinde yaşadığı kilisenin isten karardığını yazmıştır.[2]
Vaşlobi köyü, Birinci Dünya Savaşı'nın sonlarında Rusların bölgeden çekilmesinin ardından Gürcistan'ın sınırları içinde kaldı. 7 Mayıs 1920 tarihinde imzalanan Moskova Antlaşması'yla Sovyet Rusya, Artvin sancağını Gürcistan'ın bir parçası olarak tanıdı. Ancak Kızıl Ordu'nun Gürcistan'ı işgali sırasında Sovyet Rusya ile Ankara Hükümeti arasında 16 Mart 1921 tarihinde imzalanan Moskova Antlaşması'yla Vaşlobi köyünü de kapsayan Ardahan bölgesi Türkiye'ye bırakıldı.[10][11]
Vaşlobi köyü, 1928 tarihli Osmanlıca köy listesinde Vaşlop (واشلوپ) adıyla Kars vilayetinin Çıldır kazasının Kurt Kala nahiyesine bağlıydı.[4] 1940 genel nüfus sayımında "Vaşlop" olarak kaydedilmiş olan köy, aynı idari konuma sahipti ve nüfusu 218 kişiden oluşuyordu.[12] Vaşlobi veya Vaşlob Türkçe olmadığı için köyün adı 1959 yılında 7267 sayılı kanunla Övündü olarak değiştirilmiştir.[13] Övündü köyünün nüfusu 1965 yılında 406 kişiden oluşuyor ve bu nüfus içinde 63 kişi okuma yazma biliyordu.[14]
Coğrafya
Köy, Ardahan il merkezine 83 km, Çıldır ilçe merkezine ise 41 km uzaklıktadır.[15]
Nüfus
Kaynakça
Dış bağlantılar
Wikiwand in your browser!
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
