Ukaz

Ukaz (Rusça: указ; "dayatma"), Rusya İmparatorluğu'nda, yasa güce sahip çarın, hükûmetin veya dini liderin ilanı için kullanılan bir terimdir. Roma hukukunun terminolojisini ve kavramlarınına uygun olarak "ferman" veya "kararname" olarak da çevrilmektedir.

Bir ukaz örneği olarak Sergey Kislyak'ın Rusya'nın Amerika Birleşik Devletleri'nde büyükelçisi olarak atanması.

Tarihi

Ekim Devrimi'nden önce, Rusya'da yasama gücüne sahip, yasama veya idari bir ferman veya kararnameye uygulanan terim. Bir ukase, ya imparatordan ya da mevcut kararnameleri yerine getirmek amacıyla bu tür yönetmelikler çıkarma yetkisine sahip olan senatodan çıktı. Bütün bu kararnameler senato tarafından ilan edilirdi. İmparatorun eliyle imzaladığı ukase ile kendisine sunulan bir rapor üzerine yaptığı sözlü ukase veya emri arasında bir fark vardı.

Devrimden sonra, geniş anlamı olan bir hükûmet ilanına "kararname" (Rusça: декрет, dekret) adı verildi; daha spesifik bildirilere ukaz deniyordu. Her iki terim de genellikle "kararname" olarak çevrilmektedir.

Konuyla ilgili yayınlar

• OED staff (1989). "ukase, n" (Second bas.). 10 Kasım 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Earlier version first published in New English Dictionary, 1921.