Tipon

Tipón İnkalar’a ait kalıntıların bulunduğu bir arkeolojik sit alanı olup, İnkalar’ın başkenti Cusco'nun (Peru) 27 km. güneydoğusunda, Huatanay Nehri vadisinde, Oropesa yakınlarında yer alır. İnka İmparatorluğu’nun su mühendisliğinde ulaştığı üstün teknolojinin en iyi yansıtıldığı arkeolojik sitlerden biri olan Tipón, İnka asilleri için etrafı duvarla çevrili olarak inşa edilmiş, kendi kendini besleyebilmiş, yaklaşık 2.000 dönümlük bir yerleşim yeridir. Yaklaşık 450 yıl boyunca tarımın yapıldığı Tipón, tarım ve sulama konusunda uzman olan İnka mühendisliğinin en güzide örneklerinden biri olarak kendini gösterir. Tarım terasları ve sulama kanalları bakımından ön plana çıkan Tipón’da binalar, çeşmeler, banyolar ve diğer tüm büyük yapılar hem görsel, hem de işlevsel olarak, çevredeki doğayla uyumlu biçimde tasarlanmıştır. Tipón sit alanının yukarı kısmından bir sulama kanalıyla İnka Yolu geçer.

Turizm açısından bölgedeki en önemli 16 ziyaret yerinden biri olan Tipón, arkeolojik öneminin yanı sıra, teraslar halindeki sulama sisteminin en büyük şaheserlerinden birini içermesi bakımından da önem taşımaktadır. Burada, açık havada yapılan su sevkiyatının inanılmaz derecede mükemmel bir dağıtımı görülmektedir. (Su kanallarından bazıları yeraltından da geçmektedir.) Bu hidrolik yapılar hakkında, Amerikalı hidrojeoloji mühendisi Kenneth Wright’ın ABD Sivil Mühendisler Derneği (EE.UU /ASCE) aracılığıyla yayımladığı “Sivil Mühendislik Harikası” adlı bir eseri bulunmaktadır ki, söz konusu yapılar gerçekten uzmanlarca bu ada layık bulunmuştur. (Kitap “İnka İmparatorluğu’nun Su Mühendisliği Harikası” adıyla da yayımlanmıştır.) Tipon hakkındaki çeşitli varsayımlardan birine göre, kentteki bazı tarım terasları kültür deneyleri için kullanılmaktaydı.

Dış bağlantılar

• Tipon-1
• le site de Tipon^{[ölü/kırık bağlantı]}
• Tipon-2 1 Mayıs 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
• Tipon: Water Engineering Masterpiece of the Inca Empire 22 Temmuz 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.