TUSAŞ Motor Sanayii A.Ş.

TUSAŞ Motor Sanayii A.Ş. (TEI), 1985 yılında; Türk Hava Kuvvetleri envanterine girecek F-16 uçağına güç veren General Electric F110 motorunun üretilmesi kapsamında kurulan Türk motor şirketi.

TEI
TUSAŞ Motor Sanayii A.Ş.

Tip	Anonim şirket
Endüstri	Teknoloji Havacılık Savunma
Kuruluş	1985
Genel merkezi	Eskişehir , Türkiye
Önemli kişiler	Mahmut Akşit (Genel müdür)
Gelir	₺ 1.561.737.912 (2020)[1]
Alt kuruluş(lar)	Gür Metal
Sahibi	TUSAŞ (%50,5) General Electric (%46,2) TSKGV ve Türk Hava Kuvvetleri (%3,3)
Çalışan sayısı	> 2500[2]
Web sitesi	tei.com.tr

Kuruluş amacı

Şirketin kuruluş amacı, uçak motorlarının ve diğer gaz türbinli motorların; Ar-Ge, tasarım, üretim, bakım, onarım, revizyon, modifikasyon ve modernizasyonu konularında Türkiye’de modern bir uçak motor endüstrisinin kurulması, işletilmesi ve idamesidir.^[3]

Uçak motorlarının üretim teknolojisinin transferi amacıyla TUSAŞ öncülüğünde kurulan TEI, Türkiye dışındaki ülkelerden gelen müşterilere de hizmet vermektedir.

Hisse dağılımları

TEI’nin %50,5’lik hissesi TUSAŞ-Türk Havacılık ve Uzay Sanayii A.Ş.’ye, %46,2’lik hissesi General Electric şirketine, %3,3’lük hissesi ise Türk Silahlı Kuvvetlerini Güçlendirme Vakfı ve Türk Hava Kurumuna aittir.^[3]

İşleri ve tasarıları

• A400M için TP400-D6 motorunun tasarım ortaklığı ve motora parça üretimi
• Özgün Turboprop Motorları TP-1X, TJ-1X, PD170^[4] ve TJ-2X Turbojet Motor Projeleri (ANKA ve diğer İnsansız hava araçları için)
• TAI/AgustaWestland T-129 ATAK saldırı helikopterinin LHTEC CTS800-4A motor bakım ve montajı
• Yerli döner kanatlı hava platformlarında kullanılacak TEI TS1400 adlı turboşaft motoru geliştirme işi
• CN-235 uçaklarına ait CT7-9C motorunun bakım çalışmaları
• GE ile 2009 yılında yapılan anlaşma doğrultusunda F136, GEnx, CF6, LMS Motorları için Blisk-spool parçası üretim teknolojisinin elde edilmesi
• NATO AWACS uçaklarına ait TF33 motoru depo seviyesi bakım projesi
• GE ile yapılan anlaşma doğrultusunda Leap Motorları için Blisk parçaları üretimi.

Yıllara göre gelir

"Türkiye'nin 500 Büyük Sanayi Kuruluşu"'nun listelendiği İSO 500 verilerine göre, şirketin yıllara göre elde ettiği gelir aşağıdaki gibidir:^[1][5]

Yıl	Gelir (TL)	Gelir (USD)
2010	₺245.612.470	US$136.741.646
2011	₺351.362.965	US$209.518.762
2012	₺389.758.208	US$216.532.893
2013	₺452.623.965	US$237.847.590
2014	₺555.221.657	US$253.525.870
2015	₺741.888.642	US$272.452.677
2016	₺865.177.092	US$286.482.480
2017	₺1.029.814.327	US$282.295.594
2018	₺1.603.247.723	US$332.762.084
2019	₺2.174.890.126	US$383.038.063
2020	₺1.561.737.912	US$223.105.416
2021	₺2.541.240.304	US$286.489.343

Tablodan anlaşıldığı üzere şirket, 2020 yılı hariç her sene TL bazında büyümüştür. 2020 yılındaki azalmanın sebebi ise COVID-19 pandemisidir. Şirket 2020 yılında küçülse de, aynı süreçte aldıkları sipariş miktarını 6 milyar dolara çıkarmıştır.^[6]

Ayrıca bakınız

• TUSAŞ

Kaynakça

1. "TEI'nin geliri (2020)". iso.org.tr. İstanbul Sanayi Odası. 2020. 26 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Temmuz 2021. (Türkçe)
2. "TEI Hakkında". tei.com.tr. Tusaş Motor Sanayii A.Ş. 2021. 16 Eylül 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Temmuz 2021. (Türkçe)
3. "TUSAŞ MOTOR SANAYİ A.Ş. (TEI)". esac.org.tr. Eskişehir Aviation Cluster. 2017. 28 Temmuz 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Temmuz 2021. (Türkçe)
4. "Yerli İHA motoru 2019'da hizmete girecek". KT10 Yapım Prodüksiyon Tic. Ltd. Şti., kokpit.aero. 14 Eylül 2016. 31 Aralık 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Aralık 2017. (Türkçe)
5. "TEI'nin geliri (2011)". İstanbul Sanayi Odası, iso.org.tr. 2011. 19 Şubat 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Kasım 2012. (Türkçe)
6. "TEI Genel Müdürü Akşit: General Electric dahi nasıl yaptığımızı soruyor". haber.aero. Haber Aero. 28 Temmuz 2021. 28 Temmuz 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Temmuz 2021. (Türkçe)

Dış bağlantılar

• Tusaş Motor Sanayii A.Ş. resmî internet sitesi9 Ocak 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.