Türemiş kelime
Vikipedi'den, özgür ansiklopediden
Türemiş kelime veya türemiş sözcük, isim ve fiil köklerine veya diğer türemiş sözcüklere yapım ekleri getirilerek türetilen sözcüktür. Yalın hâldeki türemiş sözcükler gövde olarak da bilinir.[1] Türetilen sözcük, genellikle türediği sözcükle ilişkili olmakla birlikte, tamamen yeni bir anlama sahiptir: su (madde) ve suluk (kap) gibi.
| Örnekler |
|---|
|
Türemiş sözcükler, türetildikleri sözcüğün türüne göre ikiye ayrılır:
İsimden türeyenler: İsim köklerine yapım eki getirilerek yapılan sözcüklerdir.
- tuz-lu, demir-ci, odun-luk, akıl-sız-lık, göz-lük-çü, vs.
Fiilden türeyenler: Fiil köklerine yapım eki getirilerek yapılan sözcüklerdir.
- sev-gi, sar-gı, bak-ım, yet-ki, vs.
Türemiş sözcükler çekim eki alabilir. Bu durumda türemiş sözcük özelliğini yitirmezler. Örneğin aşağıdaki cümledeki tüm sözcükler türemiştir:
- Gözlük satıcısı, öğrencilerle şakalaşıyordu.
Herhangi bir kökten başlayarak birden fazla türemiş sözcük (gövde) oluşturulabilir. Bunlara sırasıyla birincil gövde, ikincil gövde, üçüncül gövde vs. denir.[1] Örnekler:
| kök | birincil gövde | ikincil gövde | üçüncül gövde |
|---|---|---|---|
Birden fazla kez türetilmiş sözcüklerde sözcük türü kök veya bir önceki gövdeden farklı olabilir. Örnek:
- göz (isim) > gözle- (fiil) > gözlem (isim) > gözlemle- (fiil)
- öz (isim) > özle- (fiil) > özlem (isim)
Wikiwand in your browser!
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
