Soğd alfabesi

Soğut alfabesi veya Soğd alfabesi Arami yazısının mahalli bir türünden (muhtemelen Pehlevi yazısından) geliştirilen ve kâğıdın icadından beri kullanılmış olan bir alfabedir. İşlek türünü 500 yılı civarında almış ve bu tarihten sonra, Türkler tarafından VIII-IX. yüzyıllar arasında çok sınırlı ölçüde kullanılmış ve bu yazının Türk dili mirasında önemli bir rolü olmamıştır. Söz konusu devrenin prestijli dili olan bu ortak iletişim dili, 5. Göktürk kağanı Muhan’ın mezar taşı Bugut Yazıtı’nın üç yüzünün Soğutça yazılmasına sebep olmuştur.^[1]

Soğut alfabesi

Turfan’daki Bezeklik Bin Buda Mağarası’nda bulunan Soğut alfabesiyle yazılmış metin (9-13. yüzyıl)

Harfler

22 işaretten oluşan Soğut alfabesi, sağdan sola yazılır. İmlâsı çok tutarsız olup iç sesteki ünlülerde büyük harfler kullanılmıştır.^[1]