Pamirler

Bu madde "Pamir" etnik grubu hakkındadır. "Pamir" isimli dağlar için Pamir Dağları sayfasına bakınız.

Pamirler (Darice: پامیری; Tacikçe: помирӣ) bir İran halkıdır. Doğu Tacikistan'ın Dağlık Badahşan Özerk Bölgesi, Kuzeydoğu Afganistan'ın Bedahşan Vilayeti ve Çin'deki Sincan Uygur Özerk Bölgesi'ne bağlı Taşkurgan Tacik Özerk İlçesi'nin yerli bir halkıdır.

Bu haritanın yeşil kısmı tarihî Bedahşan bölgesidir. Bu bölge, günümüz Tacikistan'a bağlı Dağlık Badahşan Özerk Bölgesi ve Afganistan'a bağlı Bedahşan Vilayeti'nden oluşur.

Etnik kimlik

Pamirler, Hint-Avrupa dil ailesinin İran dil öbeğine ait Doğu İran grubunun bir dalı olan Pamir dillerini konuşurlar.^[1] Pamirler; Afganistan'daki Bedahşan'ı, Çin'deki Taşkurgan Tacik Özerk İlçesi'ni ve Afganistan ile Pakistan'daki Vahanca konuşanlarının ikâmet ettiği bölgeleri kapsayan bir alanda bulunurlar. Pamir dillerinde Pamirler, kendilerini Pamiri veya Bedahşani olarak adlandırırlar; "Bedahşani", Pamirlerin yaşadığı tarîhi Bedahşan bölgesine bir atıftır.

Pamirlerin Taciklerden farklı olmasına rağmen, Çin Pamirleri Çincede resmen "Tacik" (Çince: 塔吉克族; pinyin: Tǎjíkè Zú; "Tacik ırkı/milleti") olarak bilinirler.^[2] Afganistan'da etnik Pamirler olarak tanınırlar,^[3] ve Afganistan İslam Cumhuriyeti Milli Marşı'nda Pamirler, "Pāmiryān" (Farsça: پاميريان) şeklinde Afganistan'ın etnik gruplarından biri olarak bahsi geçerler.^[4]

Pakistan'daki Vahan Pamirleri, Hunza İlçesi'nin Gocal Alt Bölümü, Yukarı Çitral'in Brogil Vadisi'nde ve Gizer İlçesi'ndeki Kurumbar Vadisi'nde yaşarlar.

Pamirlerin kendilerine özgü giyim tarzları vardır ve topluluklar arasında giyim farklılıkları mevcuttur. Özellikle şapka tarzlarında çok çeşitlilik vardır; örneğin, sırf bir insanın giydiği şapkaya bakarak bu insanın hangi yerleşim veya topluluktan geldiğini ayırt etmek mümkündür.^[5]

Görseller

• 
  Afganistan'da Pamir çocukları
• 
  Tacikistan'da Pamir çocukları
• 
  Afganistan'da Pamir çocukları
• 
  Pakistan'daki Gocal Vadisi'nde Vahan Pamiri sanatçıları

Ayrıca bakınız

• Çin Tacikleri

Kaynakça

1. Akiner, Shirin (1986). Islamic Peoples of the Soviet Union. Londra: Kegan Paul International. ss. 33, 374-375. ISBN 0-7103-0188-X.
2. Foltz, Richard (2019). A History of the Tajiks: Iranians of the East. New York: I.B. Tauris. s. 183. ISBN 978-1-83860-446-2. 26 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Temmuz 2020.
3. Minahan, James B. (10 Şubat 2014). Ethnic Groups of North, East, and Central Asia: An Encyclopedia. ABC-CLIO.
4. "Afghan National Anthem". Nationalanthems.info. 19 Temmuz 2006 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Haziran 2012.
5. "The Pamiris: People on the Roof of the World". Paramount Journey. 7 Eylül 2016. 12 Haziran 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Eylül 2016.