Muhammed Şah (Babür imparatoru)
Vikipedi'den, özgür ansiklopediden
Muhammed Şah (d. 7 Ağustos 1702, Gazne - ö. 16 Nisan 1748, Delhi), 12. Babür İmparatorudur. Asıl adı Ruşan Akhtar Bahadır olan Muhammed Şah, yönetimi sırasında Babür İmparatorluğunda idari açıdan dağılmaya sebep olan politikalar izlemiş, sanat ve kültürde önemli gelişmeler yaşatmıştır.
![]() | Bu madde, Vikipedi biçem el kitabına uygun değildir. (Mayıs 2017) |
![]() | Bu maddedeki üslubun, ansiklopedik bir yazıdan beklenen resmî ve ciddi üsluba uygun olmadığı düşünülmektedir. |
Muhammed Şah | |||||
---|---|---|---|---|---|
![]() | |||||
12. Babür İmparatoru | |||||
Hüküm süresi | 1719-1748 | ||||
Taç giymesi | 29 Eylül 1719'da Tacpur | ||||
Önce gelen | II. Cihan Şah | ||||
Sonra gelen | Ahmed Şah Bahadır | ||||
Vekil | Seyyid Kardeşler (1719-1722) | ||||
Doğum | 1702 Fatehpur | ||||
Ölüm | 26 Nisan 1748 (45 Yaşında) Delhi | ||||
Defin | Delhi | ||||
Eş(ler)i | |||||
Çocuk(lar)ı |
| ||||
| |||||
Babası | Cihan Şah | ||||
Annesi | Fahrünisa Begüm[1] | ||||
Dini | İslam |
İlk yılları

Muhammed Şah, 1702 yılında Gazne'de (günümüzde Afganistan sınırları içinde) Prens Khujista Akhtar unvanıyla dünyaya geldi. Erken yaşlardan itibaren hızlı öğrenme yeteneğiyle dikkat çeken Muhammed Şah, annesinden aldığı titiz eğitimle yöneticilik becerilerini geliştirdi. Babür İmparatorluğu'nun tahtına çıkmadan önceki dönemde, imparatorluğun kısa süreli ve istikrarsız yönetimlerle geçen kaotik ortamı, onun tahta geçişini kolaylaştırdı. Ancak, 1719 yılında henüz 17 yaşındayken tahta çıkan Muhammed Şah, Seyyid Kardeşler olarak bilinen nüfuzlu bir grup tarafından kukla gibi kullanıldı. Bu durum, Babür İmparatorluğu'nun merkezi otoritesinin zayıflamasına ve imparatorluğun hızla dağılma sürecine girmesine neden oldu. Muhammed Şah'ın saltanatı, Babür İmparatorluğu'nun çöküşünün başlangıcını işaret eden önemli bir dönem olarak tarihte yerini aldı.
Saltanatı
Özetle
Bakış açısı
29 Eylül 1719'da Muhammed Şah adıyla Kızıl Kale'de tahta çıkmıştır. Ancak Seyyid Kardeşler tarafından sıkı gözetim altında tutulan yeni imparator, Seyyid Hasan Ali Han Barha ve onun kardeşi Babür başkomutanı Seyyid Hüseyin Ali Han Barha olduğunu çok iyi farkına varan Muhammed Şah, Nizâmülmülk Âsafcâh ve onun arkadaşları Mîr Kamerüddîn Han, Zain ud-din Ahmed Han gibi kişiler yönetime ağırlığını koymuşlardır. Seyyid Kardeşler taht için hak iddia eden Prens Muhammed İbrahim'i hızlı bir şekilde mağlup ederek Kasım 1720 Muhammed Şah'ın sorunsuzca tahtta kalmasını sağlamışlardır.
21 Şubat 1722'de Babür İmparatoru Muhammed Şah, I. Asaf Jah'ı Sadrazam olarak atamış ve Babür İmparatorluğu nevvablıklara bölünmeye başlamıştır.
Saray ve Ordu
- Babür Ordusunun komutanı ve reisi Muhammed Emin Han Turani'nin kuvvetleri Seyyid Kardeşler yönetimini dağıttı.
- Asaf Jah I, 21 Şubat 1722'de Babür İmparatorluğu'nun Sadrazamı olarak atandı.
- Babür ordusunun büyük bir kısmına Awadh Nevabı Saadat Ali Han komuta etti ve eğitimini sağladı.
- Bengal'in zengin ve güvenilir Nawab'ı Alivardi Khan.
- Muhammed Han Bangash, Farrukhabad'ın Nevvab'ıydı
- Jai Singh II patronised a Zij in honour of Muhammad Shah.
- Dost Muhammed Han, Bhopal Devleti'nin kurucusu
- Anwaruddin Khan was Nawab of the Carnatic
İdari ve Kültürel gelişmeler

Muhammed Şah'ın saltanatı sırasında mahkeme dili Farsça yerine Urduca yapılmıştır. Kavvali gibi müzikler yaygınlaşmıştır ve kurdurduğu yeni nesil mahkemeler Güney Asya'da hızla yayılmıştır. Dini kurumlar içinse mektepler gibi eğitim merkezlerini çoğaltmıştır. Onun saltanatı sırasında Kur'an Urduca'ya ve Farsçaya çevrilmiştir. Ayrıca onun saltanatı sırasında resmi Türk elbise ve normalde giyilen yüksek soyluluk belirtilen elbiseleri değiştirmiştir.
Nadir Şah istilası

13 Şubat 1739'da Nadir Şah komutasındaki Afşarlar, Safevi Hanedanı ve yerel Pers beylerini yenmiş, Batı Cephesinde zaferler kazanıp Osmanlı İmparatorluğu ile barış görüşmelerine başladıktan sonra Nadir Şah yönünü Hindistan'a çevirerek zengin ama zayıf Babür İmparatorluğu'nun ordusunu Karnal Muharebesinde mağlup ettikten sonra Delhi'yi işgal ederek Babür İmparatoru Muhammed Şah'ı esir almıştır. Sonrasında ise Delhi'yi yağmalamıştır.

Ölüm

Manupur Savaşı'nda (1748) Moğol Ordusu'nun zaferi, birçok kişinin savaşta ölmesiyle ağır bir yenilgi oldu. Başlangıçta bu gizli tutuldu ancak haberler Moğol İmparatoru Muhammed Şah'a ulaştığında, konuşamaz hale geldi, aniden hastalandı ve üç gün boyunca dairesinden çıkmadı. Bu süre boyunca oruç tuttu. Korumaları onu yüksek sesle ağladığını ve savaşta hayatını kaybeden Kamaruddin han için "Onun kadar sadık birini tekrar nasıl getirilebilirim? "diye haykırdığını duyabiliyorlardı. 26 Nisan 1748'de üzüntüden öldü. Muhammed Şah'ın türbesi Nizamuddin Dargah kompleksinde bir çit içinde bulunmaktadır.[3][4]
Kaynakça
Dış bağlantılar
Kaynakça
Wikiwand - on
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.