Moldova Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti

Moldova Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti (Moldovca/Rumence: Република Советикэ Сочиалистэ Молдовеняскэ veya Republica Sovietică Socialistă Moldovenească; Rusça: Молда́вская Сове́тская Социалисти́ческая Респу́блика, Moldavskaya Sovetskaya Sotsialisticheskaya Respublika), kısaca Moldova SSC veya MSSC, 1917 Ekim Devrimi ile kurulan Sovyetler Birliği'ni oluşturan 15 cumhuriyetten biriydi.

Moldova SSC Молдавская Советская Социалистическая Республика Република Советикэ Сочиалистэ Молдовеняскэ Republica Sovietică Socialistă Moldovenească Moldova Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti
1940-1991
Bayrak Arma
Millî marş Moldova SSC Marşı
Moldova SSC'nin Sovyetler Birliği'ndeki yeri (kırmızı).
Başkent	Kişinev
Yaygın dil(ler)	Rusça Moldovca
Hükûmet	Eski Sovyet ülkeleri
Tarihçe
• Kuruluşu 1940 • Kuruluş 2 Ağustos 1940 • Yıkılış 27 Ağustos 1991 • Dağılışı 1991
Yüzölçümü
• Toplam	33.843 km2
Nüfus
• Sayılan	4.337.600
Öncüller Ardıllar Romanya Krallığı Moldova Özerk Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti Moldova Transdinyester

Romanya'dan ayrılan Moldova devleti 1940 yılında Sovyetler Birliği'ne katılan son cumhuriyetlerden biri olarak Moldova Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti adını aldı. Ancak Haziran 1941'de Sovyet topraklarına saldıran Nazi Almanyası ile ittifak halinde hareket eden Romanya'daki hükûmetin işgaline maruz kaldı. 1944 yılında Kızıl Ordu tarafından yeniden Sovyetler Birliği'ne katıldı.

Moldova Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti, Sovyetler Birliği'nin güneybatısında kısmen Balkanlarda yer alan tarihi Besarabya toprakları üzerine kurulmuştu. Bu topraklar oldukça verimli olduğu için ülke Sovyetler Birliği'nin tarımsal üretiminde önemli bir yere sahipti.

Gorbaçov'un perestroyka ve glasnost adı verilen reform politikalarıyla birlikte Sovyet rejiminin yıkılma tehlikesi üzerine 17 Mart 1991'de birliği kurtarmak için yapılan referanduma (bkz. 1991 Sovyetler Birliği referandumu) bağımsızlık yanlısı Moldova hükûmeti katılmak istemedi. Ancak Moldova Sovyet meclisi seçim sandıkları oluşturarak halkı oy kullanmaya çağırdı. Moldova referandumu meşru kabul etmeyen 6 Sovyet cumhuriyeti içinde en yüksek katılımın olduğu devlet oldu. Referandumdan çıkan % 98.72 oranında Sovyetler Birliği'nde kalma yönündeki oy oranına rağmen hükûmet sonuçları meşru kabul etmedi. 19 Ağustos'ta Moskova'da gerçekleşen darbe girişimi de referandum sonucuna göre yapılması planlanan yenilenmiş birlik anlaşmasının iptal edilmesine sebep oldu ve Moldova 27 Ağustos 1991 tarihinde Bağımsızlık Bildirgesi'ni ilan ederek Sovyetler Birliği'nden ayrıldı. Resmi bağımsızlığını kazandıktan sonra ismi Moldova oldu.

Moldova halkı Rumenler ile tarihi ve kültürel bağlara sahip olmasına karşın Sovyetlerden ayrıldıktan sonra Romanya ile birleşmeyi kabul etmedi. Bağımsızlığın ilanından sonra 2014 yılına kadar yapılan tüm seçimlerde Moldova Komünist Partisi galip geldi ve ülke bu parti tarafından yönetildi. 2014 yılında yapılan seçimlerde de Komünist Parti'den ayrılanların kurduğu Sosyalist Parti birinci geldi.

Nüfus

Moldova SSC'de nüfusun evrimi ve etnik yapısı, 1940-1989^[1][2]

Etnik Grup	1941		1959		1970		1979		1989
Moldovalı	1,620,800	68.8%	1,886,566	65.4%	2,303,916	64.6%	2,525,687	63.9%	2,794,749	64.5%
Rumen	-	-	1,663	0.06%	1,581		1,657		2,477	0.06%
Ukraynalı	261 200	11.1%	420,820	14.6%	506,560	14.2%	560,679	14.2%	600,366	13.8%
Rus	158,100	6.7%	292,930	10.2%	414,444	11.6%	505,730	12.8%	562,069	13.0%
Yahudi	-	-	95,107	3.2%	98,072	2.7%	80,127	2.0%	65,672	1.5%
Gagavuz	115,700	4.9%	95,856	3.3%	124,902	3.5%	138,000	3.5%	153,458	3.5%
Bulgar	177,700	7.5%	61,652	2.1%	73,776	2.1%	80,665	2.0%	88,419	2.0%
Çingene	-	-	7,265	0.2%	9,235	0.2%	10,666	0.3%	11,571	0.3%
Diğer	23,200	1.0%	22,618	0.8%	43,768	1.1%	48,202	1.2%	56,579	1.3%
Toplam	2,356,700		2,884,477		3,568,873		3,949,756		4,335,360

Kaynakça

1. V.V. Kembrovskiy, E.M. Zagorodnaya, "Naselenie soyuznyh respublik", Moscow, Statistika, 1977, p. 192
2. Soviet 1959, 1970, 1979, and 1989 population censa.