Mimarlık teorisi

Mimarlık teorisi veya mimari teori mimarlık hakkında düşünmek, tartışmak ve en önemlisi yazmak eylemlerine verilen isimdir. Mimarlık teorisi dünyanın birçok yerinde mimarlık fakültelerinde öğretilmekte ve bazıları da belli mimarlar tarafından benimsenip uygulanmaktadır.

Mimarlık teorisinin uygulama alanları arasında ders olarak anlatılması (üniversite), tartışma, tez, yazılı bir proje veya mimarlık yarışması şeklinde olabilir. Mimarlık teorilerinin eğitici yönünün ağır basması nedeniyle mimarlık teorisyenleri çoğunlukla akademik ortama yakındırlar veya üniversitelerde çalışmaktadırlar.

Mimarlık teorisi antik çağlardan beri farklı biçimlerde ortaya çıkmıştır. Matbaanın yaygınlaşması ile mimarlık teorilerinin derinliği ve kapsamı da gelişmiştir. Özellikle yirminci yüzyıldan itibaren mimarlık ve mimari eleştiri konularından sayısız kitap, dergi ve diğer tür yayınlar basılmıştır. Bu sebeplerden dolayı geçmiş zamanlara kıyasla mimarlık stilleri ve hareketleri daha çabuk yaygınlık kazanıp, o kadar da çabuk gözden düşmüşlerdir. Bazı mimarlık teorisyenlerine göre internetin yaygın kullanımı mimarlığın yirmi birinci yüzyıldaki (21. yy) gelişmesinde oldukça etkili olacaktır.

Mimarlık teorisyenlerinden seçmeler

Tarihi dönemler Vitruvius Leon Battista Alberti Andrea Palladio Sebastiano Serlio John Ruskin Horatio Greenough Eugène Viollet-le-Duc Karl Friedrich Schinkel Gottfried Semper Hans Auer Paul Sédille Constantin Lipsius Richard Streiter Hermann Muthesius

Modern Bruno Zevi Leonardo Benevolo Steen Eiler Rasmussen Otto Wagner Le Corbusier Adolf Loos Raymond Unwin William Pereira Ebenezer Howard Christian Norberg-Schulz Rudolf Arnheim Lúcio Costa Postmodern Charles Jencks Aldo Rossi Demetri Porphyrios Peter Eisenman Robert Venturi

Çağdaş Kenneth Frampton Christopher Alexander Stan Allen K. Michael Hays Jeff Kipnis Oswald Mathias Ungers Rem Koolhaas Leon Krier Sanford Kwinter Daniel Libeskind Juhani Pallasmaa Colin Rowe Nikos Salingaros Robert Somol Bernard Tschumi Anthony Vidler Mark Wigley

Yayınlar

• Reyner Banham. Theory and Design in the First Machine Age. Praeger Publishers, 1960. ISBN 0-262-52058-3
• Bernd Evers, Christoph Thoenes, et al. Architectural Theory from the Renaissance to the Present. Taschen, 2003. ISBN 3-8228-1699-X
• Saul Fisher, "Philosophy of Architecture", Stanford Encyclopedia of Philosophy (2015), Edward N. Zalta (ed.), 25 Eylül 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
• K. Michael Hays. Architecture Theory since 1968. Cambridge: MIT Press, 1998. ISBN 0-262-58188-4
• Stephen R. Kellert, Judith Heerwagen, and Martin Mador, Editors, "Biophilic Design: the Theory, Science, and Practice of Bringing Buildings to Life", John Wiley, New York, 2008. ISBN 978-0-470-16334-4
• Hanno-Walter Kruft. A history of architectural theory: from Vitruvius to the present. Princeton Architectural Press, 1994. ISBN 1-56898-010-8
• Harry F. Mallgrave, Modern Architectural Theory: A Historical Survey, 1673-1969. Cambridge University Press, 2005. ISBN 0-521-79306-8
• Kate Nesbitt. Theorizing a New Agenda for Architecture: An Anthology of Architectural Theory. Princeton Architectural Press, 1996. ISBN 1-56898-054-X
• Joan Ockman, Edward Eigen. Architecture Culture 1943-1968: A Documentary Anthology. Rizzoli, 1993. ISBN 0-8478-1511-0
• Nikos Salingaros. "A Theory of Architecture". Umbau-Verlag, 2006. ISBN 3-937954-07-4.
• Manfredo Tafuri, translated by Giorgio Verrecchia. Theories and History of Architecture. Harper & Row, 1968. ISBN 0-06-438580-9
• Vitruvius, Translation: Morris Hicky Morgan (1960). The Ten Books On Architecture. Dover Publications.