Meslek birliği

Meslek birliği, ticari faaliyette bulunan ve aynı zamanda bir kamu hizmetini yerine getiren, mesleki menfaatlerin arttırılması amacı taşıyan her türlü kamu kurumu niteliğindeki mesleki kuruluşlarca oluşturulan birliklerdir.

Bu birlikler siyaset bilimi açısından aynı zamanda birer baskı grubudurlar. Meslek Birlikleri çoğu zaman Meslek Odaları'nın çatı kuruluşu niteliğindedirlir.

Türk Tabipler Birliği, Türk Veteriner Hekimler Birliği, Türk Eczacıları Birliği, Türk Diş Hekimleri Birliği, Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği, Türkiye Barolar Birliği ve Türkiye Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler ve Yeminli Mali Müşavirler Odaları Briliği Türkiye'deki meslek birliklerinden bazılarıdır.

Meslek Odaları

Türkiye'de Serbest Meslek Erbabı ilgili meslek odalarına kayıt olmak zorundadır. (Serbest meslek erbabı herhangi bir şirkete veya devlete bağımlı olmadan kendi işyerini çalıştıran kişilerdir.) Esnaflar işyeri açabilmek için Esnaf ve Sanatkarlar odasına kayıt olmalıdır. Kendi bürolarını açacak olan Mühendisler ise Mimarlar ve Mühendisler odasına kayıt olurlar. Serbest çalışan avukatların da Baro'ya kayıt olmaları gerekir. Meslek odaları çalışma koşullarını düzenleyebilir, fiyat belirleyebilir, çalışma gün ve saatlerini tespit edebilir, denetim yapabilir, ceza kesebilirler. Cezalar arasında dükkân kapatma ve meslekten men etme bile vardır. Meslek odaları Osmanlı'daki Ahi Teşkilatlarının, Roma'daki Loncaların çağdaş versiyonlarıdır. İhtiyaç halinde odalar alt birimlere ayrılabilir. Örneğin bir şehirde Ticaret ve Sanayi odası Ticaret odası ayrı Sanayi odası ayrı olacak şekilde bölünebilir. Aynı durum mesela Esnaf ve Sanatkarlar odası, Mimarlar ve Mühendisler odası için de geçerlidir. Hatta gerek görüldüğünde daha alt birimler de açılabilir. Berberler odası, manavlar odası, şoförler odası, makine mühendisleri odası, inşaat mühendisleri odası gibi… Odalar üyelerinden aidat alırlar.

Tacirler Ticaret odasına, Sanayiciler sanayi odası varsa bu odaya kayıt olmakla yükümlüdürler.

Meslek Odaları kesinlikle Sendika değildir. Sendika dayanışma birliğidir ve üyelik gönüllülük esasına dayalıdır. Sendikalar denetim yapamaz, ceza kesemez.

Kaynakça

• Türkiye'de Kamu Kurumu Niteliğindeki Meslek Kuruluşları İle İlgili Temel Tartışmalar, Aslan AVŞARBEY, Tuğba DİLEKCİ; Türk İdare Dergisi / Sayı 478 (Sayfa: 323 - 358)
• Türkiye'de Meslek Kuruluşları: Özgürlük mü Kısıtlama mı? Halit Hakan Ediğ, Liberal Düşünce, Yıl 16, Sayı 63, Yaz 2011 s. 223 - 233
• Meslek Kuruluşlarına Zorunlu Üyeliğin Üzerine Hukuki Bir Değerlendirme, Prof. Dr. Zehreddin ASLAN, Dokuz Eylül Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi Cilt: 15, Özel S., 2013, s.1229-1240 (Basım Yılı: 2014)

Dış bağlantılar

• Meslek Odaları Nedir? Meslek Odaları Ne İşe Yarar? 9 Mayıs 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
• Odalar 10 Şubat 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
• Türkiye’de Kamu Kurumu Niteliğindeki Meslek Kuruluşları, Sivil Toplum ve Demokrasi 12 Nisan 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.