Mers-el-Kebir Deniz Muharebesi

Mers-el-Kebir Deniz Muharebesi, II. Dünya Savaşı sırasında, İngiliz donanmasının, Cezayir'in Mers-el Kebir limanındaki Fransız donanmasına saldırmasıyla başlayan deniz savaşıdır.

Mers-el-Kebir Deniz Muharebesi
II.Dünya Savaşı Akdeniz Sahnesi
Strasbourg zırhlısı ateş altında
Tarih 3 Temmuz 1940 Bölge Mers-el-Kébir, Fransız Kuzey Afrikası Sonuç Fransız filosunun iptal edilmesi
Taraflar
Birleşik Krallık	Fransa
Komutanlar ve liderler
Sir James Somerville	Marcel-Bruno Gensoul
Güçler
1 nakliye uçağı 2 zırhlı 1 savaş kruvazörü 2 hafif kruvazör 11 destroyer	4 zırhlı 6 destroyer 1 deniz uçağı
Kayıplar
3 Blackburn Skua 3 Fairey Swordfish 2 ölü	1 zırhlı patlatıldı 2 zırhlı ağır biçimde zarar gördü 4 destroyer zarar gördü 1,297 ölü

22 haziran 1940'ta Fransa'nın teslim olmasının hemen ardından Fransa, Almanya ve İtalya arasında imzalanan ateşkes anlaşmasında, Fransız donanmasının Alman ve İtalyanların kontrolüne verileceği ancak hiçbir çatışmada kullanılmayacağı anlaşmaya bağlanmıştı.

Her ne kadar bu antlaşmayla Alman ve İtalyan hükûmetleri garanti vermiş oluyorlarsa da, Akdeniz'de Fransız donanmasına ait gemilerin Almanlar ya da İtalyanlar safında çatışmalara girmesi, İngilizler için bir kâbus olacaktır. Bir şekilde Fransız donanmasının özellikle Almanya'nın kontrolünden çıkartılması gerekmektedir.

İngiltere hükûmeti, Fransız donanmasının İngiltere limanlarında bulunmakta olan parçalarına 3 temmuz 1940'ta el koyuyor. "Katapult Operasyonu"nun ilk adımıdır bu. Aynı gün İngilizler Cezayir'deki Mers-el Kebir deniz üssündeki Fransız donanmasına bir ültimatom verdiler. Dört Dretnot ve 6 destroyerden oluşan bu filonun Almanların eline geçmesine göz yummalarının mümkün olmadığını belirterek, halen müttefikleri olarak gördükleri Fransa'nın bu donanmasının kendileriyle birlikte Alman ve İtalyan güçlerine karşı savaşmasını ya da gemilerin kendilerine teslim edilmesini istiyorlar. Mürettebatın en kısa sürede ülkelerine dönmesi sağlanacaktır.

Mers-el Kebir'deki Fransiz filo komutanı amiral Gensoul, Vichy hükûmetinin Donanma Komutanı amiral François Darlan'ın talimatıyla bu ültimatomu reddetmiştir. Reddetmekle birlikte Fransız donanmasına ait gemilerin asla Almanlara teslim edilmeyeceğini bildiriyordu. Gerçekten de Fransızlar 27 kasım 1942 de Almanlar Toulan limanındaki gemilere el koyma girişiminde bulunduğunda iki dretnotlarını batıracaklardır.

3 temmuz 1940 günü saat 16:55 de üç dretnot, bir uçak gemisi, iki kruvazör ve on bir destroyerden oluşan İngiliz donanması, Fransız donanmasına ateş açmıştır. On beş dakika sonunda Fransız dretnotlarından biri infilak etmiştir. İki dretnot ve iki destroyer yara almaları sonucu karaya vuruyor, İngiliz donanmasının ateşinden kurtulabilen bir dretnotla dört destroyer ise bölgeden uzaklaşırlar. 1.300 Fransız denizcisi bu saldırıda hayatını kaybedecektir.

İskenderiye limanındaki Fransız donanması da 3 temmuz 1940 günü aynı ültimatomu almıştır. Bir dretnot ve dört kruvazörden oluşan bu filonun komutanı ültimatomu kabul eder ve gemileri İngilizlere teslim eder.