Loading AI tools
Sambucus, Adoxaceae familyasına bağlı bir bitki cinsidir. Önceleri hanımeligiller (Caprifoliaceae) familyası içerisinde değerlendirilmekle birlikte son yıllarda Adoxaceae familyasıyla kesin genetik akrabalığı ortaya çıkmıştır. Dünya üzerindeki dağılımı astorpikal bölgelerde yoğunlaşmıştır. Hem kuzey hem de Güney yarımkürede yetişmesine karşın Kuzey'de daha yaygındır. Güney yarımkürede çoğunlukla Avustralya ve Güney Amerika ülkelerinde görülür.
| Sambucus | |||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 | |||||||||||||
Biyolojik sınıflandırma  | |||||||||||||
| |||||||||||||
Türkçede anlamı mürverdir. Mürver, koyu mavi veya siyah renkli olur. Genellikle tatlı ve keskin bir tada sahiptir. Bu özelliği nedeniyle şurup, jöle, reçel ve ezme gibi çeşitli tatlılarda tercih edilen bir bileşendir. Ayrıca çok sayıda içecek ve kokteyl için de kullanılır.[2] Mürver; doyurucu, besleyici olmasının yanında potasyum, demir, bakır ve fosfor gibi mineraller açısından zengindir. B vitamini, A vitamini ve C vitamini içerir. İyi bir diyet lifi ve protein kaynağıdır. Meyve ayrıca vücudunuzda bir antioksidan ve anti-inflamatuar ajan olarak işlev görür.
Zıt düzenli yapraklar, 5-9 yaprakçıklı (veya nadiren 3 veya 11) ince ve uzundur (İngilizce:pinnate). Her yaprak 5–30 cm uzunluğundadır. Yaprakların tırtıklı kenar boşlukları vardır. İlkbaharın sonlarında büyük beyaz veya krem renkli çiçek kümeleri taşırlar; bunları küçük siyah, mavi-siyah veya kırmızı meyve (nadiren sarı veya beyaz) kümeleri takip eder.
Renk
Sambucus meyvesi, mürver suyuna su ile seyreltildiğinde kırmızımsı olan yoğun bir mavi-mor renk vermek için bir araya gelen antosiyanidinler[4] açısından zengindir.[5] Bu pigmentler çeşitli ürünlerde renklendirici olarak kullanılır[4] ve "mürver suyu rengi" ABD Gıda ve İlaç Dairesi tarafından sertifikalı organik gıda ürünlerinde izin verilenler arasında listelenmiştir.[4] Mürver suyu, Japonya'da Gıda ve Sanitasyon Yasası kapsamında onaylanmış "doğal renk katkı maddesi" olarak listelenmiştir.[6] Açık "mürver" rengi vermek için, lifler mürver suyu ile boyanabilir (şapı boya sabitleyici olarak kullanarak).[7]
Sambucus cinsine bağlı türler:
- Sambucus africana - Standl.
- Sambucus ebulus - L.
- Sambucus nigra - L.
- Sambucus palmensis - Link
- Sambucus racemosa - L.
- Applequist, W.L. (January 2015). "A brief review of recent controversies in the taxonomy and nomenclature of Sambucus nigra sensu lato". Acta Horticulturae. 1061 (1061): 25-33. doi:10.17660/ActaHortic.2015.1061.1. PMC 4859216 $2. PMID 27158181.
- Bolli, R. (1994). "Revision of the Genus Sambucus". Dissertationes Botanicae. 223.
- Donoghue, Michael J.; Eriksson, Torsten; Reeves, Patrick A.; Olmstead, Richard G. (2001). "Phylogeny and phylogenetic taxonomy of Dipsacales, with special reference to Sinadoxa and Tetradoxa (Adoxaceae)" (PDF). Harvard Papers in Botany. 6 (2): 459-479. 24 Şubat 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 27 Mart 2022.
- Boland, Todd (15 Eylül 2012). "Ornamental Elderberries". Dave's Garden. 25 Temmuz 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Temmuz 2019.
- TPL (2013). "Sambucus". Royal Botanic Gardens, Kew and Missouri Botanical Garden. 7 Temmuz 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Temmuz 2019.
- USDA National Organic Program National List Petition for Elderberry Juice Color 17 Ocak 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
Wikimedia Commons'ta Sambucus ile ilgili çoklu ortam belgeleri bulunur.
Vikitür'de Sambucus ile ilgili ayrıntılı taksonomik bilgiler bulunur.
Wikiwand in your browser!
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
