En İyi Sorular
Zaman Çizelgesi
Sohbet
Bakış Açıları

Lübnanlı Maruni Hristiyanlar

Lübnan'da Katolik Kilisesi ile ilişkili dini grup Vikipedi'den, özgür ansiklopediden

Lübnanlı Maruni Hristiyanlar
Remove ads

Lübnanlı Maruni Hristiyanlar (Arapça: المسيحية المارونية في لبنان; Klasik Süryanice: ܡܫܝܚܝ̈ܐ ܡܪ̈ܘܢܝܐ ܕܠܒܢܢ), Lübnan'daki en büyük Hristiyan mezhebi olan Maruni Kilisesi'nin taraftarlarıdır. Maruni Kilisesi, dünya çapındaki Katolik Kilisesi ile tam bir birlik içinde olan bir Doğu Katolik Kilisesidir.

Pratik Bilgiler Önemli nüfusa sahip bölgeler, Diller ...
Remove ads

Lübnanlı Maruni Hristiyanların, seçim sonuçlarına göre Lübnan'ın toplam nüfusunun yaklaşık %30'unu oluşturduğuna inanılmaktadır.[1] Lübnan'ın anayasası, ülkedeki etnik-dini grupların her birinin siyasi temsilini garanti altına almayı amaçlıyordu.[2]

Maruni Katolikler ve Dürziler, on sekizinci yüzyılın başlarında Lübnan Dağı Mutasarrıflığı'nda "Maruni-Dürzi düalizmi" olarak bilinen yönetim ve sosyal sistem aracılığıyla modern Lübnan'ı kurdular.[3] Lübnan'ın çeşitli siyasi ve dini liderleri arasında Ulusal Pakt olarak bilinen yazılı olmayan bir anlaşmanın şartlarına göre, ülkenin devlet başkanının bir Maruni Hristiyan olması gerekmektedir.[4]

Remove ads

Tarih

Özetle
Bakış açısı
Thumb
Lübnan dini gruplarının dağılımı

Lübnan halkının kültürel ve dilsel mirası, hem yerli Fenike unsurlarının hem de binlerce yıl boyunca bu topraklara ve halkına hükmetmiş olan yabancı kültürlerin bir karışımıdır. National Geographic Society'nin Genografik Projesi'nin baş araştırmacısı Pierre Zalloua 2013 yılında verdiği bir röportajda genetik çeşitliliğin dini çeşitlilik ve bölünmelerden önce geldiğine dikkat çekmiştir: "Lübnan zaten kendi genetik özelliklerine sahip, ancak önemli farklılıkları olmayan, iyi farklılaşmış topluluklara sahipti ve dinler bunun üzerine boya katmanları olarak geldi. Bir topluluğun diğerinden önemli ölçüde daha fazla Fenike taşıdığını gösteren belirgin bir model yoktur."[5]

İsa Mesih'in takipçileri ilk olarak antik Yunan kenti Antakya'da "Hristiyanlar" olarak tanınmaya başladılar (Elçilerin İşleri 11:26) ve kent özellikle MS 70 yılında Kudüs'ün yıkılmasından sonra Hristiyanlığın merkezi haline geldi. Katolik geleneğine göre, ilk Piskopos Roma'ya seyahatinden önce Aziz Petrus'tu. Üçüncü Piskopos ise Havarisel Peder Antakyalı İgnatius'tur. Antakya, Konstantin'in Hristiyanlığı tanımasının ardından beş orijinal patrikhaneden (Pentarşi) biri oldu.

Maruni Hristiyanlığı adını ve dini kimliğini, takipçilerinin daha önceki ikamet yerleri olan Antakya (bugünkü Hatay ili sınırları içerisinde yer alan eski bir Yunan şehri) civarından Lübnan Dağı (bugünkü Lübnan Cumhuriyeti) bölgesine göç ederek Maruni Kilisesi'nin çekirdeğini oluşturan Aziz Maron'dan alır.[6]

Daha spesifik olarak, dördüncü yüzyıl keşişi ve Aziz İoannis Hrisostomos'un çağdaşı ve arkadaşı olan Maron, Büyük Antonios ve Pachomios'un geleneklerini takip ederek çileci bir yaşam sürmek için Antakya'dan Asi Nehri'ne gitti. Takipçilerinin birçoğu da manastır hayatı yaşadı. Maron'un 410 yılındaki ölümünün ardından öğrencileri onun anısına bir manastır inşa ederek Maruni Kilisesi'nin çekirdeğini oluşturdular.

Maruniler 451'deki Kalkedon Konsili'nin inançlarına sıkı sıkıya bağlı kaldılar. Antakya Monofizitleri 350 keşişi katlettiğinde, Maruniler Lübnan dağlarına sığındılar. Olayla ilgili yazışmalar Marunilerin Papa ve Ortodokslar tarafından tanınmasını sağladı ve bu tanınma 10 Şubat 518'de Papa Hormisdas (514-523) tarafından pekiştirildi. Kalkedon Konsili'nden sonra Aziz Maro (Marun) türbesi etrafında bir manastır inşa edildi.[7]

Antakya Patriği'nin yedinci yüzyılın ilk on yılında Pers askerleri ya da yerel Yahudiler[8] tarafından öldürülmesi Marunileri lidersiz bıraktı, bu durum 602-628 yılları arasındaki son ve en yıkıcı Bizans-Sasani Savaşı nedeniyle devam etti. Savaşın ardından İmparator Herakleios, Kalkedon Konsili'ni kabul etme konusunda bölünmüş olan doğudaki çeşitli Hristiyan kiliselerini birleştirmek amacıyla yeni bir Kristolojik doktrin yaydı. Monotelitizm adı verilen bu doktrin, Maruniler gibi Kalkedon destekçileri ile Yakubiler gibi karşıtları arasında bir uzlaşma anlamına geliyordu. Monofizitleri geri kazanmak için Monoenerjizm ilk olarak Konstantinopolis Patriği I. Sergios tarafından savunuldu. Roma Papası I. Honorius (625-638) naif bir şekilde tartışmalara son verilmesi çağrısında bulunmuş ve Sergios'un görüşünü doğru olarak yorumladı çünkü Mesih, günahsız insan iradesi ilahi iradesiyle asla çelişmediği sürece tek bir irade sergilemişti.

Bunun yerine, Konstantinopolis Patriği'nin doktrini ve ardından gelen Monotelitizm daha büyük tartışmalara neden oldu ve 680-681 yıllarındaki Altıncı Ekümenik Konsil'de sapkınlık olarak ilan edildi. Çağdaş Yunan, Latin ve Arap kaynakları Marunilerin monotelitizmi kabul ettiklerini, altıncı konsili reddettiklerini ve yüzyıllar boyunca büyük ölçüde gözden düşmüş monotelit doktrine olan inançlarını sürdürmeye devam ettiklerini, sadece Haçlı Seferleri sırasında Haçlılar tarafından kafir olarak damgalanmamak için monotelitizmden uzaklaştıklarını göstermektedir.[9] Ancak modern Maruni Kilisesi, Marunilerin evrensel Kilise'nin geri kalanından ayrılarak monotelit oldukları iddiasını reddetmektedir. Bu soru günümüzde de önemli bir rahatsızlık kaynağı olmaya devam etmektedir.[10]

687 yılında İmparator II. Justinianos binlerce Maruninin Lübnan'dan tahliye edilmesini ve başka yerlere yerleştirilmesini kabul etti. Bunu takip eden kaos ve büyük bunalım Marunilerin o yıl ilk patrikleri John Maroun'u seçmelerine yol açtı. Ancak bu, o zamanlar bölünmemiş olan Ortodoks Katolik Kilisesi tarafından bir gasp olarak görüldü. Böylece, İslam'ın Bizans İmparatorluğu sınırlarında yükseldiği ve İslami sızmaları engellemek için birleşik bir cephenin gerekli olduğu bir dönemde, Maruniler İmparatorluk gücüne karşı bağımsızlıklarını koruma mücadelesine odaklandılar. Bu durum Bizans İmparatorluğu'ndaki diğer Hristiyan topluluklara da yansıdı ve yüzyılın sonunda Doğu Hıristiyan aleminin büyük bir kısmının Müslümanlar tarafından fethedilmesini kolaylaştırdı.

Dürziler ve Hristiyanlar arasındaki ilişki, 1860 Lübnan Dağı İç Savaşı da dahil olmak üzere bazı dönemler hariç, tarih boyunca iki grup arasındaki dostane ilişkilerle, uyum ve barış içinde bir arada yaşama[11][12][13][14] ile karakterize edilmiştir.[15][16] Maruni Katolikler ve Dürziler on sekizinci yüzyılın başlarında Lübnan Dağı Mutasarrıflığı'nda "Maruni-Dürzi düalizmi" olarak bilinen bir yönetim ve sosyal sistem aracılığıyla modern Lübnan'ı kurdular.[3]

Remove ads

Kültür

Din

Ana madde: Maruni Kilisesi
Thumb
Başlıca Süryani Hristiyan grupları arasında Maruni bölünmesi.

Maruniler, Antakya Maruni Süryani Kilisesi'ne (şu anda Türkiye'nin Hatay ilinde bulunan eski bir antik Yunan şehri) mensuptur. 1180'den beri Roma ile birlikteliğini teyit eden Doğu Katolik Süryani Kilisesi'nin resmi görüşü, Süryani komşuları tarafından savunulan ve Kalkedon Konsili'nde kınanan Monofizit görüşleri ya da başarısızlıkla sonuçlanan uzlaşmacı Monotelitizm doktrinini hiçbir zaman kabul etmediği yönündedir (ikinci iddia çağdaş kaynaklarda yer almaktadır).[17] Maruni Patriği geleneksel olarak Beyrut'un kuzeyindeki Bkerke'de oturmaktadır.

Remove ads

Lübnan içindeki coğrafi dağılım

Lübnanlı Maruni Hristiyanlar Beyrut'un kuzeyinde, Lübnan Dağı Valiliği'nin kuzeyinde, Kuzey Valiliği'nin güneyinde, Bekaa Valiliği'nin bazı bölümlerinde ve Güney Valiliği'nde yoğunlaşır.[18]

Demografi

Lübnanlı Maruniler[19][20]
Yıl Oran
1932
  
 %35
1985
  
 %16
1994
  
 %31
2012
  
 %24

Aşağıdaki yüzdelerin sadece tahmini olduğunu unutmayın. Ancak, en son nüfus sayımının 1932 yılında yapıldığı bir ülkede, doğru nüfus tahminlerine sahip olmak zordur.

Lübnan'da 1932 yılında yapılan son nüfus sayımına göre Maruniler nüfusun %29'unu oluşturmaktadır (791.700'lık toplam nüfusun 227.800'ü).[19] Merkezi İstihbarat Teşkilatı (CIA) tarafından 1985 yılında yapılan bir araştırmaya göre Marunilerin sayısı nüfusun %16'sıdır (2.228.000'lik toplam nüfusun 356.000'i).[19]

Tahminlere göre 2012 yılında Maruniler Lübnan nüfusunun %21'ini oluşturuyordu.[20] Maruni Kilisesi'nin internet sitesi 1994 yılında Lübnan'da 1.062.000 üyesi olduğunu iddia etmektedir ki bu da onları Lübnan nüfusunun yaklaşık %31'i yapmaktadır.[21]

Remove ads

Lübnanlı Maruni doğumlu ileri gelenler

Thumb
Elias Peter Hoayek
Thumb
Thumb
Thumb
Kamil Şamun
Thumb
Thumb
Thumb
Remove ads

Ayrıca bakınız

Dış bağlantılar

Remove ads

Kaynakça

Loading content...
Loading related searches...

Wikiwand - on

Seamless Wikipedia browsing. On steroids.

Remove ads